........သည္ဆိုဘ္ေရာက္လာ မ်ားသတၱာခ်မ္းသာကိုစိတ္ျမဲပါေစ၊ ဥပါဒ္ရန္ေဘးကင္းစင္ေ၀းျငိမ္းေအးၾကပါေစ.........

Nov 29, 2012

သာသနာအသက္ပညတ္ခ်က္ ဝိနည္းပိဋက

“ဘေႏၲ မဟာကႆပ ‘ဝိနေယာ နာမဗုဒၶသာသနႆ အာယု၊ ဝိနေယ ဌိေတ သာသနံ ဌိတံ ေဟာတိ’၊ တသၼာ ပဌမံ ဝိနယံ သဂၤါယာမ”။ “အသ်ွင္မဟာ ကႆပ ‘ဝိနည္း မည္သည္ကား သာသနာေတာ္၏ အသက္ပါတည္း၊ ဝိနည္းတည္သည္ရွိေသာ္ သာသနာေတာ္တည္သည္မည္ပါ၏'။ ထို့ေၾကာင့္ဝိနည္းကို ေ႐ွးဦးစြာ သံဂါယနာတင္ၾကပါကုန္အံ့”

အထက္ပါစကားရပ္မွာ ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေတာ္မူၿပီးသည့္ေနာက္ ၃-လေက်ာ္အခ်ိန္ ပဌမ သံဂါယနာ တင္အံ့ေသာအခါဝယ္ “ငါ့ရွင္တို့ အဘယ္ပိဋကကို ေရွးဦးစြာ သံဂါယနာ တင္ၾကကုန္အံ့နည္း၊ သုတ္ အဘိဓမၼာကိုပင္ ေရွးဦးစြာ သံဂါယနာ တင္ကုန္အံ့ေလာ ၊ ဝိနည္းကိုပင္ ေရွးဦးစြာ သံဂါယနာ တင္ၾကကုန္အံ့ေလာ” ဟု ပဌမ သံဂါယနာ သံဃနာယက အသ်ွင္မဟာ ကႆပ မေထရ္ျမတ္ကေမးေတာ္မူရာ၌ ဝိနည္းပိဋကကို ေရွးဦးစြာ သံဂါယနာ တင္တင့္ေၾကာင္း သံဃာေတာ္မ်ားက ေလ်ွက္ထားေသာ စကားရပ္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။

ထိုအက်ဳိးေၾကာင္းျပ၍ ေလ်ွက္ထားေသာ စကားရပ္အတိုင္းပင္ ပဌမ သံဂါယနာမွစ၍ သံဂါယနာအဆက္ဆက္၌ သာသနာေတာ္၏ အသက္ျဖစ္ေသာ ဝိနည္းပိဋကေတာ္ကို အဦးအစထား၍ သံဂါယနာ တင္ခဲ့ၾကေပသည္။ ဝိနည္းတရားေတာ္သည္ ကာယကံမႈ ဝစီကံမႈတို့ကို ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕ေစ၍ ကာယဒြါရ ဝစီဒြါရ၌ျဖစ္လတံၱ႔ေသာ အျပစ္တို႕ကို ပိတ္ဆို႔တားဆီးတတ္သည့္ ဘုရားဥပေဒေတာ္ႀကီးပင္ျဖစ္ေပရာ အဦးအစထား၍ သံဂါယနာတင္ရေလာက္ေအာင္လည္း အေရးႀကီးလွပါေပသည္။

အဓိသီလတရားမ်ားျဖစ္ေသာ ဝိနည္းတရားေတာ္သည္ ဟိရီ၊ ဩတၱပၸဟူေသာ ေလာကပါလတရားမ်ားကို ၿမဲၿမံခိုင္ခ့ံ အရွည္တည္တံ့ေစလ်က္ ေကာင္းမြန္စြာ က်င့္သံုးေတာ္မူၾကကုန္ေသာ ရဟန္းေတာ္တို့အား သီလ၏ျပည့္စံုျခင္းကို အမွီျပဳ၍ ဝိဇၨာသံုးပါးတရားသို့ေရာက္ကာ နိဗၺာန္ေပါက္ ပို႔ေပးႏိုင္သည္ကို ေထာက္၍ သာသနာေတာ္တြင္ မည္မ်ွအေရးႀကီးေၾကာင္း သိသာႏိုင္ေပသည္။ ဝိနည္းပိဋကကို အာဏာထားျခင္းငွာထိုက္ေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ အာဏာေတာ္ကို ပဓာဏထား၍ေဟာေတာ္မူအပ္ေသာေၾကာင့္ “အာဏာေဒသနာ” ဟူ၍၎၊ ကာယဒြါရ ဝစီဒြါရတို့ျဖင့္ လြန္က်ဴးျခင္း၏ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေသာ ေသးငယ္ေသာေစာင့္စည္းျခင္း ႀကီးေသာေစာင့္စည္းျခင္း ကိုေဟာရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “သံဝရာသံဝရကထာ” ဟူ၍၎မွည့္ေခၚထားရေလသည္။

ထိုဝိနည္းပိဋကေတာ္သည္ သံဂါယနာ တင္ေသာအစဥ္အားျဖင့္ —
၁။ ဘိကၡဳ၀ိဘဂၤ [ဘိကၡဳ =ရဟန္း + ၀ိဘဂၤ = အက်ယ္ေဝဖန္။]
ရဟန္းေယာက်္ားမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို အက်ယ္ေဝဖန္ျပရာအပိုင္း ။
၂။ ဘိကၡဳနီ၀ိဘဂၤ [ဘိကၡဳနီ =ရဟန္းမိန္းမ + ၀ိဘဂၤ = အက်ယ္ေဝဖန္။]
ရဟန္းမိန္းမမ်ားႏွင့္ဆိုင္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို အက်ယ္ေဝဖန္ျပရာအပိုင္း ။
၃။ မဟာဝဂၢ [မဟာ = ႀကီးက်ယ္ေသာ + ဝဂၢ = အေပါင္းအစု။]
မဟာခႏၶက၊ ဥေပါသထကၡႏၶက စေသာႀကီးက်ယ္ရွည္လ်ားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဖာ္ျပေသာအပိုင္း ။
၄။ စူဠဝဂၢ [စူဠ = ငယ္ေသာ + ဝဂၢ = အေပါင္းအစု။ ]
ကမၼခႏၶက၊ ပါရိဝါသိကကၡႏၶက စေသာငယ္ေသာ၊ ဝါ-တိုေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဖာ္ျပေသာအပိုင္း ။
၅။ ပရိဝါရ [ပရိဝါရ = အၿခံအရံ။]
ဝိနည္းဆိုင္ရာ အႂကြင္းအက်န္ ဆိုဖြယ္မရွိေစရန္ အၿခံအရံသဖြယ္ သိမ္းက်ဳံးဖြင့္ျပရာအပိုင္း။
ဟူ၍ ၅-ပိုင္းရွိေလသည္။
၎ ငါးပိုင္းကို က်မ္းစာအားျဖင့္ ခြဲေဝလိုက္ေသာ္
၁။ ပါရာဇိကပါဠိ (သာသနာေတာ္ မွ ဆံုးရႈံးျခင္းသို့ ေရာက္ေစႏိုင္ေသာအႀကီးဆံုးအျပစ္)
၂။ ပါစိတၱိယ ပါဠိ (ကုသိုလ္စိတ္ကို ေလ်က်ေစတတ္ေသာအျပစ္)
၃။ မဟာဝဂၢပါဠိ ( မဟာဝဂၢပါဠိေတာ္)
၄။ စူဠဝဂၢပါဠိ (စူဠဝဂၢပါဠိေတာ္)
၅။ ပရိဝါရပါဠိ (ပရိဝါရပါဠိေတာ္)
ဟူ၍ ၅-က်မ္းျဖစ္လာေလသည္။
အထူးမွတ္သားသင့္သည္ကား... ရဟန္းေယာက်္ား‘ဘိကၡဳ’ တို႔က်င့္အပ္ေသာ ၂၂၇-သြယ္ေသာ သိကၡာပုဒ္တို့ႏွင့္ ရဟန္းမိန္းမ‘ဘိကၡဳနီ’ တို႔က်င့္အပ္ေသာ ၃၀၄-ပါးေသာ သိကၡာပုဒ္တို့ကို ပါရာဇိကပါဠိ ႏွင့္ ပါစိတၱိယပါဠိက်မ္းႏွစ္က်မ္းျဖင့္ အျပည့္အစံုေဖာ္ျပကာ က်န္ေသာသံုးက်မ္းျဖင့္ ဝိနည္းဆိုင္ရာ သိမွတ္ဖြယ္ရာ အျဖာျဖာတို့ကို စံုလင္စြာေဖာ္ျပထားခဲ့သည္ဟူေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္ေလသည္။ အဆိုပါဝိနည္းက်မ္းမ်ားကို ေအာက္ေဖာ္ျပပါလင့္ခ္မ်ားမွ ေလ့လာမွတ္သားၾကည္ညိဳပူေဇာ္ေတာ္မူၾကပါကုန္...
၀ိနည္းပိဋက (ျမန္မာျပန္)
(က) ပါရာဇိကဏ္ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
(ခ) ပါစိတ္ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ - ဘိကၡဳပါစိတ္
(ဂ) ပါစိတ္ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္ - ဘိကၡဳနီ၀ိဘင္း
(ဃ) မဟာ၀ဂ္ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
(င) စူဠ၀ဂ္ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္
(စ) ပရိ၀ါရ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္

No comments:

Post a Comment