သရဏဂံုေဆာက္တည္ပံု – မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး

‘ဘုရား’ ‘တရား’ ‘သံဃာ’ ရတနာျမတ္ ၃-ပါးကို ဆည္းကပ္ ကိုးကြယ္တာကို ‘သရဏဂံု’လို႔ ေခၚတယ္။

ယခု “ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ၊ ဓမၼံ သရဏံ ဂစၧာမိ၊ သံဃံ သရဏံ ဂစၧာမိ”လို႔ ဆိုရတာေတြဟာ သရဏဂံုေတြပါပဲ။

အဲဒီ သံုးပုဒ္ထဲက “ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ – ျမတ္စြာဘုရားကို ကုိးကြယ္ရာ ဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါတယ္”လို႔ ဆိုတဲ့ စကားရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ -

“ျမတ္စြာဘုရားဟာ တရားအလံုးစံုကို အကုန္ သိေတာ္မူတယ္။ အိုျခင္း နာျခင္း ေသျခင္း အစရွိေသာ ဆင္းရဲ ခပ္သိမ္း ကင္းၿငိမ္းတဲ့ နိဗၺာန္တရားကို ကိုယ္တိုင္ ေတြ႕ၿပီးေတာ့ အဲဒီ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို သတၱဝါအမ်ား ရရွိခံစားႏိုင္ေအာင္လို႔ တရားေတာ္ေတြကို ေဟာၾကားေတာ္မူတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားေဟာတဲ့အတိုင္း လိုက္နာၿပီး က်င့္ရင္ အပါယ္ ၄-ပါးမွ လြတ္ေျမာက္သြားမယ္။ ဆင္းရဲ ခပ္သိမ္းမွလဲ လြတ္ေျမာက္သြားမယ္”လို႔ ဒီလို ယံုၾကည္ၿပီးေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားကို အားကိုးပါတယ္လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။

ယခု ကာလမွာ ေနမေကာင္း မက်န္းမမာ ျဖစ္တဲ့အခါ ေဆးဆရာမ်ားကို အားကိုးရသလိုပါပဲ။
“ဒီ ေဒါက္တာ ဆရာဝန္ႀကီးဟာ ေဆးဆရာႀကီးဟာ ေဆးပညာမွာ ေကာင္းေကာင္း တတ္ကၽြမ္းတယ္။ ဒီဆရာႀကီးကို ပင့္ေဆာင္ၿပီး အပ္ႏွံရ ကိုးကြယ္ရရင္ မိမိတို႔ ေရာဂါဟာ ေပ်ာက္ကင္းသြားမယ္”လို႔ ဒီလို ယံုၾကည္ၿပီးေတာ့ အားကိုး အားထား ျပဳရပါတယ္။

အဲဒါလိုပါပဲ … “ငါတို႔မွာ အပါယ္ဆင္းရဲေတြကလဲ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတယ္။ အုိျခင္း နာျခင္း ေသျခင္း အစရွိေသာ သံသရာ ဝဋ္ဆင္းရဲေတြကလဲ ေၾကာက္စရာ ေကာင္းတယ္။ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကား ၫႊန္ျပေတာ္မူသည့္အတိုင္း လိုက္နာၿပီး က်င့္ရင္ အပါယ္ဆင္းရဲကလဲ လြတ္ေျမာက္သြားမယ္။ သံသရာ ဝဋ္ဆင္းရဲေတြကလဲ လြတ္ေျမာက္သြားမယ္”လို႔ ဒီလို ယံုၾကည္ၿပီးေတာ့ “ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ – ျမတ္စြာဘုရားကို ကိုးကြယ္ရာ ဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏”လို႔ ဒီလို ေလွ်ာက္ထားၿပီး ေဆာက္တည္ရတယ္။

ယခု ကာလမွာေတာ့ တခ်ိဳ႕က ဒီ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြကို သိပံုလဲ မရပါဘူး။

မိဘ ဆရာေတြက ခိုင္းလို႔ ဆိုတဲ့ အေနမ်ိဳးေလာက္ ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ သိရသေလာက္ အနက္အဓိပၸာယ္လဲ ဘာမွ ႏွလံုးသြင္းၾကပံု မရပါဘူး။

အေျပးအလႊား အျမန္ခ်ည္း ႐ြတ္ဆိုေနၾကတာပဲ။ ဆရာက “ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ၊ ဓမၼံ သရဏံ ဂစၧာမိ၊ သံဃံ သရဏံ ဂစၧာမိ” လို႔ ခပ္ျမန္ျမန္ ေရွ႕က ခ်ေပးေတာ့ တပည့္ေတြကလဲ ခပ္ျမန္ျမန္ အေျပးအလႊားပဲ လိုက္ဆိုေနၾကတယ္။
ဘာမွေတာ့ ႏွလံုးသြင္းႏိုင္ၾကဟန္ မတူပါဘူး။

ဒီနည္းစနစ္ကေတာ့ တယ္မေကာင္းလွဘူး။
ျဖည္းျဖည္းခ်င္း အာ႐ုံျပဳၿပီး ဆိုႏိုင္ရင္ေတာ့ သာၿပီး ေကာင္းပါတယ္။

တခ်ိဳ႕ကေတာ့ မပီတပီနဲ႔ ဗလံုးဗေထြးေတာင္ ဆိုသြားလိုက္ေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ သာၿပီး ေနရာ မက်တာဘဲ။

အမွန္ကေတာ့ သိသမွ် အနက္ အဓိပၸာယ္ကို အာ႐ုံျပဳၿပီးေတာ့ “ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၧာမိ”လို႔ ျဖည္းျဖည္း မွန္မွန္ ဆိုဖို႔ရာပဲ။
အခါခပ္သိမ္း မဟုတ္ေတာင္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါေလာက္ကေတာ့ အဲဒီလို ေလးေလးနက္နက္ အာ႐ုံျပဳၿပီး ေဆာက္တည္ထားဖို႔ လိုပါတယ္။
ဒါက ‘ဗုဒၶသရဏဂံု’နဲ႔ စပ္ၿပီး သတိျပဳစရာ အခ်က္ပဲ။

ထို႔အတူ ‘ဓမၼ သရဏဂံု’ ‘သံဃ သရဏဂံု’ေတြကို ေဆာက္တည္တဲ့အခါမွာလဲ သိသမွ် အနက္ အဓိပၸာယ္ကို ေလးေလးနက္နက္ အာ႐ုံျပဳၿပီး ေဆာင္တည္ဖို႔ပါပဲ။

အဲဒီမွာ “ဓမၼံ သရဏံ ဂစၧာမိ – တရားေတာ္ကို ကိုးကြယ္ရာ ဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါတယ္”လို႔ ဆိုတဲ့ စကားရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားထားတဲ့ ‘မဂ္တရား‘ ‘ဖိုလ္တရား’ ‘နိဗၺာန္တရား’ ‘ေဒသနာတရား’ဆိုတဲ့ ဒီတရားေတြကို အားကိုးအားထား ျပဳပါတယ္လို႔ ေဆာက္တည္တာပါပဲ။

အဲဒီ တရားေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္၊ အဲဒီ တရားေတာ္ေတြအရ လိုက္နာ က်င့္သံုးသြားရင္ အပါယ္ဆင္းရဲမွလဲ လြတ္မယ္၊ သံသရာ ဝဋ္ဆင္းရဲမွလဲ လြတ္ေျမာက္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ အားကိုးတဲ့အေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထား ေျပာဆိုတာပါပဲ။

“သံဃံ သရဏံ ဂစၧာမိ – သံဃာေတာ္ကို ကိုးကြယ္ရာ ဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါတယ္”လို႔ ဆိုတဲ့ စကားရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကေတာ့ ျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္မွာ တရားက်င့္သံုးၿပီး မဂ္ဖိုလ္ ေရာက္ဆဲ ေရာက္ၿပီး ျဖစ္တဲ့ အရိယာ သံဃာေတာ္ေတြကို အပါယ္ဆင္းရဲ သံသရာ ဝဋ္ဆင္းရဲက လြတ္ေျမာက္ရန္အတြက္ အားကိုးအားထား ျပဳပါတယ္လို႔ ေဆာက္တည္တာပါပဲ။

သံဃာေတာ္ကို အ႐ိုအေသျပဳျခင္း၊ သံဃာေတာ္၏ အဆံုးအမကို လိုက္နာက်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ အပါယ္ဆင္းရဲ သံသရာ ဝဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ အားကိုးတဲ့အေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထား ေျပာဆိုတာပါပဲ။

ယခု ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ‘ဘုရား’ ‘တရား’ ‘သံဃာ’ ရတနာျမတ္ ၃-ပါးကို ေလးေလးစားစား အားကိုးအားထား ျပဳၿပီး ဆည္းကပ္ ကိုးကြယ္တာကို ‘သရဏဂံု’လို႔ ေခၚတယ္။

ဒီသရဏဂံု ၃-ပါးနဲ႔ ျပည့္စံုၿပီး ရတနာသံုးပါးကို ဆည္းကပ္ ကိုးကြယ္ေနတဲ့သူကို ပါဠိလို “ဥပါသက”၊ ဗမာလိုကေတာ့ “ဥပါသကာ”လို႔ ေခၚတယ္။ အမ်ိဳးသမီးကိုေတာ့ “ဥပါသိကာ”လို႔ ေခၚတယ္။

တခ်ိဳ႕ ေရွးျမန္မာစာေတြမွာေတာ့ “ဥပါသကီ”လို႔လဲ ေရးထားတာကို ေတြ႕ရတယ္။ အဲဒါက ပါဠိနည္းေတာ့ မက်ဘူး။ ျမန္မာအသံုးလို႔ ဆိုရမွာေပါ့။

ဒီလို သရဏဂံုတည္၊ ဥပါသိကာ ျဖစ္တာဟာလဲ နတ္ျပည္ေရာက္ေၾကာင္း ေကာင္းမႈပဲ။

ေယ ေကစိ ဗုဒၶံ သရဏံ ဂတာေသ၊
န ေတ ဂမိႆႏၲိ အပါယဘူမႎ။
ပဟာယ မာႏုသံ ေဒဟံ၊
ေဒဝကာယံ ပရိပူေရႆႏၲိ။
(ဒီ ၂-၂၀၄၊ သံ ၁-၂၅)

ေယေကစိ၊ အမွတ္ မရွိေသာ အၾကင္သူတို႔သည္။
ဗုဒၶံ၊ ျမတ္စြာဘုရားကို။
သရဏံ၊ ကိုးကြယ္ရာ ဟူ၍။
ဂတာေသ၊ ဆည္းကပ္ကုန္၏။
ေတ၊ ဘုရားကို ကိုးကြယ္ရာဟု ဆည္းကပ္ေသာ ထိုသူတို႔သည္။
အပါယဘူမႎ၊ အပါယ္ဘံုသို႔။
န ဂမိႆႏၲိ၊ မလား မေရာက္ၾကကုန္လတံ့။
မာႏုသံေဒဟံ၊ လူ႔ဘဝ ခႏၶာကိုယ္ကို။
ပဟာယ၊ စြန္႔ၿပီး၍ (ဝါ) စြန္႔ရကုန္လတ္ေသာ္။
ေဒဝကာယံ၊ နတ္မ်ိဳးအေပါင္းကို။
ပရိပူေရႆႏၲိ၊ ျပည့္ေစၾကကုန္လတံ့ (ဝါ) ျပည့္ေစလ်က္ နတ္ေလာက၌ ျဖစ္ၾကကုန္လတံ့ တဲ့။

ဒီ ေဒသနာေတာ္အရ သရဏဂံု တည္႐ုံနဲ႔ နတ္ျပည္ေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္း ထင္ရွားပါတယ္။

+++++
(ေက်းဇူးရွင္ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ “ဝိပႆနာအေျခခံတရားေတာ္” မွ)