ဓမၼစကၠပၸဝတၱန (ေခၚ) ဓမၼစၾကာသုတ္ပါဠိေတာ္ႏွင့္ ျမန္မာျပန္轉法輪經
Dhamma-cakkappavattana Sutta
The Discourse on Setting the Wheel of Dhamma in Motion
Dhamma-cakkappavattana Sutta
The Discourse on Setting the Wheel of Dhamma in Motion
(The first Discourse)
( ဓမၼစၾကာအမႊန္း )
(က) ဘိကၡဴနံ ပဥၥဝဂၢီနံ၊ ဣသိပတန နာမေက။
မိဂဒါေယ ဓမၼဝရံ၊ ယံ တံ နိဗၺာနပါပကံ။
(ခ) သဟမၸတိ နာမေကန၊ မဟာျဗေဟၼန ယာစိေတာ။
စတုသစၥံ ပကာေသေႏၲာ၊ ေလာကနာေထာ အေဒသယိ။
(ဂ) နႏၵိတံ သဗၺေဒေဝဟိ၊ သဗၺသမၸတၱိသာဓကံ။
သဗၺေလာကဟိတတၴာယ၊ ဓမၼစကၠံ ဘဏာမ ေဟ။
( နိဒါန္း )
ဧဝံ ေမ သုတံ- ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ဗာရာဏသိယံ ဝိဟရတိ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ။ တၾတ ေခါ ဘဂဝါ ပဥၥဝဂၢိေယ ဘိကၡဴ အာမေႏၲသိ။
အခါတစ္ပါး၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗာရာဏသီျပည္ ဣသိပတန မိဂဒါဝုန္ေတာ၌ သီတင္းသံုး ေနေတာ္မူ၏၊ ထုိအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပၪၥဝဂၢီရဟန္းတို႔ကုိ မိန္႔ေတာ္မူ၏- ရဟန္းတို႔ ရဟန္းျဖစ္သူသည္ အစြန္းႏွစ္ပါးတို႔ကုိ မမွီဝဲအပ္ကုန္၊ အဘယ္ႏွစ္ပါးတို႔နည္း -
[Evam-me suta.m,] Eka.m samaya.m Bhagavaa, Baaraa.nasiya.m viharati isipatane migadaaye. Tatra kho Bhagavaa pañca-vaggiye bhikkhuu aamantesi
I have heard that on one occasion the Blessed One was staying at Varanasi in the Game Refuge at Isipatana. There he addressed the group of five monks:
[如是我聞]，一時薄伽梵住波羅那斯僊人墜的鹿野苑。在那裏，薄伽梵對五眾比丘說：
( မမွီဝဲသင့္ေသာ အဖို႔အစြန္း ၂-ပါး )
ေဒြ ေမ ဘိကၡေဝ အႏၲာ ပဗၺဇိေတန န ေသဝိတဗၺာ။ ကတေမ ေဒြ၊ ေယာ စာယံ ကာေမသု ကာမသုခလႅိကာႏုေယာေဂါ ဟီေနာ ဂေမၼာ ေပါထုဇၨနိေကာ အနရိေယာ အနတၴသံဟိေတာ။ ေယာ စာယံ အတၱကိလမထာႏုေယာေဂါ ဒုေကၡာ အနရိေယာ အနတၴသံဟိေတာ။
ယုတ္ညံ့၍ ရြာသူတို႔၏ အက်င့္ျဖစ္ေသာ ပုထုဇဥ္တို႔၏ အေလ့အက်င့္သာ ျဖစ္၍ အရိယာတို႔၏အေလ့အက်င့္ မဟုတ္ေသာ အက်ဳိးစီးပြားႏွင့္ မစပ္ယွဥ္ေသာ ကာမဂုဏ္တို႔၌ ကာမဂုဏ္ခ်မ္းသာကုိ ကပ္ၿငိေသာအားျဖင့္ အဖန္တလဲလဲ လုိက္စား အားထုတ္ျခင္း လည္းေကာင္း၊ ကုိယ္စိတ္၏ ဆင္းရဲျခင္းကုိ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အက်င့္ မဟုတ္ေသာ အက်ဳိးစီးပြားႏွင့္ မစပ္ယွဥ္ေသာ ကုိယ္ပင္ပန္းမႈကုိ အားထုတ္ျခင္း လည္းေကာင္း ဤႏွစ္ပါးတို႔တည္း။
"Dveme bhikkhave antaa pabbajitena na sevitabbaa,
"There are these two extremes that are not to be indulged in by one who has gone forth — which two?
"比丘們，有此兩極端，隱者[出家者]不可耽於其中——哪兩極?
Yo caaya.m kaamesu kaama-sukhallikaanuyogo, Hiino gammo pothujjaniko anariyo anattha-sañhito,
That which is devoted to sensual pleasure in sensual objects: base, vulgar, common, ignoble, unprofitable;
於感官對象， 追求感官之樂：是低級、粗鄙、庸俗、非聖、無益的;
Yo caaya.m atta-kilamathaanuyogo, Dukkho anariyo anattha-sañhito.
and that which is devoted to self-affliction: painful, ignoble, unprofitable.
追求自虐：是痛苦、非聖、無益的。
( မဇၩိမ ပဋိပဒါႏွင့္ ယင္း၏အက်ဳိး )
ဧေတ ေခါ ဘိကၡေဝ ဥေဘာ အေႏၲ အႏုပဂမၼ မဇၩိမာ ပဋိပဒါ တထာဂေတန အဘိသမၺဳဒၶါ စကၡဳကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သေမၺာဓာယ နိဗၺာနာယ သံဝတၱတိ။
ကတမာ စ သာ ဘိကၡေဝ မဇၩိမာ ပဋိပဒါ တထာဂေတန အဘိသမၺဳဒၶါ စကၡဳကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သေမၺာဓာယ နိဗၺာနာယ သံဝတၱတိ၊
အယေမဝ အရိေယာ အ႒ဂႋေကာ မေဂၢါ။
ရဟန္းတို႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အထူးသျဖင့္ သိေတာ္မူအပ္ေသာ ပညာမ်က္စိကုိ ျပဳတတ္ေသာ ဉာဏ္ အျမင္ကုိ ျပဳတတ္ေသာ ကိေလသာ ၿငိမ္းျခင္းငွါ ထူးေသာ ဉာဏ္ျဖင့္ သိျခင္းငွါ သစၥာေလးပါးကုိ သိျခင္းငွါ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္းငွါ ျဖစ္ေသာ ထုိအလယ္အလတ္ ျဖစ္ေသာ ျမတ္ေသာ အက်င့္ကား အဘယ္နည္း၊ အဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ ဤအရိယမဂ္ပင္တည္း။ ဤသည္ကား အဘယ္နည္း -
Ete te bhikkhave ubho ante anupagamma,
Majjhimaa pa.tipadaa tathaagatena abhisambuddhaa,
Cakkhu-kara.nii ñaa.na-kara.nii upasamaaya abhiññaaya sambodhaaya nibbaanaaya sa.mvattati.
Avoiding both of these extremes, the middle way realized by the Tathagata — producing vision, producing knowledge — leads to calm, to direct knowledge, to self-awakening, to Unbinding.比丘們，避此兩極端，如來實現的中道——引生見、引生知——趨向寧靜、直覺智、自覺醒、涅槃。
Katamaa ca saa bhikkhave majjhimaa pa.tipadaa tathaagatena abhisambuddhaa, Cakkhu-kara.nii ñaa.na-kara.nii upasamaaya abhiññaaya sambodhaaya nibbaanaaya sa.mvattati.
And what is the middle way realized by the Tathagata that — producing vision, producing knowledge — leads to calm, to direct knowledge, to self-awakening, to Unbinding?
比丘們，如來實現的中道——引生見、引生知，趨向寧靜、直覺智、自覺醒、涅槃者——是什麼？
ေသယ်ထိဒံ-
သမၼာဒိ႒ိ သမၼာသကၤေပၸါ သမၼာဝါစာ သမၼာကမၼေႏၲာ သမၼာအာဇီေဝါ သမၼာဝါယာေမာ သမၼာသတိ သမၼာသမာဓိ။ အယံ ေခါ သာ ဘိကၡေဝ မဇၩိမာ ပဋိပဒါ တထာဂေတန အဘိသမၺဳဒၶါ စကၡဳကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သေမၺာဓာယ နိဗၺာနာယ သံဝတၱတိ။
မွန္ကန္ေသာအျမင္ 'သမၼာဒိ႒ိ'၊ မွန္ကန္ေသာ ၾကံစည္မႈ 'သမၼာသကၤပၸ'၊ မွန္ကန္ေသာ စကား'သမၼာဝါစာ'၊ မွန္ကန္ေသာအလုပ္ 'သမၼာကမၼႏၲ'၊ မွန္ကန္ေသာ အသက္ေမြးမႈ 'သမၼာအာဇီဝ'၊ မွန္ကန္ေသာ အားထုတ္မႈ 'သမၼာဝါယာမ'၊ မွန္ကန္ေသာ ေအာက္ေမ့မႈ 'သမၼာသတိ'၊ မွန္ကန္ေသာ တည္ၾကည္မႈ 'သမၼာသမာဓိ' တို႔တည္း။
Ayam-eva ariyo a.t.tha"ngiko maggo, Seyyathiida.m,
Sammaa-di.t.thi sammaa-sa"nkappo, Sammaa-vaacaa sammaa-kammanto sammaa-aajiivo, Sammaa-vaayaamo sammaa-sati sammaa-samaadhi.
Precisely this Noble Eightfold Path: right view, right resolve, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right concentration.
[八聖道]正是此八聖道：正見、正志、正語、正業、正命、正精進、正念、正定。
Aya.m kho saa bhikkhave majjhimaa pa.tipadaa tathaagatena abhisambuddhaa, Cakkhu-kara.nii ñaa.na-kara.nii upasamaaya abhiññaaya sambodhaaya nibbaanaaya sa.mvattati.
This is the middle way realized by the Tathagata that — producing vision,producing knowledge — leads to calm, to direct knowledge, to self-awakening, to Unbinding.
[四聖諦] 比丘們，如來實現的中道——引生見、引生知，趨向寧靜、直覺智、自覺醒、涅槃——即此:
( ဒုကၡသစၥာ )
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡံ အရိယသစၥံ၊ ဇာတိပိ ဒုကၡာ၊ ဇရာပိ ဒုကၡာ၊ ဗ်ာဓိပိ ဒုေကၡာ၊ မရဏမၸိ ဒုကၡံ၊ အပၸိေယဟိ သမၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ပိေယဟိ ဝိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ယမၸိစၧံ န လဘတိ၊ တမၸိ ဒုကၡံ၊ သံခိေတၱန ပဥၥဳပါဒါနကၡႏၶာ ဒုကၡာ။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားတည္း။ ပဋိသေႏၶ တည္ေနရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ အုိရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ နာရျခင္းသည္ လည္း ဆင္းရဲ၏၊ ေသရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ မခ်စ္ေသာ သူတို႔ႏွင့္ အတူေနရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ ခ်စ္ေသာ သူတို႔ႏွင့္ ေကြကြင္းရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ လုိခ်င္ရာကုိ မရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ အက်ဥ္းအားျဖင့္ စြဲလမ္းရာ အာ႐ံုျဖစ္ေသာ ခႏၶာငါးပါးတို႔သည္လည္း ဆင္းရဲကုန္၏။ (၁)
Ida.m kho pana bhikkhave dukkha.m ariya-sacca.m,
Now this, monks, is the noble truth of stress:比丘們，此爲苦聖諦：
Jaatipi dukkhaa jaraapi dukkhaa mara.nampi dukkha.m,
Birth is stressful, aging is stressful, death is stressful,生苦、老苦、死苦，
Soka-parideva-dukkha-domanassupaayaasaapi dukkhaa,
Sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are stressful,憂、哀、痛、悲、慘苦；
Appiyehi sampayogo dukkho piyehi vippayogo dukkho yamp'iccha.m na labhati tampi dukkha.m,
Association with things disliked is stressful, separation from things liked is stressful, not getting what one wants is stressful,與不愛者共處苦、與愛者離別苦、所求不得苦：
Sa"nkhittena pañcupaadaanakkhandhaa dukkhaa.
In short, the five clinging-aggregates are stressful.簡言之，五取蘊苦。
( သမုဒယသစၥာ )
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡသမုဒယံ အရိယသစၥံ၊ ယာယံ တဏွာ ေပါေနာဗၻဝိကာ နႏၵီရာဂသဟဂတာ တၾတတၾတာဘိနႏၵိနီ။ ေသယ်ထိဒံ- ကာမတဏွာ ဘဝတဏွာ ဝိဘဝတဏွာ။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲၿခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားတည္း။ အၾကင္ တဏွာသည္ ဘဝသစ္၌ ျဖစ္ေစတတ္၏၊ ႏွစ္သက္ျခင္း တပ္မက္ျခင္းႏွင့္တကြ ျဖစ္၏၊ ထုိထုိ အာ႐ံု၌ လြန္စြာ ႏွစ္သက္တတ္၏။ ထုိတပ္မက္မႈ 'တဏွာ' ဟူသည္ အဘယ္နည္း၊ ကာမ၌ တပ္မက္မႈ 'ကာမတဏွာ'၊ သႆတဒိ႒ိႏွင့္တကြ ျဖစ္ေသာ တပ္မက္မႈ 'ဘဝတဏွာ'၊ ဥေစၧဒဒိ႒ိႏွင့္တကြ ျဖစ္ေသာ တပ္မက္မႈ 'ဝိဘဝတဏွာ' တို႔တည္း။ (၂)
Ida.m kho pana bhikkhave dukkha-samudayo ariya-sacca.m,
And this, monks, is the noble truth of the origination of stress:比丘們, 此爲苦因聖諦：
Yaaya.m ta.nhaa ponobbhavikaa nandi-raaga-sahagataa tatra tatraabhinandinii, Seyyathiida.m,
Kaama-ta.nhaa bhava-ta.nhaa vibhava-ta.nhaa,
the craving that makes for further becoming — accompanied by passion & delight, relishing now here & now there — i.e., craving for sensual pleasure, craving for becoming, craving for no-becoming.
[苦因是:]造作再生的渴求——帶著貪與喜、於處處耽享——正是: 對感官之欲的渴求、對有生的渴求、對無生的渴求。
( နိေရာဓသစၥာ )
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡနိေရာဓံ အရိယသစၥံ၊ ေယာ တႆာေယဝ တဏွာယ အေသသဝိရာဂနိေရာေဓာ စာေဂါ ပဋိနိႆေဂၢါ မုတၱိ အနာလေယာ။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားတည္း။ ယင္းဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာဟူသည္ ထုိတပ္မက္မႈ 'တဏွာ' ၏သာလွ်င္ အၾကြင္းမဲ့ စြဲမက္မႈ ကင္းေပ်ာက္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ စြန္႔လႊတ္ရာ တစ္ဖန္ စြန္႔ပယ္ရာ လြတ္ေျမာက္ရာ မကပ္ၿငိရာပင္ ျဖစ္၏။ (၃)
Ida.m kho pana bhikkhave dukkha-nirodho ariya-sacca.m,
And this, monks, is the noble truth of the cessation of stress:比丘們，此爲苦的止息聖諦：
Yo tassaa yeva ta.nhaaya asesa-viraaga-nirodho caago pa.tinissaggo mutti anaalayo,
the remainderless fading & cessation, renunciation, relinquishment, release,& letting go of that very craving.對該渴求的無餘離貪、止息、舍離、棄 絕、解脫、放開。
( မဂၢသစၥာ )
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡနိေရာဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ၊ အယေမဝ အရိေယာ အ႒ဂႋေကာ မေဂၢါ။ ေသယ်ထိဒံ- သမၼာဒိ႒ိ သမၼာသကၤေပၸါ သမၼာဝါစာ သမၼာကမၼေႏၲာ သမၼာအာဇီေဝါ သမၼာဝါယာေမာ သမၼာသတိ သမၼာသမာဓိ။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားတည္း။ ဤအရိယမဂ္သည္ အဂၤါရွစ္ပါးရွိ၏၊ အဂၤါရွစ္ပါးဟူေသာ္ကား မွန္ကန္ေသာ အျမင္ 'သမၼာဒိ႒ိ' ။ပ။ မွန္ကန္ေသာ တည္ၾကည္မႈ 'သမၼာသမာဓိ' တို႔တည္း။ (၄)
Ida.m kho pana bhikkhave dukkha-nirodha-gaaminii-pa.tipadaa ariya-sacca.m,
And this, monks, is the noble truth of the way of practice leading to the cessation of stress:比丘們，此爲趨向止息苦之道聖諦：
Ayam-eva ariyo a.t.tha"ngiko maggo, Seyyathiida.m,
Sammaa-di.t.thi sammaa-sa"nkappo,
Sammaa-vaacaa sammaa-kammanto sammaa-aajiivo,
Sammaa-vaayaamo sammaa-sati sammaa-samaadhi.
precisely this Noble Eightfold Path — right view, right resolve, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right concentration.
正是此八聖道——正見、正志、正語、正業、正命、正精進、正念、正定。
( ဒုကၡသစၥာ၌ သစၥဉာဏ္ )
''ဣဒံ ဒုကၡံ အရိယသစၥ'' ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( ဒုကၡသစၥာ၌ ကိစၥဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡံ အရိယသစၥံ ပရိေညယ်''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( ဒုကၡသစၥာ၌ ကတဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡံ အရိယသစၥံ ပရိညာတ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤတရားသည္ ဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားမည္၏'' ဟု (ဘုရား မျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (ဒုကၡသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပုိင္းျခား၍ သိထုိက္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက (မၾကားဖူးကုန္ေသာ ဒုကၡသစၥာတရားတို႔၌) ငါဘုရားအား။ပ။ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲ ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပုိင္းျခား၍ သိခဲ့ၿပီ'' ဟု (ဘုရား မျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူး ကုန္ေသာ (ဒုကၡသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏။ (၁)
Ida.m dukkha.m ariya-saccanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This is the noble truth of stress.'[對於四聖諦的責任]比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明[眼生智生慧生明生光生]：‘此爲苦聖諦’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha.m ariya-sacca.m pariññeyyanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa. na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of stress is to be comprehended.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦聖諦需全知’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha.m ariya-sacca.m pariññaatanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of stress has been comprehended.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦聖諦已全知’。
( သမုဒယသစၥာ၌ သစၥဉာဏ္ )
''ဣဒံ ဒုကၡသမုဒယံ အရိယသစၥ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( သမုဒယသစၥာ၌ ကိစၥဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡသမုဒယံ အရိယသစၥံ ပဟာတဗၺ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( သမုဒယသစၥာ၌ ကတဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡသမုဒယံ အရိယသစၥံ ပဟီန''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤတရားသည္ ဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား မည္၏''ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (သမုဒယသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ'သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပယ္အပ္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက (မၾကားဖူးကုန္ေသာ သမုဒယသစၥာတရားတို႔၌) ငါဘုရားအား။ပ။ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပယ္ၿပီးၿပီ'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (သမုဒယသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (၂)
Ida.m dukkha-samudayo ariya-saccanti me bhikkhave,
Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This is the noble truth of the origination of stress.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此爲苦因聖諦’。
a.m kho pan'ida.m dukkha-samudayo ariya-sacca.m pahaatabbanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the origination of stress is to be abandoned.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦因聖諦需斷棄’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-samudayo ariya-sacca.m pahiinanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the origination of stress has been abandoned.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦因聖諦已斷棄’。
( နိေရာဓသစၥာ၌ သစၥဉာဏ္ )
''ဣဒံ ဒုကၡနိေရာဓံ အရိယသစၥ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( နိေရာဓသစၥာ၌ ကိစၥဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡနိေရာဓံ အရိယသစၥံ သစၧိကာတဗၺ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( နိေရာဓသစၥာ၌ ကတဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡနိေရာဓံ အရိယသစၥံ သစၧိကတ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤတရားသည္ ဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားမည္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (နိေရာဓသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ မ်က္ေမွာက္ ျပဳအပ္၏''ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက (မၾကားဖူးကုန္ေသာ နိေရာဓသစၥာတရားတို႔၌) ငါဘုရားအား။ပ။ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳၿပီးၿပီ'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (နိေရာဓသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (၃)
Ida.m dukkha-nirodho ariya-saccanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This is the noble truth of the cessation of stress.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此爲苦 的止息聖諦’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-nirodho ariya-sacca.m sacchikaatabbanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the cessation of stress is to be directly experienced.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦的止息聖諦需直證’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-nirodho ariya-sacca.m sacchikatanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the cessation of stress has been directly experienced.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦的止息聖諦已直證’。
( မဂၢသစၥာ၌ သစၥဉာဏ္ )
''ဣဒံ ဒုကၡနိေရာဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( မဂၢသစၥာ၌ ကိစၥဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡနိေရာဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ ဘာေဝတဗၺ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( မဂၢသစၥာ၌ ကတဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡနိေရာဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ ဘာဝိတ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤတရားသည္ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားမည္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (မဂၢသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပြားမ်ားအပ္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက (မၾကားဖူး ကုန္ေသာ မဂၢသစၥာ တရားတို႔၌) ငါဘုရားအား။ပ။ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္)သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပြားမ်ားၿပီးၿပီ'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (မဂၢသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (၄)
Ida.m dukkha-nirodha-gaaminii-pa.tipadaa ariya-saccanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This is the noble truth of the way of practice leading to the cessation of stress.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此爲趨向苦止息之道聖諦’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-nirodha-gaaminii-pa.tipadaa ariya-sacca.m bhaavetabbanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu,
Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the way of practice leading to the cessation of stress is to be developed.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此趨向苦止息之道聖諦需修習’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-nirodha-gaaminii-pa.tipadaa ariya-sacca.m bhaavitanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the way of practice leading to the cessation of stress has been developed.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此趨向苦止息之道聖諦已修成’。
( ဘုရားအျဖစ္ ဝန္မခံေတာ္မူခဲ့ေသးပံု )
ယာဝကီဝဥၥ ေမ ဘိကၡေဝ ဣေမသု စတူသု အရိယသေစၥသု ဧဝံ တိပရိဝ႗ံ ဒြါဒသာကာရံ ယထာဘူတံ ဉာဏဒႆနံ န သုဝိသုဒၶံ အေဟာသိ။
ေနဝ တာဝါဟံ ဘိကၡေဝ သေဒဝေက ေလာေက သမာရေက သျဗဟၼေက သႆမဏျဗာဟၼဏိယာ ပဇာယ သေဒဝမႏုႆာယ ''အႏုတၱရံ သမၼာသေမၺာဓႎ အဘိသမၺဳေဒၶါ'' တိ ပစၥညာသႎ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရားေလးပါးတို႔၌ ဤသို႔ သံုးပါးေသာ အျပန္ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါးေသာ အျခင္းအရာရွိေသာ မွန္ကန္ေသာ ဉာဏ္အျမင္ မစင္ၾကယ္ ေသးသမွ် ကာလပတ္လံုး ငါသည္ နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာႏွင့္တကြေသာ နတ္ေလာကႏွင့္ သမဏျဗာဟၼဏမင္းမ်ား လူမ်ားႏွင့္တကြေသာ လူ႕ေလာက၌ အတုမရွိေသာ အလံုးစံုေသာ တရားတို႔ကုိ ကုိယ္တုိင္မွန္စြာ သိေသာ (အရဟတၱမဂ္) ဉာဏ္ကုိ သိၿပီဟု ဝန္မခံခဲ့ေခ်။
Yaavakiivañca me bhikkhave imesu catuusu ariya-saccesu,
Evan-ti-pariva.t.ta.m dvaadas'aakaara.m yathaabhuuta.m ñaa.na-dassana.m na suvisuddha.m ahosi,
Neva taavaaha.m bhikkhave sadevake loke samaarake sabrahmake, Sassama.na-braahma.niyaa pajaaya sadeva-manussaaya, Anuttara.m sammaa-sambodhi.m abhisambuddho paccaññaasi.m.
And, monks, as long as this knowledge & vision of mine — with its three rounds & twelve permutations concerning these four noble truths as they actually are — was not pure, I did not claim to have directly awakened to the right self-awakening unexcelled in the cosmos with its deities, Maras, & Brahmas, with its contemplatives & priests, its royalty & common people.
[法輪]比丘們，只要我對此四聖諦之三轉十二相的如實知見尚不純淨，比丘們，我未在有天神摩羅梵天、沙門婆羅門、貴族平民的宇宙間宣稱己直覺此無上正自覺醒。
( ဘုရားအျဖစ္ ဝန္ခံေတာ္မူပံု )
ယေတာ စ ေခါ ေမ ဘိကၡေဝ ဣေမသု စတူသု အရိယသေစၥသု ဧဝံ တိပရိဝ႗ံ ဒြါဒသာကာရံ ယထာဘူတံ ဉာဏဒႆနံ သုဝိသုဒၶံ အေဟာသိ။
အထာဟံ ဘိကၡေဝ သေဒဝေက ေလာေက သမာရေက သျဗဟၼေက သႆမဏျဗာဟၼဏိယာ ပဇာယ သေဒဝမႏုႆာယ ''အႏုတၱရံ သမၼာသေမၺာဓႎ အဘိသမၺဳေဒၶါ'' တိ ပစၥညာသႎ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရားေလးပါးတို႔၌ ဤသို႔ သံုးပါးေသာ အျပန္ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါးေသာ အျခင္းအရာရွိေသာ မွန္ကန္ေသာ ဉာဏ္အျမင္သည္ စင္ၾကယ္လာေသာ အခါ၌သာလွ်င္ ငါသည္ နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာႏွင့္တကြေသာ နတ္ေလာကႏွင့္ သမဏျဗာဟၼဏ မင္းမ်ား လူမ်ားႏွင့္တကြေသာ လူ႕ေလာက၌ အတုမရွိေသာ အလံုးစံုေသာ တရားတို႔ကုိ ကုိယ္တုိင္မွန္စြာ သိေသာ (အရဟတၱမဂ္) ဉာဏ္ကုိ သိၿပီဟု ဝန္ခံခဲ့၏၊ ငါ၏ (ကိေလသာတို႔မွ) လြတ္ေျမာက္မႈသည္ မပ်က္စီးႏုိင္ၿပီ၊ ဤကား အဆံုးစြန္ေသာ ဘဝတည္း၊ ယခုအခါ ဘဝသစ္၌ ျဖစ္ျခင္း မရွိေတာ့ၿပီဟု ငါ့အား ပစၥေဝကၡဏာ ဉာဏ္အျမင္သည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤစကားကုိ မိန္႔ေတာ္မူ၏၊ ပၪၥဝဂၢီငါးပါး ရဟန္းတို႔သည္ ႏွစ္လုိကုန္သည္ ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေတာ္ကုိ ဝမ္းေျမာက္စြာ ခံယူၾကေလကုန္၏။
Yato ca kho me bhikkhave imesu catuusu ariya-saccesu,
Evan-ti-pariva.t.ta.m dvaadas'aakaara.m yathaabhuuta.m ñaa.na-dassana.m suvisuddha.m ahosi,
Athaaha.m bhikkhave sadevake loke samaarake sabrahmake,
Sassama.na-braahma.niyaa pajaaya sadeva-manussaaya,
Anuttara.m sammaa-sambodhi.m abhisambuddho paccaññaasi.m.
But as soon as this knowledge & vision of mine — with its three rounds & twelve permutations concerning these four noble truths as they actually are — was truly pure, then I did claim to have directly awakened to the right self-awakening unexcelled in the cosmos with its deities, Maras, & Brahmas, with its contemplatives & priests, its royalty & commonfolk.
然而，一旦我對此四聖諦之三 轉十二相的如實知見真正純淨，比丘們，我即在有天神摩羅梵天、沙門婆羅門、貴族平民的宇宙間宣稱己直覺此無上正自覺醒。
( ပစၥေဝကၡဏာဉာဏ္ျဖင့္ သိျမင္ပံု )
ဉာဏဥၥ ပန ေမ ဒႆနံ ဥဒပါဒိ၊ အကုပၸါ ေမ ဝိမုတၱိ၊ အယမႏၲိမာ ဇာတိ၊ နတၴိ ဒါနိ ပုနဗၻေဝါတိ။
( ပဥၥဝဂၢီတို႔ႏွစ္သက္ၾကပံု )
ဣဒမေဝါစ ဘဂဝါ၊ အတၱမနာ ပဥၥဝဂၢိယာ ဘိကၡဴ ဘဂဝေတာ ဘာသိတံ အဘိနႏၵဳႏၲိ။
( အရွင္ေကာ႑ည တရားထူးရပံု )
ဣမသၼႎ စ ပန ေဝယ်ာကရဏသၼႎ ဘညမာေန အာယသၼေတာ ေကာ႑ညႆ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမၼစကၡဳံ ဥဒပါဒိ ''ယံကိဥၥိ သမုဒယဓမၼံ၊ သဗၺံ တံ နိေရာဓဓမၼ''ႏၲိ။
(က) ဘိကၡဴနံ ပဥၥဝဂၢီနံ၊ ဣသိပတန နာမေက။
မိဂဒါေယ ဓမၼဝရံ၊ ယံ တံ နိဗၺာနပါပကံ။
(ခ) သဟမၸတိ နာမေကန၊ မဟာျဗေဟၼန ယာစိေတာ။
စတုသစၥံ ပကာေသေႏၲာ၊ ေလာကနာေထာ အေဒသယိ။
(ဂ) နႏၵိတံ သဗၺေဒေဝဟိ၊ သဗၺသမၸတၱိသာဓကံ။
သဗၺေလာကဟိတတၴာယ၊ ဓမၼစကၠံ ဘဏာမ ေဟ။
( နိဒါန္း )
ဧဝံ ေမ သုတံ- ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ ဗာရာဏသိယံ ဝိဟရတိ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ။ တၾတ ေခါ ဘဂဝါ ပဥၥဝဂၢိေယ ဘိကၡဴ အာမေႏၲသိ။
အခါတစ္ပါး၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗာရာဏသီျပည္ ဣသိပတန မိဂဒါဝုန္ေတာ၌ သီတင္းသံုး ေနေတာ္မူ၏၊ ထုိအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ပၪၥဝဂၢီရဟန္းတို႔ကုိ မိန္႔ေတာ္မူ၏- ရဟန္းတို႔ ရဟန္းျဖစ္သူသည္ အစြန္းႏွစ္ပါးတို႔ကုိ မမွီဝဲအပ္ကုန္၊ အဘယ္ႏွစ္ပါးတို႔နည္း -
[Evam-me suta.m,] Eka.m samaya.m Bhagavaa, Baaraa.nasiya.m viharati isipatane migadaaye. Tatra kho Bhagavaa pañca-vaggiye bhikkhuu aamantesi
I have heard that on one occasion the Blessed One was staying at Varanasi in the Game Refuge at Isipatana. There he addressed the group of five monks:
[如是我聞]，一時薄伽梵住波羅那斯僊人墜的鹿野苑。在那裏，薄伽梵對五眾比丘說：
( မမွီဝဲသင့္ေသာ အဖို႔အစြန္း ၂-ပါး )
ေဒြ ေမ ဘိကၡေဝ အႏၲာ ပဗၺဇိေတန န ေသဝိတဗၺာ။ ကတေမ ေဒြ၊ ေယာ စာယံ ကာေမသု ကာမသုခလႅိကာႏုေယာေဂါ ဟီေနာ ဂေမၼာ ေပါထုဇၨနိေကာ အနရိေယာ အနတၴသံဟိေတာ။ ေယာ စာယံ အတၱကိလမထာႏုေယာေဂါ ဒုေကၡာ အနရိေယာ အနတၴသံဟိေတာ။
ယုတ္ညံ့၍ ရြာသူတို႔၏ အက်င့္ျဖစ္ေသာ ပုထုဇဥ္တို႔၏ အေလ့အက်င့္သာ ျဖစ္၍ အရိယာတို႔၏အေလ့အက်င့္ မဟုတ္ေသာ အက်ဳိးစီးပြားႏွင့္ မစပ္ယွဥ္ေသာ ကာမဂုဏ္တို႔၌ ကာမဂုဏ္ခ်မ္းသာကုိ ကပ္ၿငိေသာအားျဖင့္ အဖန္တလဲလဲ လုိက္စား အားထုတ္ျခင္း လည္းေကာင္း၊ ကုိယ္စိတ္၏ ဆင္းရဲျခင္းကုိ ျဖစ္ေစတတ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အက်င့္ မဟုတ္ေသာ အက်ဳိးစီးပြားႏွင့္ မစပ္ယွဥ္ေသာ ကုိယ္ပင္ပန္းမႈကုိ အားထုတ္ျခင္း လည္းေကာင္း ဤႏွစ္ပါးတို႔တည္း။
"Dveme bhikkhave antaa pabbajitena na sevitabbaa,
"There are these two extremes that are not to be indulged in by one who has gone forth — which two?
"比丘們，有此兩極端，隱者[出家者]不可耽於其中——哪兩極?
Yo caaya.m kaamesu kaama-sukhallikaanuyogo, Hiino gammo pothujjaniko anariyo anattha-sañhito,
That which is devoted to sensual pleasure in sensual objects: base, vulgar, common, ignoble, unprofitable;
於感官對象， 追求感官之樂：是低級、粗鄙、庸俗、非聖、無益的;
Yo caaya.m atta-kilamathaanuyogo, Dukkho anariyo anattha-sañhito.
and that which is devoted to self-affliction: painful, ignoble, unprofitable.
追求自虐：是痛苦、非聖、無益的。
( မဇၩိမ ပဋိပဒါႏွင့္ ယင္း၏အက်ဳိး )
ဧေတ ေခါ ဘိကၡေဝ ဥေဘာ အေႏၲ အႏုပဂမၼ မဇၩိမာ ပဋိပဒါ တထာဂေတန အဘိသမၺဳဒၶါ စကၡဳကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သေမၺာဓာယ နိဗၺာနာယ သံဝတၱတိ။
ကတမာ စ သာ ဘိကၡေဝ မဇၩိမာ ပဋိပဒါ တထာဂေတန အဘိသမၺဳဒၶါ စကၡဳကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သေမၺာဓာယ နိဗၺာနာယ သံဝတၱတိ၊
အယေမဝ အရိေယာ အ႒ဂႋေကာ မေဂၢါ။
ရဟန္းတို႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ အထူးသျဖင့္ သိေတာ္မူအပ္ေသာ ပညာမ်က္စိကုိ ျပဳတတ္ေသာ ဉာဏ္ အျမင္ကုိ ျပဳတတ္ေသာ ကိေလသာ ၿငိမ္းျခင္းငွါ ထူးေသာ ဉာဏ္ျဖင့္ သိျခင္းငွါ သစၥာေလးပါးကုိ သိျခင္းငွါ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္းငွါ ျဖစ္ေသာ ထုိအလယ္အလတ္ ျဖစ္ေသာ ျမတ္ေသာ အက်င့္ကား အဘယ္နည္း၊ အဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ ဤအရိယမဂ္ပင္တည္း။ ဤသည္ကား အဘယ္နည္း -
Ete te bhikkhave ubho ante anupagamma,
Majjhimaa pa.tipadaa tathaagatena abhisambuddhaa,
Cakkhu-kara.nii ñaa.na-kara.nii upasamaaya abhiññaaya sambodhaaya nibbaanaaya sa.mvattati.
Avoiding both of these extremes, the middle way realized by the Tathagata — producing vision, producing knowledge — leads to calm, to direct knowledge, to self-awakening, to Unbinding.比丘們，避此兩極端，如來實現的中道——引生見、引生知——趨向寧靜、直覺智、自覺醒、涅槃。
Katamaa ca saa bhikkhave majjhimaa pa.tipadaa tathaagatena abhisambuddhaa, Cakkhu-kara.nii ñaa.na-kara.nii upasamaaya abhiññaaya sambodhaaya nibbaanaaya sa.mvattati.
And what is the middle way realized by the Tathagata that — producing vision, producing knowledge — leads to calm, to direct knowledge, to self-awakening, to Unbinding?
比丘們，如來實現的中道——引生見、引生知，趨向寧靜、直覺智、自覺醒、涅槃者——是什麼？
ေသယ်ထိဒံ-
သမၼာဒိ႒ိ သမၼာသကၤေပၸါ သမၼာဝါစာ သမၼာကမၼေႏၲာ သမၼာအာဇီေဝါ သမၼာဝါယာေမာ သမၼာသတိ သမၼာသမာဓိ။ အယံ ေခါ သာ ဘိကၡေဝ မဇၩိမာ ပဋိပဒါ တထာဂေတန အဘိသမၺဳဒၶါ စကၡဳကရဏီ ဉာဏကရဏီ ဥပသမာယ အဘိညာယ သေမၺာဓာယ နိဗၺာနာယ သံဝတၱတိ။
မွန္ကန္ေသာအျမင္ 'သမၼာဒိ႒ိ'၊ မွန္ကန္ေသာ ၾကံစည္မႈ 'သမၼာသကၤပၸ'၊ မွန္ကန္ေသာ စကား'သမၼာဝါစာ'၊ မွန္ကန္ေသာအလုပ္ 'သမၼာကမၼႏၲ'၊ မွန္ကန္ေသာ အသက္ေမြးမႈ 'သမၼာအာဇီဝ'၊ မွန္ကန္ေသာ အားထုတ္မႈ 'သမၼာဝါယာမ'၊ မွန္ကန္ေသာ ေအာက္ေမ့မႈ 'သမၼာသတိ'၊ မွန္ကန္ေသာ တည္ၾကည္မႈ 'သမၼာသမာဓိ' တို႔တည္း။
Ayam-eva ariyo a.t.tha"ngiko maggo, Seyyathiida.m,
Sammaa-di.t.thi sammaa-sa"nkappo, Sammaa-vaacaa sammaa-kammanto sammaa-aajiivo, Sammaa-vaayaamo sammaa-sati sammaa-samaadhi.
Precisely this Noble Eightfold Path: right view, right resolve, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right concentration.
[八聖道]正是此八聖道：正見、正志、正語、正業、正命、正精進、正念、正定。
Aya.m kho saa bhikkhave majjhimaa pa.tipadaa tathaagatena abhisambuddhaa, Cakkhu-kara.nii ñaa.na-kara.nii upasamaaya abhiññaaya sambodhaaya nibbaanaaya sa.mvattati.
This is the middle way realized by the Tathagata that — producing vision,producing knowledge — leads to calm, to direct knowledge, to self-awakening, to Unbinding.
[四聖諦] 比丘們，如來實現的中道——引生見、引生知，趨向寧靜、直覺智、自覺醒、涅槃——即此:
( ဒုကၡသစၥာ )
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡံ အရိယသစၥံ၊ ဇာတိပိ ဒုကၡာ၊ ဇရာပိ ဒုကၡာ၊ ဗ်ာဓိပိ ဒုေကၡာ၊ မရဏမၸိ ဒုကၡံ၊ အပၸိေယဟိ သမၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ပိေယဟိ ဝိပၸေယာေဂါ ဒုေကၡာ၊ ယမၸိစၧံ န လဘတိ၊ တမၸိ ဒုကၡံ၊ သံခိေတၱန ပဥၥဳပါဒါနကၡႏၶာ ဒုကၡာ။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားတည္း။ ပဋိသေႏၶ တည္ေနရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ အုိရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ နာရျခင္းသည္ လည္း ဆင္းရဲ၏၊ ေသရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ မခ်စ္ေသာ သူတို႔ႏွင့္ အတူေနရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ ခ်စ္ေသာ သူတို႔ႏွင့္ ေကြကြင္းရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ လုိခ်င္ရာကုိ မရျခင္းသည္လည္း ဆင္းရဲ၏၊ အက်ဥ္းအားျဖင့္ စြဲလမ္းရာ အာ႐ံုျဖစ္ေသာ ခႏၶာငါးပါးတို႔သည္လည္း ဆင္းရဲကုန္၏။ (၁)
Ida.m kho pana bhikkhave dukkha.m ariya-sacca.m,
Now this, monks, is the noble truth of stress:比丘們，此爲苦聖諦：
Jaatipi dukkhaa jaraapi dukkhaa mara.nampi dukkha.m,
Birth is stressful, aging is stressful, death is stressful,生苦、老苦、死苦，
Soka-parideva-dukkha-domanassupaayaasaapi dukkhaa,
Sorrow, lamentation, pain, distress, & despair are stressful,憂、哀、痛、悲、慘苦；
Appiyehi sampayogo dukkho piyehi vippayogo dukkho yamp'iccha.m na labhati tampi dukkha.m,
Association with things disliked is stressful, separation from things liked is stressful, not getting what one wants is stressful,與不愛者共處苦、與愛者離別苦、所求不得苦：
Sa"nkhittena pañcupaadaanakkhandhaa dukkhaa.
In short, the five clinging-aggregates are stressful.簡言之，五取蘊苦。
( သမုဒယသစၥာ )
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡသမုဒယံ အရိယသစၥံ၊ ယာယံ တဏွာ ေပါေနာဗၻဝိကာ နႏၵီရာဂသဟဂတာ တၾတတၾတာဘိနႏၵိနီ။ ေသယ်ထိဒံ- ကာမတဏွာ ဘဝတဏွာ ဝိဘဝတဏွာ။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲၿခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားတည္း။ အၾကင္ တဏွာသည္ ဘဝသစ္၌ ျဖစ္ေစတတ္၏၊ ႏွစ္သက္ျခင္း တပ္မက္ျခင္းႏွင့္တကြ ျဖစ္၏၊ ထုိထုိ အာ႐ံု၌ လြန္စြာ ႏွစ္သက္တတ္၏။ ထုိတပ္မက္မႈ 'တဏွာ' ဟူသည္ အဘယ္နည္း၊ ကာမ၌ တပ္မက္မႈ 'ကာမတဏွာ'၊ သႆတဒိ႒ိႏွင့္တကြ ျဖစ္ေသာ တပ္မက္မႈ 'ဘဝတဏွာ'၊ ဥေစၧဒဒိ႒ိႏွင့္တကြ ျဖစ္ေသာ တပ္မက္မႈ 'ဝိဘဝတဏွာ' တို႔တည္း။ (၂)
Ida.m kho pana bhikkhave dukkha-samudayo ariya-sacca.m,
And this, monks, is the noble truth of the origination of stress:比丘們, 此爲苦因聖諦：
Yaaya.m ta.nhaa ponobbhavikaa nandi-raaga-sahagataa tatra tatraabhinandinii, Seyyathiida.m,
Kaama-ta.nhaa bhava-ta.nhaa vibhava-ta.nhaa,
the craving that makes for further becoming — accompanied by passion & delight, relishing now here & now there — i.e., craving for sensual pleasure, craving for becoming, craving for no-becoming.
[苦因是:]造作再生的渴求——帶著貪與喜、於處處耽享——正是: 對感官之欲的渴求、對有生的渴求、對無生的渴求。
( နိေရာဓသစၥာ )
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡနိေရာဓံ အရိယသစၥံ၊ ေယာ တႆာေယဝ တဏွာယ အေသသဝိရာဂနိေရာေဓာ စာေဂါ ပဋိနိႆေဂၢါ မုတၱိ အနာလေယာ။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားတည္း။ ယင္းဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာဟူသည္ ထုိတပ္မက္မႈ 'တဏွာ' ၏သာလွ်င္ အၾကြင္းမဲ့ စြဲမက္မႈ ကင္းေပ်ာက္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ စြန္႔လႊတ္ရာ တစ္ဖန္ စြန္႔ပယ္ရာ လြတ္ေျမာက္ရာ မကပ္ၿငိရာပင္ ျဖစ္၏။ (၃)
Ida.m kho pana bhikkhave dukkha-nirodho ariya-sacca.m,
And this, monks, is the noble truth of the cessation of stress:比丘們，此爲苦的止息聖諦：
Yo tassaa yeva ta.nhaaya asesa-viraaga-nirodho caago pa.tinissaggo mutti anaalayo,
the remainderless fading & cessation, renunciation, relinquishment, release,& letting go of that very craving.對該渴求的無餘離貪、止息、舍離、棄 絕、解脫、放開。
( မဂၢသစၥာ )
ဣဒံ ေခါ ပန ဘိကၡေဝ ဒုကၡနိေရာဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ၊ အယေမဝ အရိေယာ အ႒ဂႋေကာ မေဂၢါ။ ေသယ်ထိဒံ- သမၼာဒိ႒ိ သမၼာသကၤေပၸါ သမၼာဝါစာ သမၼာကမၼေႏၲာ သမၼာအာဇီေဝါ သမၼာဝါယာေမာ သမၼာသတိ သမၼာသမာဓိ။
ရဟန္းတို႔ ဤသည္ကား ဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားတည္း။ ဤအရိယမဂ္သည္ အဂၤါရွစ္ပါးရွိ၏၊ အဂၤါရွစ္ပါးဟူေသာ္ကား မွန္ကန္ေသာ အျမင္ 'သမၼာဒိ႒ိ' ။ပ။ မွန္ကန္ေသာ တည္ၾကည္မႈ 'သမၼာသမာဓိ' တို႔တည္း။ (၄)
Ida.m kho pana bhikkhave dukkha-nirodha-gaaminii-pa.tipadaa ariya-sacca.m,
And this, monks, is the noble truth of the way of practice leading to the cessation of stress:比丘們，此爲趨向止息苦之道聖諦：
Ayam-eva ariyo a.t.tha"ngiko maggo, Seyyathiida.m,
Sammaa-di.t.thi sammaa-sa"nkappo,
Sammaa-vaacaa sammaa-kammanto sammaa-aajiivo,
Sammaa-vaayaamo sammaa-sati sammaa-samaadhi.
precisely this Noble Eightfold Path — right view, right resolve, right speech, right action, right livelihood, right effort, right mindfulness, right concentration.
正是此八聖道——正見、正志、正語、正業、正命、正精進、正念、正定。
( ဒုကၡသစၥာ၌ သစၥဉာဏ္ )
''ဣဒံ ဒုကၡံ အရိယသစၥ'' ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( ဒုကၡသစၥာ၌ ကိစၥဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡံ အရိယသစၥံ ပရိေညယ်''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( ဒုကၡသစၥာ၌ ကတဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡံ အရိယသစၥံ ပရိညာတ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤတရားသည္ ဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားမည္၏'' ဟု (ဘုရား မျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (ဒုကၡသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပုိင္းျခား၍ သိထုိက္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက (မၾကားဖူးကုန္ေသာ ဒုကၡသစၥာတရားတို႔၌) ငါဘုရားအား။ပ။ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲ ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပုိင္းျခား၍ သိခဲ့ၿပီ'' ဟု (ဘုရား မျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူး ကုန္ေသာ (ဒုကၡသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏။ (၁)
Ida.m dukkha.m ariya-saccanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This is the noble truth of stress.'[對於四聖諦的責任]比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明[眼生智生慧生明生光生]：‘此爲苦聖諦’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha.m ariya-sacca.m pariññeyyanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa. na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of stress is to be comprehended.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦聖諦需全知’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha.m ariya-sacca.m pariññaatanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of stress has been comprehended.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦聖諦已全知’。
( သမုဒယသစၥာ၌ သစၥဉာဏ္ )
''ဣဒံ ဒုကၡသမုဒယံ အရိယသစၥ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( သမုဒယသစၥာ၌ ကိစၥဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡသမုဒယံ အရိယသစၥံ ပဟာတဗၺ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( သမုဒယသစၥာ၌ ကတဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡသမုဒယံ အရိယသစၥံ ပဟီန''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤတရားသည္ ဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရား မည္၏''ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (သမုဒယသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ'သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပယ္အပ္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက (မၾကားဖူးကုန္ေသာ သမုဒယသစၥာတရားတို႔၌) ငါဘုရားအား။ပ။ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပယ္ၿပီးၿပီ'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (သမုဒယသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (၂)
Ida.m dukkha-samudayo ariya-saccanti me bhikkhave,
Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This is the noble truth of the origination of stress.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此爲苦因聖諦’。
a.m kho pan'ida.m dukkha-samudayo ariya-sacca.m pahaatabbanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the origination of stress is to be abandoned.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦因聖諦需斷棄’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-samudayo ariya-sacca.m pahiinanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the origination of stress has been abandoned.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦因聖諦已斷棄’。
( နိေရာဓသစၥာ၌ သစၥဉာဏ္ )
''ဣဒံ ဒုကၡနိေရာဓံ အရိယသစၥ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( နိေရာဓသစၥာ၌ ကိစၥဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡနိေရာဓံ အရိယသစၥံ သစၧိကာတဗၺ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( နိေရာဓသစၥာ၌ ကတဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡနိေရာဓံ အရိယသစၥံ သစၧိကတ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤတရားသည္ ဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားမည္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (နိေရာဓသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွား ျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ မ်က္ေမွာက္ ျပဳအပ္၏''ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက (မၾကားဖူးကုန္ေသာ နိေရာဓသစၥာတရားတို႔၌) ငါဘုရားအား။ပ။ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲ၏ ခ်ဳပ္ရာျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳၿပီးၿပီ'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (နိေရာဓသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (၃)
Ida.m dukkha-nirodho ariya-saccanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This is the noble truth of the cessation of stress.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此爲苦 的止息聖諦’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-nirodho ariya-sacca.m sacchikaatabbanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the cessation of stress is to be directly experienced.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦的止息聖諦需直證’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-nirodho ariya-sacca.m sacchikatanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the cessation of stress has been directly experienced.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此苦的止息聖諦已直證’。
( မဂၢသစၥာ၌ သစၥဉာဏ္ )
''ဣဒံ ဒုကၡနိေရာဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( မဂၢသစၥာ၌ ကိစၥဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡနိေရာဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ ဘာေဝတဗၺ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
( မဂၢသစၥာ၌ ကတဉာဏ္ )
''တံ ေခါ ပနိဒံ ဒုကၡနိေရာဓဂါမိနီ ပဋိပဒါ အရိယသစၥံ ဘာဝိတ''ႏၲိ ေမ ဘိကၡေဝ ပုေဗၺ အနႏုႆုေတသု ဓေမၼသု စကၡံဳ ဥဒပါဒိ၊ ဉာဏံ ဥဒပါဒိ၊ ပညာ ဥဒပါဒိ၊ ဝိဇၨာ ဥဒပါဒိ၊ အာေလာေကာ ဥဒပါဒိ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤတရားသည္ ဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားမည္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (မဂၢသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္) သို႔ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပြားမ်ားအပ္၏'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက (မၾကားဖူး ကုန္ေသာ မဂၢသစၥာ တရားတို႔၌) ငါဘုရားအား။ပ။ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ရဟန္းတို႔ ''ထုိဆင္းရဲခ်ဳပ္ရာ (နိဗၺာန္)သို႔ ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ျဖစ္ေသာ အရိယာတို႔၏ အမွန္တရားကုိ ပြားမ်ားၿပီးၿပီ'' ဟု (ဘုရားမျဖစ္မီ) ေရွးက မၾကားဖူးကုန္ေသာ (မဂၢသစၥာ) တရားတို႔၌ ငါဘုရားအား ပညာမ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အသိဉာဏ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အျပားအားျဖင့္ သိတတ္ေသာဉာဏ္ 'ပညာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ ထုိးထြင္း၍ သိေသာ ဉာဏ္ 'ဝိဇၨာ' သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏၊ အလင္းေရာင္သည္ ထင္ရွားျဖစ္၏။ (၄)
Ida.m dukkha-nirodha-gaaminii-pa.tipadaa ariya-saccanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This is the noble truth of the way of practice leading to the cessation of stress.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此爲趨向苦止息之道聖諦’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-nirodha-gaaminii-pa.tipadaa ariya-sacca.m bhaavetabbanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu,
Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the way of practice leading to the cessation of stress is to be developed.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此趨向苦止息之道聖諦需修習’。
Ta.m kho pan'ida.m dukkha-nirodha-gaaminii-pa.tipadaa ariya-sacca.m bhaavitanti me bhikkhave, Pubbe ananussutesu dhammesu, Cakkhu.m udapaadi ñaa.na.m udapaadi paññaa udapaadi vijjaa udapaadi aaloko udapaadi.
Vision arose, insight arose, discernment arose, knowledge arose, illumination arose within me with regard to things never heard before: 'This noble truth of the way of practice leading to the cessation of stress has been developed.'
比丘們，我對前所未聞之法，昇起視眼、昇起洞見、昇起明辨、昇起知識、昇起光明：‘此趨向苦止息之道聖諦已修成’。
( ဘုရားအျဖစ္ ဝန္မခံေတာ္မူခဲ့ေသးပံု )
ယာဝကီဝဥၥ ေမ ဘိကၡေဝ ဣေမသု စတူသု အရိယသေစၥသု ဧဝံ တိပရိဝ႗ံ ဒြါဒသာကာရံ ယထာဘူတံ ဉာဏဒႆနံ န သုဝိသုဒၶံ အေဟာသိ။
ေနဝ တာဝါဟံ ဘိကၡေဝ သေဒဝေက ေလာေက သမာရေက သျဗဟၼေက သႆမဏျဗာဟၼဏိယာ ပဇာယ သေဒဝမႏုႆာယ ''အႏုတၱရံ သမၼာသေမၺာဓႎ အဘိသမၺဳေဒၶါ'' တိ ပစၥညာသႎ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရားေလးပါးတို႔၌ ဤသို႔ သံုးပါးေသာ အျပန္ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါးေသာ အျခင္းအရာရွိေသာ မွန္ကန္ေသာ ဉာဏ္အျမင္ မစင္ၾကယ္ ေသးသမွ် ကာလပတ္လံုး ငါသည္ နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာႏွင့္တကြေသာ နတ္ေလာကႏွင့္ သမဏျဗာဟၼဏမင္းမ်ား လူမ်ားႏွင့္တကြေသာ လူ႕ေလာက၌ အတုမရွိေသာ အလံုးစံုေသာ တရားတို႔ကုိ ကုိယ္တုိင္မွန္စြာ သိေသာ (အရဟတၱမဂ္) ဉာဏ္ကုိ သိၿပီဟု ဝန္မခံခဲ့ေခ်။
Yaavakiivañca me bhikkhave imesu catuusu ariya-saccesu,
Evan-ti-pariva.t.ta.m dvaadas'aakaara.m yathaabhuuta.m ñaa.na-dassana.m na suvisuddha.m ahosi,
Neva taavaaha.m bhikkhave sadevake loke samaarake sabrahmake, Sassama.na-braahma.niyaa pajaaya sadeva-manussaaya, Anuttara.m sammaa-sambodhi.m abhisambuddho paccaññaasi.m.
And, monks, as long as this knowledge & vision of mine — with its three rounds & twelve permutations concerning these four noble truths as they actually are — was not pure, I did not claim to have directly awakened to the right self-awakening unexcelled in the cosmos with its deities, Maras, & Brahmas, with its contemplatives & priests, its royalty & common people.
[法輪]比丘們，只要我對此四聖諦之三轉十二相的如實知見尚不純淨，比丘們，我未在有天神摩羅梵天、沙門婆羅門、貴族平民的宇宙間宣稱己直覺此無上正自覺醒。
( ဘုရားအျဖစ္ ဝန္ခံေတာ္မူပံု )
ယေတာ စ ေခါ ေမ ဘိကၡေဝ ဣေမသု စတူသု အရိယသေစၥသု ဧဝံ တိပရိဝ႗ံ ဒြါဒသာကာရံ ယထာဘူတံ ဉာဏဒႆနံ သုဝိသုဒၶံ အေဟာသိ။
အထာဟံ ဘိကၡေဝ သေဒဝေက ေလာေက သမာရေက သျဗဟၼေက သႆမဏျဗာဟၼဏိယာ ပဇာယ သေဒဝမႏုႆာယ ''အႏုတၱရံ သမၼာသေမၺာဓႎ အဘိသမၺဳေဒၶါ'' တိ ပစၥညာသႎ။
ရဟန္းတို႔ ''ဤအရိယာတို႔၏ အမွန္တရားေလးပါးတို႔၌ ဤသို႔ သံုးပါးေသာ အျပန္ တစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါးေသာ အျခင္းအရာရွိေသာ မွန္ကန္ေသာ ဉာဏ္အျမင္သည္ စင္ၾကယ္လာေသာ အခါ၌သာလွ်င္ ငါသည္ နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာႏွင့္တကြေသာ နတ္ေလာကႏွင့္ သမဏျဗာဟၼဏ မင္းမ်ား လူမ်ားႏွင့္တကြေသာ လူ႕ေလာက၌ အတုမရွိေသာ အလံုးစံုေသာ တရားတို႔ကုိ ကုိယ္တုိင္မွန္စြာ သိေသာ (အရဟတၱမဂ္) ဉာဏ္ကုိ သိၿပီဟု ဝန္ခံခဲ့၏၊ ငါ၏ (ကိေလသာတို႔မွ) လြတ္ေျမာက္မႈသည္ မပ်က္စီးႏုိင္ၿပီ၊ ဤကား အဆံုးစြန္ေသာ ဘဝတည္း၊ ယခုအခါ ဘဝသစ္၌ ျဖစ္ျခင္း မရွိေတာ့ၿပီဟု ငါ့အား ပစၥေဝကၡဏာ ဉာဏ္အျမင္သည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤစကားကုိ မိန္႔ေတာ္မူ၏၊ ပၪၥဝဂၢီငါးပါး ရဟန္းတို႔သည္ ႏွစ္လုိကုန္သည္ ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေတာ္ကုိ ဝမ္းေျမာက္စြာ ခံယူၾကေလကုန္၏။
Yato ca kho me bhikkhave imesu catuusu ariya-saccesu,
Evan-ti-pariva.t.ta.m dvaadas'aakaara.m yathaabhuuta.m ñaa.na-dassana.m suvisuddha.m ahosi,
Athaaha.m bhikkhave sadevake loke samaarake sabrahmake,
Sassama.na-braahma.niyaa pajaaya sadeva-manussaaya,
Anuttara.m sammaa-sambodhi.m abhisambuddho paccaññaasi.m.
But as soon as this knowledge & vision of mine — with its three rounds & twelve permutations concerning these four noble truths as they actually are — was truly pure, then I did claim to have directly awakened to the right self-awakening unexcelled in the cosmos with its deities, Maras, & Brahmas, with its contemplatives & priests, its royalty & commonfolk.
然而，一旦我對此四聖諦之三 轉十二相的如實知見真正純淨，比丘們，我即在有天神摩羅梵天、沙門婆羅門、貴族平民的宇宙間宣稱己直覺此無上正自覺醒。
( ပစၥေဝကၡဏာဉာဏ္ျဖင့္ သိျမင္ပံု )
ဉာဏဥၥ ပန ေမ ဒႆနံ ဥဒပါဒိ၊ အကုပၸါ ေမ ဝိမုတၱိ၊ အယမႏၲိမာ ဇာတိ၊ နတၴိ ဒါနိ ပုနဗၻေဝါတိ။
( ပဥၥဝဂၢီတို႔ႏွစ္သက္ၾကပံု )
ဣဒမေဝါစ ဘဂဝါ၊ အတၱမနာ ပဥၥဝဂၢိယာ ဘိကၡဴ ဘဂဝေတာ ဘာသိတံ အဘိနႏၵဳႏၲိ။
( အရွင္ေကာ႑ည တရားထူးရပံု )
ဣမသၼႎ စ ပန ေဝယ်ာကရဏသၼႎ ဘညမာေန အာယသၼေတာ ေကာ႑ညႆ ဝိရဇံ ဝီတမလံ ဓမၼစကၡဳံ ဥဒပါဒိ ''ယံကိဥၥိ သမုဒယဓမၼံ၊ သဗၺံ တံ နိေရာဓဓမၼ''ႏၲိ။
ခ်စ္သားရဟန္းတို႔ ငါဘုရား၏ ဟုတ္တိုင္းအမွန္ အျမင္သန္ေသာ ပစၥေ၀ကၡဏာ ဉာဏ္ေတာ္သည္ ထင္ရွားျဖစ္ေပၚ၍လာၿပီ။ ငါဘုရား၏ အရဟတၱဖိုလ္ ဉာဏ္ေတာ္သည္ မပ်က္မစီးႏိုင္ ခံ့ခိုင္ တည္တံ့ေလၿပီ။ ငါဘုရား၏ ဤ ဘ၀ အျဖစ္သည္ အဆံုးစြန္ေသာ အျဖစ္ေပတည္း။ ယခု အခါ၌ ဘ၀
အသစ္ တဘန္ျဖစ္ဘို႔ အေရးသည္ မရွိေတာ့ေခ်။ ဤသို႔ ဉာဏ္အျမင္သည္ ထင္ရွား ျဖစ္ေပၚ၍လာၿပီ။
(၂၃) ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤ ဓမၼစကၠ ပ၀တၱန သုတၱန္ကို ပဌမ လက္ဦီး ႁမြက္က်ဴး ေဟာၾကားေတာ္မူေလ၏။ ေကာ႑ည အမွဴး ငါးဦီး အစုအေ၀းရွိ ကုန္ေသာ ရဟန္းတို႔သည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေဟာေတာ္မူ Aပ္ေသာ တရားေတာ္ကို အရိယသစၥဉာဏ္ ထက္သန္ ပြင့္လင္း ၀မ္းေျမာက္ျခင္း ရွိၾကကုန္သည္ ျဖစ္၍ ႐ႊင္လန္းအားရ ႏွစ္သက္ၾကေလကုန္သတည္း။
(၂၄) ဂါထာမဖက္ စုဏၰိယ သက္သက္ ျဖစ္ေသာ ဤ ဓမၼစကၠ ပ၀တၱန သုတ္ေတာ္ႀကီးကို ေဟာေတာ္မူအပ္သည္ ရွိေသာ္ ရွည္ေသာ အသက္ေတာ္ရွိေသာ အရွင္ ေကာ႑ည မေထရ္အား ကိေလသာ
ျမဴတို႔မွ စင္ျဖဴကင္းေ၀းေသာ ေမွာက္မွားဒိ႒ိ အညစ္အေၾကး မရိွေသာ ေသာတာပတိၱ မဂ္ဉာဏ္ ဟုဆိုအပ္ေသာ တရားမ်က္လံုးသည္ ထင္ရွားစြာ ေပၚေပါက္ေလ၏။ “အလံုးစံုေသာ ေတဘုမၼက၀ဋ္ဒုကၡတရားစုသည္ ျဖစ္ေပၚျခင္းလွ်င္ အေၾကာင္းရင္းရွိ၏။ ထိုအလံုးစံုေသာ ေတဘုမၼက၀ဋ္ဒုကၡတရားစုသည္ မႂကြင္းမက်န္အမွန္ခ်ဳပ္ဆံုးျခင္း သေဘာရွိ၏။” (ဤသို႔ ဟုတ္တိုင္းမွန္သိ ဉာဏ္မ်က္စိသည္ ထင္ရွားျဖစ္ေပၚ၍လာ၏။)
ဤဂါထာမဖက္ သက္သက္ေသာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေဟာေတာ္မူသည္ရွိေသာ္ အသွ်င္ေကာ႑ညအား ''ျဖစ္ျခင္း သေဘာရွိေသာ တရားအလံုးစံုသည္ ခ်ဳပ္ျခင္း သေဘာရွိ၏'' ဟု (ကိေလသာ) ျမဴ အညစ္အေၾကး ကင္းေသာ တရားမ်က္စိ 'ေသာတာပတၱိမဂ္ဉာဏ္' သည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။
Ñaa.nañca pana me dassana.m udapaadi, Akuppaa me vimutti,
Ayam-antimaa jaati, N'atthidaani punabbhavoti."
The knowledge & vision arose in me: 'My release is unshakable. This is the last birth. There is now no further becoming.'"我內心昇起此知見: ‘我的解脫不可動搖。此爲最後一生。今不再有生。’ ”
Idam-avoca Bhagavaa, Attamanaa pañca-vaggiyaa bhikkhuu Bhagavato bhaasita.m abhinandu.m.
That is what the Blessed One said. Gratified, the group of five monks delighted at his words.[聖僧伽的誕生]此爲薄伽梵所說。五眾比丘對薄伽梵之說隨喜、心悅。
Imasmiñca pana veyyaa-kara.nasmi.m bhaññamaane, AAyasmato Ko.n.daññassa viraja.m viitamala.m dhamma-cakkhu.m udapaadi,
And while this explanation was being given, there arose to Ven. Kondañña the dustless, stainless Dhamma eye:在此解說期間，尊者喬陳如昇起了無塵、無垢的法眼：
Ya"nkiñci samudaya-dhamma.m sabban-ta.m nirodha-dhammanti.
"Whatever is subject to origination is all subject to cessation."
“凡緣起者，皆趨止息。”[凡緣起之法,皆爲止息之法]
ဤဂါထာမဖက္ သက္သက္ေသာ ေဒသနာေတာ္ကုိ ေဟာေတာ္မူသည္ရွိေသာ္ အသွ်င္ေကာ႑ညအား ''ျဖစ္ျခင္း သေဘာရွိေသာ တရားအလံုးစံုသည္ ခ်ဳပ္ျခင္း သေဘာရွိ၏'' ဟု (ကိေလသာ) ျမဴ အညစ္အေၾကး ကင္းေသာ တရားမ်က္စိ 'ေသာတာပတၱိမဂ္ဉာဏ္' သည္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။
Ñaa.nañca pana me dassana.m udapaadi, Akuppaa me vimutti,
Ayam-antimaa jaati, N'atthidaani punabbhavoti."
The knowledge & vision arose in me: 'My release is unshakable. This is the last birth. There is now no further becoming.'"我內心昇起此知見: ‘我的解脫不可動搖。此爲最後一生。今不再有生。’ ”
Idam-avoca Bhagavaa, Attamanaa pañca-vaggiyaa bhikkhuu Bhagavato bhaasita.m abhinandu.m.
That is what the Blessed One said. Gratified, the group of five monks delighted at his words.[聖僧伽的誕生]此爲薄伽梵所說。五眾比丘對薄伽梵之說隨喜、心悅。
Imasmiñca pana veyyaa-kara.nasmi.m bhaññamaane, AAyasmato Ko.n.daññassa viraja.m viitamala.m dhamma-cakkhu.m udapaadi,
And while this explanation was being given, there arose to Ven. Kondañña the dustless, stainless Dhamma eye:在此解說期間，尊者喬陳如昇起了無塵、無垢的法眼：
Ya"nkiñci samudaya-dhamma.m sabban-ta.m nirodha-dhammanti.
"Whatever is subject to origination is all subject to cessation."
“凡緣起者，皆趨止息。”[凡緣起之法,皆爲止息之法]
( နတ္ျဗဟၼာတို႔ ေကာင္းခ်ီးေပးပံု )
ပဝတၱိေတ စ ပန ဘဂဝတာ ဓမၼစေကၠ ဘုမၼာ ေဒဝါ သဒၵ မႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
ပဝတၱိေတ စ ပန ဘဂဝတာ ဓမၼစေကၠ ဘုမၼာ ေဒဝါ သဒၵ မႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
ဤသို႔ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ကုိ ေဟာေတာ္မူသည္ရွိေသာ္ ''ဗာရာဏသီျပည္ ဣသိပတန မိဂဒါဝုန္ေတာဝယ္ ေလာက၌ သမဏ ျဗာဟၼဏ နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မေဟာႏုိင္ေသာ အတုမရွိေသာ ဤဓမၼစၾကာတရားေတာ္ကုိ ေဟာေတာ္မူ၏'' ဟု ဘုမၼစုိးနတ္တို႔သည္ ေကာင္းခ်ီးေပးသံကုိ အဆင့္ဆင့္ ေၾကြးေၾကာ္ကုန္၏။ ဘုမၼစုိးနတ္တို႔၏ ေကာင္းခ်ီးေပးသံကုိ ၾကား၍ ''ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗာရာဏသီျပည္ ဣသိပတန မိဂဒါဝုန္ေတာဝယ္ ေလာက၌ သမဏျဗာဟၼဏ နတ္ မာရ္နတ္ ျဗဟၼာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ် မေဟာႏုိင္ေသာ အတုမရွိေသာ ဤဓမၼစၾကာ တရားေတာ္ကုိ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာေတာ္မူ၏'' ဟု စာတုမဟာရာဇ္နတ္တို႔သည္ အဆင့္ဆင့္ ေၾကြးေၾကာ္ကုန္၏။
Pavattite ca Bhagavataa dhamma-cakke, Bhummaa devaa saddamanussaavesu.m,
Now when the Blessed One had set the Wheel of Dhamma in motion, the earth deities cried out:[法輪轉起]薄伽梵轉法輪之際，地神們大呼:
"Etam-Bhagavataa Baaraa.nasiya.m isipatane migadaaye anuttara.m dhamma-cakka.m pavattita.m, Appa.tivattiya.m sama.nena vaa braahma.nena vaa devena vaa maarena vaa brahmunaa vaa kenaci vaa lokasminti."
"At Varanasi, in the Game Refuge at Isipatana, the Blessed One has set in motion the unexcelled Wheel of Dhamma that cannot be stopped by priest or contemplative, deity, Maara, Brahma, or anyone at all in the cosmos."
“ 在波羅那斯僊人墜的鹿野苑，薄伽梵轉起無上法輪，沙門婆羅門、天神摩羅梵天、宇宙中任何者，皆不能阻止。”
Now when the Blessed One had set the Wheel of Dhamma in motion, the earth deities cried out:[法輪轉起]薄伽梵轉法輪之際，地神們大呼:
"Etam-Bhagavataa Baaraa.nasiya.m isipatane migadaaye anuttara.m dhamma-cakka.m pavattita.m, Appa.tivattiya.m sama.nena vaa braahma.nena vaa devena vaa maarena vaa brahmunaa vaa kenaci vaa lokasminti."
"At Varanasi, in the Game Refuge at Isipatana, the Blessed One has set in motion the unexcelled Wheel of Dhamma that cannot be stopped by priest or contemplative, deity, Maara, Brahma, or anyone at all in the cosmos."
“ 在波羅那斯僊人墜的鹿野苑，薄伽梵轉起無上法輪，沙門婆羅門、天神摩羅梵天、宇宙中任何者，皆不能阻止。”
စာတုမဟာရာဇိကာနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ တာဝတႎသာ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
တာဝတႎသာနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ ယာမာ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
ယာမာနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ တုသိတာ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
တုသိတာနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ နိမၼာနရတီ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
နိမၼာနရတီနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ ပရနိမၼိတဝသဝတၱီ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
ပရနိမၼိတဝသဝတၱီနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ ျဗဟၼကာယိကာ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
တာဝတႎသာနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ ယာမာ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
ယာမာနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ တုသိတာ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
တုသိတာနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ နိမၼာနရတီ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
နိမၼာနရတီနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ ပရနိမၼိတဝသဝတၱီ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
ပရနိမၼိတဝသဝတၱီနံ ေဒဝါနံ သဒၵံ သုတြာ ျဗဟၼကာယိကာ ေဒဝါ သဒၵမႏုႆာေဝသံု ''ဧတံ ဘဂဝတာ ဗာရာဏသိယံ ဣသိပတေန မိဂဒါေယ အႏုတၱရံ ဓမၼစကၠံ ပဝတၱိတံ အပၸဋိဝတၱိယံ သမေဏန ဝါ ျဗာဟၼေဏန ဝါ ေဒေဝန ဝါ မာေရန ဝါ ျဗဟၼဳနာ ဝါ ေကနစိ ဝါ ေလာကသၼိ''ႏၲိ။
ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဓမၼစၾကာသုတ္ေတာ္ႀကီးကို ေဟာေတာ္မူ အပ္ၿပီးသည္ ရွိေသာ္ကား ဘုမၼစိုးနတ္တို႔သည္ ေကာင္းခ်ီးဆူညံ ဟစ္ေႂကြးသံကို တၿပိဳင္နက္ ေႂကြးေၾကာ္ၾကေလကုန္၏။ “အို… နတ္မ်ားအေပါင္းတို႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗာရာဏသီ ေနျပည္ေတာ္ႀကီး၏ အနီး၌ သားသမင္အေပါင္းတို႔ကို ေဘးမဲ့ ေပး၍ ေမြးရာျဖစ္ေသာ ရေသ့ သူျမတ္အေပါင္းတို႔၏ ဆင္းသက္က်ေရာက္ရာ ျဖစ္ေသာ မိဂဒါ၀ုန္ေတာႀကီး အတြင္း၌ အတုမရွိေသာ ဤဓမၼစၾကာတရားေတာ္ျမတ္ကို ေဟာေတာ္မူအပ္ေပၿပီ။ ဤ ဓမၼစၾကာ တရားေတာ္ျမတ္ကို
ရဟန္းသည္၎ ပုဏၰားသည္၎ နတ္သည္၎ မာရ္ နတ္သည္၎ ျဗဟၼာသည္၎ အနႏၲ စၾကာ၀ဠာ ဤကမ ၻာ ေလာကဓာတ္ တိုက္ေဘာင္ အတြင္း၌ တစံုတေယာက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ ၎ မဆီးတား မကန္႔ကြက္ႏိုင္ေခ်” (ဤသို႔ တၿပိဳင္နက္ ေႂကြးေၾကာ္ၾကေလကုန္၏။) ဘုမၼစိုးနတ္တို႔၏ ေႂကြးေၾကာ္သံကို ၾကားၾကကုန္သည္ရွိေသာ္ စာတုမဟာရာဇ္နတ္ Aမ်ားတို႔သည္ ေကာင္းခ်ီးဆူညံ ဟစ္ေႂကြးသံကို တၿပိဳင္နက္ ေႂကြးေၾကာ္ၾကေလကုန္၏။
“….. ….. ….. ….. ….. ….. …… ….. ….. ….. ….. ….. ….. …..”
စတု မဟာရာဇ္ နတ္အမ်ားတို႔သည္ ….. ….. ….. ….. “….. ….. ….. ….. …..”
တာ၀တိ ံသာ နတ္အမ်ားတို႔သည္ ….. ….. ….. ….. “….. ….. ….. ….. …..”
ယာမာ နတ္အမ်ားတို႔သည္ ….. ….. ….. ….. “….. ….. ….. ….. …..”
တုသိတာ နတ္အမ်ားတို႔သည္ ….. ….. ….. ….. “….. ….. ….. ….. …..”
နိမၼာနရတိ နတ္အမ်ားတု႔ိသည္ ….. ….. ….. ….. “….. ….. ….. ….. …..”
ပရ နိမၼိတ ၀သ၀တၱီ နတ္အမ်ားတို႔သည္ ….. ….. ….. ….. “….. ….. ….. ….. …..”
ျဗဟၼာအေပါင္းတို႔သည္ ေကာင္းခ်ီးဆူညံ ဟစ္ေႂကြးသံကို တၿပိဳင္နက္ ေႂကြးေၾကာ္ၾကေလကုန္၏။
“အို..နတ္ ျဗဟၼာမ်ား အေပါင္းတို႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗာရာဏသီ
ေနျပည္ေတာ္ႀကီး၏ အနီး၌ သားသမင္အေပါင္းတို႔ကို ေဘးမ့ဲေပး၍ ေမြးရာျဖစ္ေသာ ရေသ့ သူျမတ္ အေပါင္းတို႔၏ ဆင္းသက္က်ေရာက္ရာ ျဖစ္ေသာ မိဂဒါ၀ုန္ေတာႀကီး အတြင္း၌ အတုမရွိေသာ ဤဓမၼစၾကာတရားေတာ္ျမတ္ကို ေဟာေတာ္မူအပ္ေပၿပီ။ ဤ ဓမၼစၾကာ တရားေတာ္ျမတ္ကို ရဟန္းသည္၎ ပုဏၰားသည္၎ နတ္သည္၎ မာရ္ နတ္သည္၎ ျဗဟၼာသည္၎ အနႏၲ စၾကာ၀ဠာ ဤ ကမ ၻာ ေလာကဓာတ္ တိုက္ေဘာင္ အတြင္း၌ တစံုတေယာက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ ၎ မဆီးတား မကန္႔ကြက္ႏိုင္ေခ်” (ဤသို႔ တၿပိဳင္နက္ ေႂကြးေၾကာ္ၾကေလကုန္၏။) ဤသို႔လွ်င္ ထိုခဏအတြင္း၌ ထိုလယအတြင္း၌ ထိုမုဟုတ္အတြင္း၌ အကနိ႒ ျဗဟၼာ့ဘုံ တုိင္္ေအာင္ ေက်ာ္ေစာေသာ အသံသည္ အဆင့္ဆင့္ ပ်ံ႕ႏွံ႔၍ တက္ေလ၏။
Bhummaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Caatummahaaraajikaa devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the earth deities' cry, the deities of the Heaven of the Four Kings took up the cry.聞地神之呼聲，四大王天們大呼。
Caatummahaaraajikaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Taavati.msaa devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the deities of the Heaven of the Four Kings, the deities of the Heaven of the Thirty-three took up the cry.聞四大王天之呼聲，三十三天們大呼。
Taavati.msaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Yaamaa devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the deities of the Heaven of the Thirty-three, the Yama deities took up the cry.聞三十三天之呼聲，夜摩天們大呼。
Yaamaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Tusitaa devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the Yama deities, the Tusita deities took up the cry.聞夜摩天之呼聲，兜率天們大呼。
Tusitaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Nimmaanaratii devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the Tusita deities, the Nimmanarati deities took up the cry.聞兜率天之呼聲，化樂天們大呼。
Nimmaanaratiina.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Paranimmita-vasavattii devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the Nimmanarati deities, the Paranimmita-vasavatti deities took up the cry.聞化樂天之呼聲，他化自在天們大呼。
Paranimmita-vasavattiina.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Brahma-kaayikaa devaa saddamanussaavesu.m,
On hearing the cry of the Paranimmita-vasavatti deities, the deities of Brahma's retinue took up the cry:聞他化自在天之呼聲，梵眾天們大呼:
"Etam-Bhagavataa Baaraa.nasiya.m isipatane migadaaye
anuttara.m dhamma-cakka.m pavattita.m,
Appa.tivattiya.m sama.nena vaa braahma.nena vaa devena vaa maarena vaa brahmunaa vaa kenaci vaa lokasminti."
"At Varanasi, in the Game Refuge at Isipatana, the Blessed One has set in motion the unexcelled Wheel of Dhamma that cannot be stopped by priest or contemplative, deity, Maara, Brahma, or anyone at all in the cosmos."
“在波羅那斯僊人墜的的鹿野苑，薄伽梵轉起無上法輪，沙門婆羅門、天神魔羅梵天、宇宙中任何者，皆不能阻止。”
Caatummahaaraajikaa devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the earth deities' cry, the deities of the Heaven of the Four Kings took up the cry.聞地神之呼聲，四大王天們大呼。
Caatummahaaraajikaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Taavati.msaa devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the deities of the Heaven of the Four Kings, the deities of the Heaven of the Thirty-three took up the cry.聞四大王天之呼聲，三十三天們大呼。
Taavati.msaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Yaamaa devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the deities of the Heaven of the Thirty-three, the Yama deities took up the cry.聞三十三天之呼聲，夜摩天們大呼。
Yaamaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Tusitaa devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the Yama deities, the Tusita deities took up the cry.聞夜摩天之呼聲，兜率天們大呼。
Tusitaana.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Nimmaanaratii devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the Tusita deities, the Nimmanarati deities took up the cry.聞兜率天之呼聲，化樂天們大呼。
Nimmaanaratiina.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Paranimmita-vasavattii devaa saddamanussaavesu.m.
On hearing the cry of the Nimmanarati deities, the Paranimmita-vasavatti deities took up the cry.聞化樂天之呼聲，他化自在天們大呼。
Paranimmita-vasavattiina.m devaana.m sadda.m sutvaa,
Brahma-kaayikaa devaa saddamanussaavesu.m,
On hearing the cry of the Paranimmita-vasavatti deities, the deities of Brahma's retinue took up the cry:聞他化自在天之呼聲，梵眾天們大呼:
"Etam-Bhagavataa Baaraa.nasiya.m isipatane migadaaye
anuttara.m dhamma-cakka.m pavattita.m,
Appa.tivattiya.m sama.nena vaa braahma.nena vaa devena vaa maarena vaa brahmunaa vaa kenaci vaa lokasminti."
"At Varanasi, in the Game Refuge at Isipatana, the Blessed One has set in motion the unexcelled Wheel of Dhamma that cannot be stopped by priest or contemplative, deity, Maara, Brahma, or anyone at all in the cosmos."
“在波羅那斯僊人墜的的鹿野苑，薄伽梵轉起無上法輪，沙門婆羅門、天神魔羅梵天、宇宙中任何者，皆不能阻止。”
( ေျမငလ်င္လႈပ္ျခင္း၊ အေရာင္အလင္းျဖစ္ေပၚျခင္း )
(၂၆) ဣတိဟ ေတန ခေဏန ေတန လေယန ေတန မုဟုေတၱန ယာဝ ျဗဟၼေလာကာ သေဒၵါ အဗၻဳဂၢစၧိ။
(၂၆) ဤ စၾကာ၀ဠာ အေပါင္း ေလာကဓာတ္ တိုက္တေသာင္းသည္လည္း ေအာက္သို႔နိမ့္လ်က္ တသိမ့္သိမ့္ တုန္လွဳပ္ေလ၏။ အထက္သို႔ခုန္တက္၍ တသြက္သြက္ တုန္လွဳပ္ေလ၏။ ေအးယဥ္လႊဲသက့ဲသို႔ ႏႊဲကာ ႏႊဲကာ တုန္လွဳပ္ေလ၏။
Itiha tena kha.nena tena muhuttena,
Yaava brahma-lokaa saddo abbhuggacchi.
So in that moment, that instant, the cry shot right up to the Brahma world.於是，那時刻、那瞬間，呼聲直達梵天界。
Yaava brahma-lokaa saddo abbhuggacchi.
So in that moment, that instant, the cry shot right up to the Brahma world.於是，那時刻、那瞬間，呼聲直達梵天界。
(၂၇) အယဥၥ ဒသသဟႆိေလာကဓာတု သံကမၸိ သမၸကမၸိ သမၸေဝဓိ။
အပၸမာေဏာ စ ဥဠာေရာ ၾသဘာေသာ ေလာေက ပါတုရေဟာသိ အတိကၠမၼ ေဒဝါနံ ေဒဝါႏုဘာဝႏၲိ။
(၂၇) နတ္အေပါင္း ျဗဟၼာအေပါင္းတို႔၏ တန္ခိုးအလံုးစံုကို သိမ္းၿခံဳလႊမ္းမိုး၍ စၾက၀ဠာအေပါင္း ေလာကဓာတ္ တိုက္တေသာင္း၌ အတိုင္းမသိ ႏွိဳင္းယွဥ္ဘြယ္မရွိေသာ ၾကီးက်ယ္ မြန္ျမတ္ေသာ ေရာင္လွ်ံထိန္ညီး အလင္းဓာတ္ႀကီးသည္ အဆန္းတၾကယ္ အံ့ံ့ၾသဘြယ္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။
Ayañca dasa-sahassii loka-dhaatu,
Sa"nkampi sampakampi sampavedhi,
And this ten-thousandfold cosmos shivered & quivered & quaked,此十千宇宙在顫動、抖動、震動，
Appamaa.no ca o.laaro obhaaso loke paaturahosi,
Atikkammeva devaana.m devaanubhaava.m.
while a great, measureless radiance appeared in the cosmos, surpassing the effulgence of the deities.一道大無量光出現在宇宙間，勝於天神的燦爛。
Sa"nkampi sampakampi sampavedhi,
And this ten-thousandfold cosmos shivered & quivered & quaked,此十千宇宙在顫動、抖動、震動，
Appamaa.no ca o.laaro obhaaso loke paaturahosi,
Atikkammeva devaana.m devaanubhaava.m.
while a great, measureless radiance appeared in the cosmos, surpassing the effulgence of the deities.一道大無量光出現在宇宙間，勝於天神的燦爛。
( ျမတ္စြာဘုရား ဥဒါန္းက်ဴးေတာ္မူပံု )
(၂၈) အထ ေခါ ဘဂဝါ ဣမံ ဥဒါနံ ဥဒါေနသိ ''အညာသိ ဝတ ေဘာ ေကာ႑ေညာ၊ အညာသိ ဝတ ေဘာ ေကာ႑ေညာ'' တိ။ ဣတိ ဟိဒံ အာယသၼေတာ ေကာ႑ညႆ ''အညာသိ ေကာ႑ေညာ'' ေတြဝ နာမံ အေဟာသီတိ။
(၂၈) အထ ေခါ ဘဂဝါ ဣမံ ဥဒါနံ ဥဒါေနသိ ''အညာသိ ဝတ ေဘာ ေကာ႑ေညာ၊ အညာသိ ဝတ ေဘာ ေကာ႑ေညာ'' တိ။ ဣတိ ဟိဒံ အာယသၼေတာ ေကာ႑ညႆ ''အညာသိ ေကာ႑ေညာ'' ေတြဝ နာမံ အေဟာသီတိ။
(၂၈) ထိုအခါ၌ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ၀မ္းေျမာက္ႁမြက္ၾကား ဤ ဥဒါန္းေတာ္ အမိန္႔စကားကို က်ဴးရင့္ေတာ္မူေလ၏။ အို လူ နတ္ ျဗဟၼာ သတၱ၀ါအေပါင္းတို႔ ငါ့ သားေတာ္ႀကီးျဖစ္ေသာ ေကာ႑ညသည္ အသိဉာဏ္ အလင္းေပါက္၍ ေသာတာပန္အျဖစ္သို႔ ေရာက္ေလၿပီတကား။ (ဤသို႔ ဥဒါန္းက်ဴးရင့္ေတာ္မူေလ၏။) ဤ ဥဒါန္းစကားေတာ္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ရွည္ေသာအသက္ေတာ္ရွိေသာ အရွင္ ေကာ႑ည မေထရ္ ျမတ္ႀကီးအား အညာသိ ေကာ႑ည ဟူေသာ ဤအမည္ထူးကို ရရွိခဲ့ေလသတည္း။
tha kho Bhagavaa udaana.m udaanesi, "Aññaasi vata bho Ko.n.dañño,
Aññaasi vata bho Ko.n.daññoti."
Then the Blessed One exclaimed: "So you really know, Kondañña? So you really know?"其時，薄伽梵大聲道: “喬陳如真悟了? 喬陳如真悟了。”
Itihida.m aayasmato Ko.n.daññassa, Añña-ko.n.dañño'tveva naama.m, ahosiiti.
And that is how Ven. Kondañña acquired the name Añña-Kondañña — Kondañña who knows.故此，尊者喬陳如得名: 阿念-喬陳如[覺悟的喬陳如]。
Aññaasi vata bho Ko.n.daññoti."
Then the Blessed One exclaimed: "So you really know, Kondañña? So you really know?"其時，薄伽梵大聲道: “喬陳如真悟了? 喬陳如真悟了。”
Itihida.m aayasmato Ko.n.daññassa, Añña-ko.n.dañño'tveva naama.m, ahosiiti.
And that is how Ven. Kondañña acquired the name Añña-Kondañña — Kondañña who knows.故此，尊者喬陳如得名: 阿念-喬陳如[覺悟的喬陳如]。
( အရွင္ေကာ႑ည ရဟန္းအျဖစ္ ေလွ်ာက္ေတာင္းပံု )
(၂၉) အထ ေခါ အာယသၼာ အညာသိေကာ႑ေညာ ဒိ႒ဓေမၼာ ပတၱဓေမၼာ ဝိဒိတဓေမၼာ ပရိေယာဂါဠွဓေမၼာ တိဏၰဝိစိကိေစၧာ ဝိဂတကထံကေထာ ေဝသာရဇၨပၸေတၱာ အပရပၸစၥေယာ သတၴဳသာသေန ဘဂဝႏၲံ ဧတဒေဝါစ ''လေဘယ်ာဟံ ဘေႏၲ ဘဂဝေတာ သႏၲိေက ပဗၺဇၨံ၊ လေဘယ်ံ ဥပသမၸဒ''ႏၲိ။
(၂၉) အထ ေခါ အာယသၼာ အညာသိေကာ႑ေညာ ဒိ႒ဓေမၼာ ပတၱဓေမၼာ ဝိဒိတဓေမၼာ ပရိေယာဂါဠွဓေမၼာ တိဏၰဝိစိကိေစၧာ ဝိဂတကထံကေထာ ေဝသာရဇၨပၸေတၱာ အပရပၸစၥေယာ သတၴဳသာသေန ဘဂဝႏၲံ ဧတဒေဝါစ ''လေဘယ်ာဟံ ဘေႏၲ ဘဂဝေတာ သႏၲိေက ပဗၺဇၨံ၊ လေဘယ်ံ ဥပသမၸဒ''ႏၲိ။
(၂၉) ထို ေသာတာပန္ ျဖစ္ၿပီးေသာအခါ၌ ရွည္ေသာ အသက္ေတာ္ရွိေသာ အရွင္ အညာသိ
ေကာ႑ညသည္ ကိုယ္တိုင္ ျမင္အပ္ၿပီးေသာ တရားရွိသည္ျဖစ္၍၊ ကိုယ္တိုင္ ဆိုက္ေရာက္
အပ္ၿပီးေသာ တရားရွိသည္ျဖစ္၍၊ ကိုယ္တိုင္ သိအပ္ၿပီးေသာ တရားရွိသည္ျဖစ္၍၊ ကိုယ္ပိုင္ဉာဏ္ျဖင့္ သက္၀င္အပ္ၿပီးေသာ တရားရွိသည္ျဖစ္၍၊ ယံုမွားျခင္း၏ တဘက္ကမ္းသို႔ ေရာက္ေအာင္ ကူးေျမာက္ၿပီးသည္ ျဖစ္၍၊ သို႔ေလာ သို႔ေလာ ေတြးေတာယံုမွားျခင္းမွ လြတ္ကင္းသည္ျဖစ္၍၊ ေၾကာက္႐ံ႕ြ မႈကင္းလ်က္ ရဲရင့္ျခင္းသို႔ ေရာက္သည္ျဖစ္၍၊ ျမတ္စြာဘုရား၏ သာသနာေတာ္အတြင္း၌ သိျမင္ၿပီးေသာ ဉာဏ္ အစြမ္းအားျဖင့္ သူတပါးတို႔အား ယုံၾကည္အားထားျခင္း မရိွေလေသာေၾကာင့ ္
ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရားကို ဤသို႔ေသာ စကားကို ေလွ်ာက္ထားေတာင္းပန္ေလ၏။ “အရွင္ဘုရား - တပည့္ေတာ္သည္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ အထံေတာ္၌ ရဟန္းအျဖစ္ကို ရလိုပါသည္ဘုရား။ ပၪၨင္းအျဖစ္ကို ရလိုပါသည္ဘုရား။” ဤသို႔ ေလွ်ာက္ထား ေတာင္းပန္ေလ၏။
Athakho Bhagavaa ayssma tnnasi kondanno dittha-dhammo patta-dhammo vidita-dhammo pariyogala-dhaamo tinnavicikiccho vigatakathamkhatho vesaraccapatto aparappaccayo satthusasane bagavantam etadavoca “labeyyaham bante bagavato santike pabbajjam labeyyam upasarpadan”ti.
(29) Then, The Venerable Annasi Kondanna, Having seen Dhamma, Attained Dhamma, Known Dhamma, Plunged into Dhamma, Having crossed over doubt, Having put away uncertaintity, Having attained confidence, Without depending on others in the Teacher’s religion, spoke to the Bhagava, “May I, Bhante, get to leave the world in the presence of the Bhagava, May I get the ordination?”
( ဧဟိဘိကၡဳ ရဟန္းျဖစ္ပံု )
(၃၀)''ဧဟိ ဘိကၡဴ'' တိ ဘဂဝါ အေဝါစ ''သြာကၡာေတာ ဓေမၼာ၊ စရ ျဗဟၼစရိယံ သမၼာ ဒုကၡႆ အႏၲကိရိယာယာ'' တိ။ သာဝ တႆ အာယသၼေတာ ဥပသမၸဒါ အေဟာသီတိ။
(၃၀)''ဧဟိ ဘိကၡဴ'' တိ ဘဂဝါ အေဝါစ ''သြာကၡာေတာ ဓေမၼာ၊ စရ ျဗဟၼစရိယံ သမၼာ ဒုကၡႆ အႏၲကိရိယာယာ'' တိ။ သာဝ တႆ အာယသၼေတာ ဥပသမၸဒါ အေဟာသီတိ။
(၃၀) ျမတ္စြာဘုရားသည္ ဤသို႔ မိန္႔ေတာ္မူ၏။ “အို ရဟန္း လာေလာ့ ငါဘုရားသည္ တရားေတာ္ျမတ္ကို ေကာင္းစြာ ေဟာၾကားေတာ္ မူအပ္ၿပီ။ သံသရာ ၀ဋ္ဆင္းရဲ၏ ကိစၥတံုး၍ အဆံုးတိုင္ေအာင္ ျပဳျခင္းငွာ ေကာင္းစြာ ျမတ္ေသာ မဂ္အက်င့္ကို က်င့္ေလေလာ့” ဤသို႔ မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ရွည္ေသာ အသက္ေတာ္ရွိေသာ ထို အရွင္ ေကာ႑ညအား ထို ဧဟိဘိကၡဳ - ပၪၨင္း အျဖစ္သည္သာလွ်င္ ျဖစ္ေလသတည္း။
“Ehi bhikkhu”ti bagava avoca “svakkhato dhammo cara bhrahmacariya samma dukkhassa antakiriyaya”ti sava tassa ayasmato upasampada ahositi.
(30) And the Bhagava said, “Come, Bhikkhu, The Dhamma has been well expounded, Practice the holy life rightly, For making an end of suffering.” So this came to be the ordination of the long lived Venerable Kondanna.
Dhamma-cakkappavattana Sutta nithitam
The end of Discourse on Setting the Wheel of Dhamma in Motion
ဓမၼစကၠပၸ၀တၱန သုတ္သည္ ၿပီးၿပီ။
轉法輪經結束
No comments:
Post a Comment