ပ = အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစား မ်ားျပားေသာ
ဌာန = အေၾကာင္း (ဒီေနရာမွာ စာလံုးေပါင္းမူကြဲေနတာ သတိထားမိပါတယ္။ ႒ နဲ႔ ဌ ျဖစ္ပါတယ္။ စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပ႒ာန္း ကို ႒ နဲ႔ ေဖာ္ျပျပီးေတာ႔ ဌာန လို႔ ျပန္ခြဲတာကိုေတာ႔ ဌ နဲ႔ပဲ ေဖာ္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ျမန္မာစာလံုးေပါင္းသတ္ပံုက်မ္းမွာ ၾကည္႔ေတာ႔ ႒ = ဋ + ဌ လို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ ပ+ဌာန ကို သီဟိုဠ္ ပါဠိ ျပင္လိုက္ေတာ႔ ပ႒ာန္း လို႔သာ ျမန္မာ အကၡရာနဲ႔ ေရးရမယ္ဆိုပါတယ္။ ပဌာန္း လို႔ မေရးၾကရပါဘူး။ အေရးမၾကီးလွေပမယ္႔ အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆိုမႈ လြဲသြားမွာစိုးလို႔ သတိထားမိပါတယ္။ ) ။
ေနာက္ အမည္တစ္မ်ိဳးကေတာ႔ -
အနႏၱနယ သမႏၱ ပ႒ာန္းက်မ္း = အနႏၱနယ + သမႏၱ
အနႏၱနယ = အဆံုးမရွိေသာက်မ္း
သမႏၱ = ထက္၀န္းက်င္အဆံုးမရွိေသာ နည္းလမ္းတို႔ျဖင္႔ တန္ဆာဆင္ထားေသာ ထက္၀န္းက်င္ ျပည႔္စံုေသာက်မ္း လို႔ေခၚၾကပါတယ္။
ဒီေတာ႔ ပ႒ာန္း ဆိုတာ အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစား မ်ားျပားေသာ အေၾကာင္း တရားမ်ားကို ေလ႔လာေဟာၾကားတဲ႔ တရားေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
ေလာကၾကီးမွာ ပညတ္သေဘာအရ သတၱေလာက ၊ ၾသကာသ ေလာက ၊ သခၤါရ ေလာက ရယ္လို႔ (၃)မ်ိဳးရွိပါမယ္။ ဒီေလာကေတြကို ပရမတ္အားျဖင္႔ ခြဲစိတ္ရင္ေတာ႔ ရုပ္ နဲ႔ နာမ္ ( ၂ ) ပါးပဲ ရွိပါမယ္။ ဒီအထဲမွာမွ အၾကမ္းအားျဖင္႔ နာမ္ ကို ထပ္ခြဲေတာ႔ စိတ္ နဲ႔ေစတသိတ္ (၂)မ်ိဳး ထပ္ ရွိမယ္။ ဒီေတာ႔ သက္ရွိမွန္သမွ်မွာ ရုပ္နဲ႔ နာမ္ ( တနည္း ) ရုပ္ ၊ စိတ္ ၊ ေစတသိတ္ တို႔ ရွိေနျပီး ၊ သက္မဲ႔မွာေတာ႔ ရုပ္သာလွ်င္ ရွိပါမယ္။ ေလာကၾကီးမွာ ရွိတဲ႔ နိယာမတရား(၅)ပါးနဲ႔ ထိေတြ႔တဲ႔ အခါ အခ်ိဳ႔ေသာ သက္မဲ႔မ်ားဟာ သက္ရွိအလား ထင္မွတ္မွားရပါတယ္။ ေမြးဖြားတယ္ ၊ ၾကီးရင္႔တယ္ ၊ အိုေဟာင္းလာတယ္ ၊ မ်ိဳးပြားတယ္ ၊ ေသေၾကပ်က္စီးတယ္ သေဘာေတြ တူေနၾကလို႔ သက္မဲ႔ ကို သက္ရွိ အျဖစ္ အယူမွားတာေတြ ရွိခဲ႔ ၊ ရွိေနၾကတယ္။ အထင္ရွားဆံုးကေတာ႔ သစ္ပင္ေတြေပါ႔ ။
ေနာက္တစ္ခ်က္ ဒီ ေလာက (၃)ပါးမွာ အ၀ိဇၹာနဲ႔ တဏွာ ကို အရင္းခံျပီး ဥပါဒါန္ ၊ ကံ (သခၤါရ) နဲ႔ အာဟာရ ေတြ ေထာက္ပံ႔ တည္ေပးေနသမွ်ကေတာ႔ သတၱေလာက က သတၱ၀ါေတြဟာ ၾသကာသေလာကထဲက ဘံု အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ က်င္လည္ေနၾကရမွာပါပဲ ။ ဒီလို ဒုကၡေတြ ေမြးလိုက္၊ေသလိုက္နဲ႔ လည္ေနတာကို သံသရာလို႔ ေခၚတာပါပဲ ။ ဒီလို လူျဖစ္လိုက္ ၊ နတ္ျဖစ္လိုက္ ၊ တိရ စၦာန္ ျဖစ္လိုက္ ၊ အပယ္ေရာက္လိုက္၊ ငရဲက်လိုက္ျဖစ္ေနတာေတြဟာ ကုိယ္ ျပဳဖူးတဲ႔ အေၾကာင္းတရားေတြေၾကာင္႔ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္တန္ခိုးရွင္တစ္ဦးတစ္ေယာက္မွ ဖန္တီးေပးေနတာ မဟုတ္ဘူး။ အေၾကာင္းတရား ရွိခဲ႔ လို႔ ဒီလို အက်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကို တိတိက်က် ပိုင္းျခားေဟာထားတာကေတာ႔ ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ ေဒသနာေတာ္ ပါပဲ ။
ျမတ္စြာဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၃ ခု၊ ကဆုန္လျပည့္ေန႔ ရဲ႕ ညဥ္႔ဦးယံမွာ ေရွးက ခႏၶာ စဥ္ကို ျပန္ေအာက္ေမ႔ သိရွိႏိုင္ေသာ ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆတိ ဥာဏ္ ၊သန္းေခါင္ယံမွာ နတ္မ်က္စိနဲ႔ တူတဲ႔ ဒိဗၺစကၡဳႈဥာဏ္ေတြကို ရရွိျပီးေတာ႕ အာသ၀ကၡာဥာဏ္ လို႔ ေခၚတဲ႔ ေဗာဓိဥာဏ္ကို အလြယ္တကူ မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ ဘာမွားေနလဲ ဆိုျပီး ပုေဗၺနိ၀ါသာႏုႆတိ ဥာဏ္ နဲ႔ ေရွး ဘုရားေတြကို ျပန္ ၾကည္႔ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ေရွးေရွးကပြင္႔ေတာ္မူျပီးေသာ ဘုရားရွင္အားလံုးဟာ ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ ေဒသနာေတာ္ ကို ဆင္ျခင္ျပီးမွသာ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူၾကေၾကာင္း သိေတာ္မူျပီး အႏုေလာမ ၊ ပဋိေလာမ အားျဖင္႔ ဆင္ျခင္ႏွလံုးသြင္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔လဲ မိုးေသာက္ယံမွာ အာသ၀ကၡယဥာဏ္ လို႔ ေခၚတဲ႔ ေဗာဓိဥာဏ္ကို ရရွိျပီး ဗုဒၶ အျဖစ္ေရာက္ေတာ္မူပါတယ္။
ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ ေဒသနာေတာ္ဆိုတာကလည္း ခႏၶာဥာဏ္ေရာက္ သေဘာေပါက္ေအာင္ ေဟာရ ၊ေရးရမယ္ဆိုရင္ ခက္လြန္း ၊ ပရိယာယ္ မ်ားလြန္းလို႔ ၀ိသုဒၶမဂ္ အ႒ကထာကို စီရင္ေရးသားတဲ႔ အရွင္ဗုဒၶေဃာသ ကိုယ္ေတာ္ ၾကီး ကေတာင္ သမုဒၵရာျပင္က်ယ္ ေရပင္လယ္မွာ ယုန္သူငယ္ ေျခေထာက္လို႔ မမီႏိုင္သလိုပဲလို႔ ညည္းေတာ္မူခဲ႔ရပါတယ္။ ဘုရားရွင္ေတာင္ ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ကို ဆင္ျခင္ျပီးမွ ဘုရားျဖစ္တယ္ဆိုေတာ႔ ကေန႔ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳလိုသူ ၀ိပႆနာ ေယာဂီတိုင္း ၀ိပႆနာက်င္႔စဥ္ ၊ သစၥာတရား နဲ႔ ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ကို ယွဥ္တြဲ သြားမွသာ လမ္းမွန္မယ္လို႔ ဆိုရပါမယ္။ ပရိညာ (၃) ပါး ရွိတဲ႔ အထဲမွာ ဥာတပရိညာ နဲ႔ ဒိ႒ိျဖဳတ္မႈကို ေရွ႕တန္းတင္ရပါမယ္။ တိရဏ ပရိဥာကို ေရွ႔တန္းတင္ပါက ေရွ႔ေနာက္လြဲျပီး တရားမရျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ကို နားမလည္ပါက ဒိ႒ိကို ဥာတပရိညာ (အသိ) နဲ႔ ေတာင္ ခြာမရေတာ႔ပါဘူး။ ဒီေတာ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိစၦာ ဒိ႒ိေတြ ျဖစ္ေနၾကဦးမွာေပါ႔ ။ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ကို နားလည္ရင္ေတာ႔ အေဟတုက ၊ နတၳိက ၊ အကိရိယ ဟူေသာ နိယတ မိစၦာ ဒိ႒ိ (၃)ပါးမွ စျပီး အားလံုး (၆၂)ပါးေသာ မိစၦာ ဒိ႒ိမ်ားကို ဥာတပရိညာ (အသိ) နဲ႔ ကင္းစင္ေစပါမယ္ ။ ပိဋကတ္ေတာ္ေတြမွာ ရွိတဲ႔ အျခားအျခားေသာ သုတၱာန္ မ်ား ၊ ဓမၼမ်ားကို တဦးတေယာက္က ၀င္ေရးသြားခဲ႔တာ လို႔ ေျပာရင္ ေျပာႏိုင္လိမ္႔မယ္။ အျငင္းပြားစရာ ရွိႏိုင္တယ္။ သစၥာတရား ၊ ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ နဲ႔ ပ႒ာန္း ကိုေတာ႔ မည္သူမွ် ၾကား၀င္ စဥ္းစားႏိုင္ေသာ တရားမဟုတ္ပါ ။ ဘုရားရွင္ကိုယ္တိုင္ သဗၺညဳတ ဥာဏ္ေတာ္နဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ေဟာေျပာခဲ႔ေသာ တရားစစ္စစ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေခတ္ အဆက္ဆက္ ေထာက္ခံခဲ႔ၾကပါတယ္။
ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ က အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္ႏြယ္မႈကို ျပတယ္ ။ ဒီအေၾကာင္္းေတြ ေၾကာင္႔ ဒီ အက်ိဳး ေပၚလာတယ္ ၊ ဒီအေၾကာင္းမရွိရင္ ဒီအက်ိဳးအေပၚဘူး။ ဒီအေၾကာင္းခ်ဳပ္ရင္ ဒီအက်ိဳးခ်ဳပ္မယ္။ စသည္ျဖင္႔ ရွင္းလင္းေဟာၾကားထားတယ္။ သုတၱန္ ေဒသနာ နည္းနဲ႔ေဟာ ပါတယ္။
ဒီေတာ႔ အက်ိဳးျဖစ္ေနတာေတြကေတာ႔ သိပါျပီ။ ဒီအက်ိဳးေပါင္းစံုကို ျဖစ္ေစတဲ႔ အေၾကာင္းတရား ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႔ စြမ္းအင္ေတြက ဘာေတြျဖစ္မလဲဆိုတာကိုေတာ႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ပ႒ာန္းမွာ ေဟာၾကားပါတယ္။ ပ႒ာန္းကိုေတာ႔ အဘိဓမၼာနည္း နဲ႔ ပရမတၱ တိတိက်က် ခြဲျခားျပီးေဟာပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ပ႒ာန္းဆိုတာ အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစား မ်ားျပားေသာ အေၾကာင္းတရား လို႔ အဓိပၸါယ္အားျဖင္႔လဲ ေပၚလြင္လာပါတယ္။
ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ ေဒသနာေတာ္ဆိုတာကလည္း ခႏၶာဥာဏ္ေရာက္ သေဘာေပါက္ေအာင္ ေဟာရ ၊ေရးရမယ္ဆိုရင္ ခက္လြန္း ၊ ပရိယာယ္ မ်ားလြန္းလို႔ ၀ိသုဒၶမဂ္ အ႒ကထာကို စီရင္ေရးသားတဲ႔ အရွင္ဗုဒၶေဃာသ ကိုယ္ေတာ္ ၾကီး ကေတာင္ သမုဒၵရာျပင္က်ယ္ ေရပင္လယ္မွာ ယုန္သူငယ္ ေျခေထာက္လို႔ မမီႏိုင္သလိုပဲလို႔ ညည္းေတာ္မူခဲ႔ရပါတယ္။ ဘုရားရွင္ေတာင္ ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ကို ဆင္ျခင္ျပီးမွ ဘုရားျဖစ္တယ္ဆိုေတာ႔ ကေန႔ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳလိုသူ ၀ိပႆနာ ေယာဂီတိုင္း ၀ိပႆနာက်င္႔စဥ္ ၊ သစၥာတရား နဲ႔ ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ကို ယွဥ္တြဲ သြားမွသာ လမ္းမွန္မယ္လို႔ ဆိုရပါမယ္။ ပရိညာ (၃) ပါး ရွိတဲ႔ အထဲမွာ ဥာတပရိညာ နဲ႔ ဒိ႒ိျဖဳတ္မႈကို ေရွ႕တန္းတင္ရပါမယ္။ တိရဏ ပရိဥာကို ေရွ႔တန္းတင္ပါက ေရွ႔ေနာက္လြဲျပီး တရားမရျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ကို နားမလည္ပါက ဒိ႒ိကို ဥာတပရိညာ (အသိ) နဲ႔ ေတာင္ ခြာမရေတာ႔ပါဘူး။ ဒီေတာ႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မိစၦာ ဒိ႒ိေတြ ျဖစ္ေနၾကဦးမွာေပါ႔ ။ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ကို နားလည္ရင္ေတာ႔ အေဟတုက ၊ နတၳိက ၊ အကိရိယ ဟူေသာ နိယတ မိစၦာ ဒိ႒ိ (၃)ပါးမွ စျပီး အားလံုး (၆၂)ပါးေသာ မိစၦာ ဒိ႒ိမ်ားကို ဥာတပရိညာ (အသိ) နဲ႔ ကင္းစင္ေစပါမယ္ ။ ပိဋကတ္ေတာ္ေတြမွာ ရွိတဲ႔ အျခားအျခားေသာ သုတၱာန္ မ်ား ၊ ဓမၼမ်ားကို တဦးတေယာက္က ၀င္ေရးသြားခဲ႔တာ လို႔ ေျပာရင္ ေျပာႏိုင္လိမ္႔မယ္။ အျငင္းပြားစရာ ရွိႏိုင္တယ္။ သစၥာတရား ၊ ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ နဲ႔ ပ႒ာန္း ကိုေတာ႔ မည္သူမွ် ၾကား၀င္ စဥ္းစားႏိုင္ေသာ တရားမဟုတ္ပါ ။ ဘုရားရွင္ကိုယ္တိုင္ သဗၺညဳတ ဥာဏ္ေတာ္နဲ႔ ေဖာ္ထုတ္ေဟာေျပာခဲ႔ေသာ တရားစစ္စစ္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေခတ္ အဆက္ဆက္ ေထာက္ခံခဲ႔ၾကပါတယ္။
ပဋိစၥ သမုပၸါဒ္ က အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္ႏြယ္မႈကို ျပတယ္ ။ ဒီအေၾကာင္္းေတြ ေၾကာင္႔ ဒီ အက်ိဳး ေပၚလာတယ္ ၊ ဒီအေၾကာင္းမရွိရင္ ဒီအက်ိဳးအေပၚဘူး။ ဒီအေၾကာင္းခ်ဳပ္ရင္ ဒီအက်ိဳးခ်ဳပ္မယ္။ စသည္ျဖင္႔ ရွင္းလင္းေဟာၾကားထားတယ္။ သုတၱန္ ေဒသနာ နည္းနဲ႔ေဟာ ပါတယ္။
ဒီေတာ႔ အက်ိဳးျဖစ္ေနတာေတြကေတာ႔ သိပါျပီ။ ဒီအက်ိဳးေပါင္းစံုကို ျဖစ္ေစတဲ႔ အေၾကာင္းတရား ေတြနဲ႔ သူတို႔ရဲ႔ စြမ္းအင္ေတြက ဘာေတြျဖစ္မလဲဆိုတာကိုေတာ႔ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ပ႒ာန္းမွာ ေဟာၾကားပါတယ္။ ပ႒ာန္းကိုေတာ႔ အဘိဓမၼာနည္း နဲ႔ ပရမတၱ တိတိက်က် ခြဲျခားျပီးေဟာပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ပ႒ာန္းဆိုတာ အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစား မ်ားျပားေသာ အေၾကာင္းတရား လို႔ အဓိပၸါယ္အားျဖင္႔လဲ ေပၚလြင္လာပါတယ္။
(၁) အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစား မ်ားျပားေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ား
(၂) ကုသိုလ္တရား ၊ အကုသိုလ္တရားမ်ား ကိုဖန္တီးျခင္း
(၃) ကုသိုလ္တရား ၊ အကုသိုလ္တရားမ်ားမွ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္စဥ္မ်ား ဖန္တီးျခင္း ။ အေၾကာင္းတရားေပါင္းမ်ားစြာထဲက အထင္ရွားဆံုး ေရြးထုတ္တဲ႔အခါ (၂၄)ပါးထြက္လာပါတယ္။ အျခားေသာ အေၾကာင္းတရားမ်ားကိုပါ ေပါင္းရင္ အမ်ားၾကီး ရွိပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ပ႒ာန္းတရားေတာ္ဟာ သဗၺညဳတ ဥာဏ္ေတာ္နဲ႔ သာ ျပီးျပည္႔စံုေအာင္ သိႏိုင္ပါမယ္။
ဒီေတာ႔ ေလးနက္က်ယ္ျပန္႔မႈ အရ ပ႒ာန္းက်မ္းကို္(၃)မ်ိဳးခြဲၾကပါတယ္ ။
(၁) အတိ၀ိတၳာရ ေဒသနာ
(၂) အတိသေခၤပေဒသနာ
(၃) နာတိ ၀ိတၳာရ နာတိသေခၤပ ေဒသနာ ဆိုျပီး ခြဲပါတယ္။
(၁)အတိ၀ိတၳာရ ေဒသနာ ဆိုတာ အရမ္းကို က်ယ္ျပန္႔လြန္းတယ္ ၊ ျမတ္စြာဘုရား တာ၀တိသာမွာ ေဟာတဲ႔ အျပည္႔အစံုပ႒ာန္း ျဖစ္တယ္။
(၂) အတိသေခၤပေဒသနာ ဆိုတာ အလြန္က်ဥ္းတဲ႔ေဒသနာ နတ္ျပည္မွာ အသံမစဲ တရားေဟာေနရာကေန နိမၼိတရုပ္ပြားေတာ္ကို တရားဆက္ေဟာေနေစျပီး လူသားစစ္စစ္ဘုရားရွင္ ခႏၵာ၀န္ေဆာင္ဖို႔ လူျပည္ကိုဆင္းျပီး ၀တ္ျပဳတဲ႔ အရွင္သာရိပုတၱရာကို ေဟာတဲ႔ ေဒသနာေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။ (ျဖစ္စဥ္ကို အေရွ႕မွာ ေရးျပီးပါျပီ ၊ ျပန္ဖတ္လိုက္ပါ) ။ အလြန္အတိုခ်ဳပ္ေဟာေပမယ္႔ အရွင္သာရိပုတၱရာက နည္းေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ တန္ဆာဆင္ျပီး အက်ယ္သိႏိုင္ပါတယ္။
(၃) နာတိ ၀ိတၳာရ နာတိသေခၤပ ေဒသနာ ကေတာ႔ မက်ဥ္းလြန္း ၊ မက်ယ္လြန္းေသာ တရားေတာ္လို႔ အဓိပၸါယ္ရပါတယ္။ ဒါကေတာ႔ အရွင္သာရိပုတၱရာက မိမိတပည္႔ ရဟန္း (၅၀၀)ကို ့ျပန္ေဟာတဲ႔ တရားျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာမွာ သင္ၾကားေဟာေျပာေနတဲ႔ ပ႒ာန္းဟာ အရွင္သာရိပုတၱရာက ျပန္ေဟာတဲ႔ မက်ဥ္းလြန္း ၊ မက်ယ္လြန္းေသာ ပ႒ာန္းတရားေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘုရားရွင္ပ႒ာန္းကို ေဟာပံု၊ေဟာနည္းကလည္း (၃)မ်ိဳးရွိပါတယ္။
(၁) ပု စၦာ ၀ါရ = အေမး
ျမတ္စြာဘုရားေဟာတဲ႔ ပ႒ာန္းဟာ ဘယ္ေလာက္က်ယ္ျပန္႔သလဲဆိုရင္ အေမးပုစၦာေပါင္း ၄၀၄၉၄ ကုေဋ ၊ ( ၈ ) သန္း၊ ( ၅ )သိန္း ၊ ( ၃ )ေသာင္း ၊ ( ၃ )ေထာင္ ၊ ( ၂ ) ရာ ၊( ၄ )ဆယ္႔ ( ၈ ) ရွစ္ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အေမးပု စၦာေပါင္း ဂဏာန္းျဖင္႔ - (၄၀၄၉၄ ၈၅၃ ၃၂၄၈) ပု စၦာ ရွိတယ္။
အဲဒီေတာ႔ လူတစ္ေယာက္က တစ္ေန႔ကို အေမးပု စၦာေပါင္း တစ္သိန္း (၁၀၀ ၀၀၀) ကို ရြတ္ျပီး ဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္မယ္ဆိုရင္ ( ပ႒ာန္းတစ္ခုတည္းေနာ္၊ အဘိဓမၼာ (၇) က်မ္းလံုးထဲက မဟုတ္ဘူး) အဲဒီလူ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀၀ ရြတ္မွာ အေမးပုစၦာေတြ ကုန္ႏိုင္မယ္လို႔ က်မ္းျပဳ ဆရာေတာ္ေတြ တင္စားေရးသားၾကတယ္။ ဒီအေမးပုစၦာေတြကို ပုံႏွိပ္မယ္ဆိုရင္လည္း စာရြတ္ေလာက္မွာ မဟုတ္ဘူးတဲ႔ ။
(၂) ၀ိသဇၹနာ၀ါရ = အေျဖ
အေမးေတာင္ ဒီေလာက္မ်ားတာ အေျဖကေတာ႔ ေျပာမေနေတာ႔ဘူး။
(၃) သခ်ာၤ ၀ါရ = သရုပ္ခြဲ
သရုပ္ခြဲျပီး ခ်ဲ႕ ဦးမယ္ ဆိုရင္ေတာ႔ ဘာေျပာေကာင္းမလဲ ။
ဒါေၾကာင္႔ ပ႒ာန္းကို
မဟာ ပကရဏက်မ္း လို႔လဲေခၚတယ္။
မဟာ = ၾကီးက်ယ္
ပကရဏ = ခမ္းနားခန္႕ ျငား ဒါေၾကာင္႔လဲ သံဃာယနာေတြမွာ ပ႒ာန္းကို အတိုဆံုးခ်ဳပ္ျပီးသာ ခ်န္ျပီးတင္ပါတယ္။
(၃)မ်ိဳးအားျဖင္႔ ခြဲျခားေ၀ဖန္ၾကပါတယ္။-
ပစၥယုေဒၵသ = ပစၥယ + ဥေဒသ = ပစၥည္း + အက်ဥ္း ေ၀ဖန္ျခင္း
ပစၥယနိေဒၵသ = ပစၥယ + နိေဒၵသ = ပစၥည္း + အက်ယ္ ေ၀ဖန္ျခင္း
ပရိ နိေဒၵသ = ပ႒ာန္းကို အက်ယ္ ေ၀ဖန္ျခင္း ။
သံဃာယနာဆ႒မူအရ ကိုပဲ အက်ယ္ေ၀ဖန္မယ္ဆိုရင္ အေမးပုစၦာ တစ္ခုကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ုျပန္႔ ရွင္းလင္းေျဖၾကားႏိုင္ဖို႔ က်မ္း ( ၃၀ ) အုပ္ ၊ ရြက္ေရ ( ၄၀၀၀ )ေက်ာ္ ရိုက္မွ ရမယ္။ အေမး ကုေဋ (၄၀၀၀၀)ေက်ာ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ႔ဘူး။ ပ႒ာန္းအက်ယ္ကို အသံမစဲ ပူေဇာ္ၾကေတာ႔ ဆရာေတာ္ေတြက ပ၊ပ၊ပ ၊လ၊လ၊လ စသည္ အတိုေတြကို ရြတ္သြားၾကတာရွိတယ္။ ဒါကို ျမဳပ္ျပီးဆိုတာ ၊ ညွိဳ႔တယ္လို႔လဲ ေျပာၾကတယ္။ အက်ယ္သိခ်င္ ေဖာ္ျပီးၾကည္႔ရမယ္လို႔ ဆိုလိုတယ္။
က်မ္းၾကီးအေနနဲ႔ ကေတာ႔ ပ႒ာန္းက်မ္းၾကီး (၄)မ်ိဳး ရွိပါတယ္။
၁- ဓမၼာႏုုေလာမ ပ႒ာန္း - အက်ဥ္း ၆ က်မ္း
၂- ဓမၼပစၥနီယပ႒ာန္း - အက်ဥ္း ၆ က်မ္း
၃- ဓမၼာႏုေလာမ ပစၥနီယပ႒ာန္း - အက်ဥ္း ၆က်မ္း
၄- ဓမၼပစၥနီယာႏုေလာမ ပ႒ာန္း - အက်ဥ္း ၆ က်မ္း ဆိုျပီး ေဟာပံု ေဟာနည္းအရ က်မ္း (၄)မ်ိဳးရွိပါတယ္္ ။ဒီေတာ႔ အားလံုးက အက်ဥ္းအားျဖင္႔ (၂၄ )က်မ္း ရွိတယ္။
ဓမၼာႏုုေလာမ ပ႒ာန္း - အက်ဥ္း ၆ က်မ္း ကို အက်ယ္အားျဖင္႔ ဒီလို ျပန္ခြဲႏိုင္ပါတယ္ ။
၁- ဓမၼာႏုုေလာမ တိက ၂၂ ၊
၂- ဓမၼာႏုုေလာမ ဒုက ၁၀၀ ၊
၃- ဓမၼာႏုုေလာမ ဒုက တိက ၆၆၀၀ ၊
၄- ဓမၼာႏုုေလာမ တိက ဒုက ၄၄၀၀ ၊
၅- ဓမၼာႏုုေလာမ တိကတိက ၁၃၈၆ ၊
၆- ဒုက ဒုက ၁၉၈၀၀ဆိုျပီး ရွိျပန္တယ္ ။ ဒါေၾကာင္႔ အက်ယ္ မွာ ဓမၼာႏုုေလာမ ပ႒ာန္းအတြက္ ၃၂၃၀၈က်မ္း ျဖစ္ျပန္တယ္။
ဒီေတာ႔ ျပည္႔ျပည္႔စံုစံု ေလ႔လာဖို႔ အက်ဥ္းခ်ည္းပဲ ၆ * ၄ = ၂၄ က်မ္း ၊ အက်ယ္အားျဖင္႔ ၃၂၃၀၈ * ၄ ဆိုေတာ႔ အားလံုး ၁၂၉၂၃၂ က်မ္း …ရွိမယ္။ ၾကည္႔ပါဦး ၊ဘယ္ေလာက္မ်ားတယ္ဆိုတာ ၊ ဘယ္လိုမ်ား အကုန္ေလ႔လာႏိုင္မလဲ ။
အင္မတန္ကို ဥာဏ္ၾကီးသူေတြ ပဲ နာၾကားႏုိင္တဲ႔ တရားေတာ္ၾကီးပါပဲ ။
ပ႒ာန္းရဲ႔ နက္နဲမႈမွာလဲ (၄)မ်ိဳးရွိျပန္တယ္။ ဂမၻီရ (၄) မ်ိဳး လို႔ ေခၚပါတယ္ ။
ဓမၼ ဂမၻီရ =ေ၀ါဟာရ စကားလံုးနက္နဲျခင္း
အတၳ ဂမၻီရ = အနက္အဓိပၸါယ္ နက္နဲျခင္း
ေဒသနာ ဂမၻီရ =ေဟာပံုေဟာနည္း နက္နဲျခင္း
ပဋိေ၀ဒ ဂမၻီရ = ထိုးထြင္းသိျမင္ႏိုင္မႈ နက္နဲျခင္း တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ပ႒ာန္းေဒသနာေတာ္ ကိုနာၾကားျပီးခ်ိန္မွာေတာ႔ နတ္ ျဗဟၼာ ကုေဋ ( ၈၀ ၀၀၀ ) ကြ်တ္တမ္း၀င္ ၊ လူျပည္က ရဟန္း ၅၀၀ - ရဟႏၱာ ျဖစ္ တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အျခားသာဓကေတြနဲ႔ ပ႒ာန္းဘာလို႔ တန္ခိုးၾကီးရေၾကာင္းကိုေတာ႔ ဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ ရဲ႔ အေျချပဳပ႒ာန္းစာအုပ္မွာ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
ရြတ္ဆိုျခင္းမွာေတာ႔ အသံကို အမ်ားနဲ႔ဆိုရင္လဲ အားလံုး ညီ ေအာင္ ၊ ပီ ေအာင္ ၊ ၾကည္ေအာင္ ရြတ္ဆိုမွ အက်ိဳးပိုမ်ားမယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ (ဥပမာ - ပစၥေယာ = ပ်စ္စေယာ မဟုတ္ -် အသံ မပါေစရ ၊၊ ရ (လွ်ာလိပ္) နဲ႔ ယ အသံခြဲ ၊ အင္ညမင္ည ၊ ႆ = နိႆယ = နိတ္သယ ၊ အ-ရူပ (ခြဲျပီးရြတ္) ၊ အ-၀ိဂတ ၊ အိန္ဒရိယ…စသည္ )…
ေဟတု စတဲ႔ ပစၥည္း တစ္ခုျခင္းေတြကိုေတာ႔ မေရးေတာ႔ဘူး။ ဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ နဲ႔ အရွင္ေဆကိႏၵ (၂) ပါး ေတာ႔ ပ႒ာန္းကို ရွင္းလင္းေဟာၾကားထားတာ စာအုပ္နဲ႔ တရားေတာ္ေတြ ရွိတယ္ ၊ ဓမၼဗ်ဴဟာ ေဒၚခင္လွတင္ ၊ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ တို႔ရဲ႔ တရားေတြ ရွိမယ္။
ေလးစားစြာေက်းဇူးတင္ပါသည္..။
ReplyDelete