က = "က" ဗ်ည္းယိုတၿဖံဳ;ေနာ၀္, "´က´ တြမ္; ´ဂ´" ယိုနီၿဖံဳ;အကုိ ကြပ္ပြိဳး ထြာ "က" အရီးတၿဖံဳ;တဲင္ ဟဲ့,ေဟာင္ေလြ,ဗာ; "ကရီး" ႏုဲင္းေနာ၀္,သြဴ။ ဗ်ည္း ၃၃ ၿဖံဳ;အကုိ ထြာ အရီးသြတ္, ဗ်ည္း။
သြဥ္ပြံဳ;သြဥ္နယ္, = က - က, - ကာ - ကာ, - ကား - ကာ;
[က]
က = ကအံ; ကအြ,၊ ကကြဥ္ ကက,၊ ကေလြ, ကသဲင္,၊ ကယူ; ကကဥ္,စာ,၊ ကခြဳမ္ ကမာ,။ ယီးနယ္ေလြ,ခ်ာ ေရ;မိုးေလြ,ခ်ာ ခြိဳင္းကားတဲင္ ကရဲုင္တသြိဳးဒါ; ကရိယာ;ဖံု;။ ဥပမာ; = ေခြကလြဳပ္, ေခြကမာဒါ;ေနာ၀္,။ နာ,ကယူ;နာ,ကကဥ္,စာ,ဒါ;ေနာ၀္,။
က = ကမာ,ဒါ:ထာ,တစြိဳးစြိဳး၊ ထူ;သံု, ယီးနယ္ေလြ,ခ်ာ ေရးမုိးေလြ,ခ်ာ ကမာ,ထြဴလဲဥ္းဒါ;ကိစၥတဗာ;ဗာ;ဖံု;။ ဥပမာ; =ေခြကတြိဳ;ဗာ;ဖိုဒံုကားကေအာ၀္;အကုိ အတေရ,သြတ္,ေနာ၀္, ဒံုေတာင္းတီ။ ေ၀င္, ေခြကလယ္;ဗာ;ဖုိေနာ၀္, ေအာ၀္;ဒ်ာ; ေ၀င္,ေတာင္းကီ,လြဳမ္,။ ေခြက၀ါးဒါ;ကာ,အဆြိဳင္,ေနာ၀္, မြိဳင္ေမြးစြဥ္;သနယ္သြ,။ နီမြိဳးကလြဴးဖြာ,လင္,ေခြအခိန္;ေနာ၀္, ေခြဖူးမူ;ေပ;တခဲုင္;ေအာ၀္;ေတာ၀္းဒြိဳန္း လုိ,ခမ္း။
က = ယီးနယ္ေလြ,အီ၊ ေရ;မုိးေလြ,အီ ကမဥ္အြဥ္;ေဒါ့,နယ္ဒါ; လုိ,၊ ပုဂၢိဳလ္;၊ ၀တၳဳ၊ နာမ္; တစြိဳးစြိဳး တမ်ိဳ,မ်ိဳု,။ ဥပမာ; = ပါ,ကေအာ၀္;ကြဥ္က,ဒါ; ခြမ္,လာ,ေျဖင္းကီလသူ,ေနာ၀္, လုိ,မ်ိဳ,မဲုင္,နဲသြ,။ ပါ,ကေအာ၀္;ရြစ္ဒါ;ေငါ၀္းသခ်င္,သူ,ေနာ၀္, အမဥ္, ခြန္ခမ္းၿခြိဳင္,။
ကတူ; = လုိ,နမ္းခႏၥာ;အေခါ၀္အေမာ့ကီသြတ္,၊ လုိ,ကတူ;။ ထီကထန္;စဒါ;အရပ္၊ ထီကတူ;။ ေျခာက္,ကစဒါ;အရပ္ ေမာ့ခုိ;သြတ္,၊ ေျခာက္,ကတူ;။ ကတူ;ခီးေနာ၀္, ေအာ၀္;ေသာ့,ကတူ;ကို။
ကလူ, = ဆြဥ္;ကေဒါ့,ဒါင္;ဒါ;ကတူ;ေလာင္း။ ဆြဥ္;ကေအာ၀္;ဒါ;ကတူ;ေလာင္;။
ကတူ;ခီး = ကတူ;ကုိ ကယူ; ကကဥ္,စာ,အီဒါ;ထာ,။ ပအုိ၀္းေဒ;သ ယေထြာင္းေထြာင္းေနာ၀္, ဟဲ့, "ေအာက္,ေအာ္,"
ကေတာင္ = မဲ့ငါေလာင္း အေမာ့ကီသြတ္,။ ကေအာ၀္;ဒါ; မဲ့ကူးဆ,ကီ အေခါ၀္။
ကတူ;ထုိမ္း = ကလူ,ကဆြာ,ဒါ;ပုဂၢိဳလ္;သီး ကေစာက္,စုဒါ;ကလူ, ကတူ;ေလာင္းအေမာ့ခ်ာဖဲ့,ေနာ၀္, ဟဲ့,ကတူ;ထုိမ္း။ ကလူ,ဆြာ, ကလူ,ဒြဳန္တဲ့င္ မဥ္;ေစာက္,စုဗူ;တဲ့ ထြာကတူ;ထိုမ္းတန္။ ကလူ,ကေဒြါင္;ဒါ;ပုဂၢိဳလ္;ေနာ၀္, ေစာက္,ကတူ;ထုိမ္းလ,ေတာ၀္း။ ပအုိ၀္;မူ;ကဥ္းအာအာေနာ၀္, ကတူ;ထိုမ္းေအာ၀္;။
ကတူ;ဆဲ့, = ၀တၳဳ ကဆဲ့,ဒါင္;ဒါ;ကတူ;ေလာင္း။ ပအုိ၀္;မူ;ယုိ,ယာ;အၿခြိဳင္းအၿခိဳ,ကဆဲ့,ဒါင္;ဒါ;ကတူ;ေလာင္း။ ကတူ;ဆဲ့,ခံ,၊ ကတူ;ဆဲ့,ရြဥ္။
ကတူ;၀ီး = ခြဥ္ ကေအာ၀္;ဒါ; ကတူ;ေလာင္း၊ ကတူးအထာ;၀ရပ္ကုိ။ ေဒ;သ ယရပ္ရပ္ေနာ၀္, ဟဲ့, "တ၀ီး" ။ လုိ,ယျဖာ,ျဖာ,ေနာ၀္, ကတူ;၀ီး ေအာ၀္;နီဗာ;။ ကတူ;၀ီးယုိ ကလူ,မဥ္;ဆြာ,ေနာ၀္, ထြားထီ;ေတာ၀္း။ (မန္းဟဲ့, "ေဗြ" / ပအုိ၀္;ဟဲ့, "ခြဥ္" ။ ခြဥ္ကေအာ၀္;ဒါ; ကတူ;ေလာင္းေနာ၀္, ပအုိ၀္;ဟဲ့, ကတူ;၀ီး ၊ တ၀ီး ။ မဥ္;ေအာ၀္; စူႏံုနာတဲ့ ဟဲ့, စူခြဥ္)
ကတူ;ေပါက္ = ပအို္၀္;ခုိ ကပတ္ဗဲဥ္ဒါ;ကတူ;ေလာင္း။ ပအို၀္;ခုိကခူးဒါ;ေဖါက္၀ါ;။ ပအုိ၀္;ခုိအၿခိြဳင္းအၿခိဳ, ကခူးဒါ;ကတူ;ေလာင္း။ လုိ,ခုိကခူးဒါ;ေဖါက္၀ါ;ေနာ၀္, ဟဲ့,ကတူ;ေပါက္။ ပအုိ၀္;ခုိတျဖာ, မဥ္;ကြဥ္က, ပအုိ၀္;ခြမ္,လာ,ၿပဲ့,ၿပဲ့,စံု;စံု;ေနာ၀္, ကြဥ္ကြဥ္,ေျဖင္း၊ ဆဲင္,ေနာ၀္, အကိုဖဲ့,ေနာ၀္, က,ဆဲင္,ဗြာ အငြဥ္,ေကာ္လံသား အထန္;ဖဲ့,ေနာ၀္, ဆဲင္,ေျဖင္းပအုိ၀္;၊ ကတူ;ေလာင္းေနာ၀္, ခူးပါဗာ; ကတူ;ေပါက္။
ကတန္, = အေက်ာင္,၊ အခရာ;၊ ရာ;ဇ၀ါင္;၊ သမဲင္,။ ေဒ;သယေထြာင္းေထြာင္းေနာ၀္,ဟဲ့, "အူ,တန္,"။ ယေထြာင္းေထြာင္းလဲ့ ဟဲ့, စာ;တန္,။ ဥပမာ; = နီဖာျဖားေနာ၀္, အြဥ္;ကဲုင္ဒ်ာ; အကတန္,။
ကေတ/ခေအ = ထာ,တထင္းေတာ၀္းအထြာလြဥ္တဲ့ အသမ္းထြာလြဥ္တဲင္ သ,ကုိ တေပၚ;ယြဳမ္းေတာ၀္းပံု;။ သ,ကုိ ထာ,ယြဳမ္းလြိဳ;လြိဳ; ယြဳမ္းေတာ၀္းလြိဳ;လြိဳ;အေခ;အေန;တြင္,တဲင္ ကေဒါ့,ထန္;လြဥ္ဒါ;ေငါ၀္း ။ ဥပမာ; = ကေတ နာ,ကေဒါ့,ေနာ၀္,ေမြးေတာ၀္းဒြိဳန္းမေတာ၀္ ပါယုိ။ ေဖၚ;နယ္အီ သ,ထာ,ေလာ;ကာ;ပံု;။ ဥပမာ; = ခေတ မဥ္;ေသေစာ၀္းေစာ၀္းေနာ၀္, ေခြတထုိးထဲင္းေတာ၀္း (ဆဲ)။
ကလာ, = ကလာ,လုိ,မ်ိဳ,၊ ေန႔ဖူကဆြာ, ကာ;ကစ်ဴဒါ;လုိ,မ်ိဳ,။ အိႏိၵယခမ္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ခ်္ခမ္း၊ သီရိလကၤာ;ခမ္း၊ နီေပါး ကစဒါ;ခမ္းဖံု;ေနာ၀္, ဟဲ့ကလာ,ခမ္း။
ကလာ,ဗြာ = ခမ္းထီ ႏုိင္;ငံ; ကေအာ၀္;ဒါ;ကမၻာ;အေခါ၀္တြိဳ႕ , တြမ္း ကမၻာ;အေခါ၀္ထင္,ေဒ;သဖံု;အကုိ ကေအာ၀္;အံုဒါ;လုိ,မ်ိဳ,ဖံု;။ အဂၤလိပ္လုိ,မ်ိဳ,၊ ၾသသေရးလ်ားလုိ,မ်ိဳ,၊ ဂ်ာမနီလုိ,မ်ိဳ,၊ အေမ;ရိကန္;၊ ကေနဒါလုိ,မ်ိဳ,ကစဒါ; အနမ္းတန္ထုိ၊ ေန႔ဖူဆြာ,၊ အယာ;ဗြာ လုိ,မ်ိဳ,ဖံု;။
ကလာ,ေျဖင္း = လုိ,ေျဖင္း၊ လုိ,အယာ;ေျဖင္း၊ အဖရိကတိြဳက္ကုိ ကေအာ၀္;ဒါ;လုိမ်ိဳ,ဖံု;၊ နီဂရုိးလုိ,မ်ိဳ,၊
ကရီးခါ = ကထြဴညထုိ,လဲဥ္းအခိန္;ကာ;လ တဗာ;၊ ပြိဳင္းလဲင္;ခါ။ ဥပမာ; =ကရီးခါေနာ၀္, နီဒံုကုိယုိ လမ္းေအာ၀္; နီဗာ;လြဳမ္,။ ကရီးခါ တြမ္; ပြိဳင္းလဲင္;ခါ ေနာ၀္, ဗိြဳန္ပီ၀ါင္,။ ပိြဳင္းလဲင္; ပြိဳင္းရင္း၊ ကလဲဥ္းခို;ခ်ာ၊ ပိြဳင္းလဲင္;ခါ။
ကလဲဥ္း = ကထြဴထုိ,လဲဥ္း တခဲုင္းညေတာ၀္းဒြိဳန္းအခိန္;ကာ;လ တဗာ;။ ကထြဴထို,လဲဥ္း တေပါ;ညငါ;ေတာ၀္း ကာ;လ။ ဥပမာ; = နီဒံုကုိယုိ အေခ;အေန;သ်ဳတ္တေရင္ေနကသြ,၊ စဲ့,မန္း စႏိြဳ႕ဆြမ္,ေဘာ္ဒါ ေဗာ့,ကလဲဥ္းယုိလြဳမ္,၊ စေဗာ့,တလာ နီလာ ကလဲဥ္းယုိလြဳမ္,။
ကေထာင္, = ေျဖာင္း တြမ္;ဟုိ႔, တြမ္;အဆာ;ၿခံဳဖံု; ကေအာ၀္;ဆြိဳက္စပ္ဒါ;တဖူ,ေဘာင္;။ အဆာ; အဟာ;ရဖံု; ေအာ၀္;ေျဖာင္းကုိ ကလင္,ေသာ့,အီဒါ; ကႏြိဳ႕ေသာ့,အီဒါ;ဟုိ႔,ကုိ တြမ္; သြဳန္;ကုိ။ အဆာ; အဟာ;ရ ကလင္,ေသာ့,အီဒါ;တဖူ,ေျခာင္။ ေအာ၀္;ကာ;ဆ,လ၊ ငြဥ္,အေခါ၀္ဆ,ငါဖဲ့,အရပ္။ ဥပမာ; = ၁) ေအာ၀္;ေျဖာင္းကုိ အံ;စဲုင္ထြဴေတြာ့, ကေမ်ာ;အြဳန္ ဒါ;အဟာ;ရဖံု;ေနာ၀္, အႏြိဳ႕လင္,ေသာ့,ကေထာင္,ကုိထြဴေတြာ့, အထြတ္,လင္,ေသာ့,ဟုိ႔,ကုိ။ ၂) အံ;ဒဲဥ္လဲ့ အံ;ယြယြေနာ ပုိခုိ၊ မဥ္;အံ;မိြဳင္ငါ;လဲ့ မဲ့,ဒဲဥ္္ေအာ၀္;ခံေသာ့, လုိ,ကေထာင္,ကုိ။
ကဒက္, = ေအာ၀္;ေျဖာင္းကုိ တငါအဗာ;ကီ အထာ;၀ရပ္ကုိ။ ေအာ၀္းေျဖ,ဆ့,ကီဖဲ့,အရပ္။ ခါးလားကေထာင္,ကစဒါ;အရပ္ ဖဲ့,ကီဖဲ့,၊ တြမ္းေျဖ,မဥ္;ေထာင္းကီထင္;ေနာ၀္, အခြိဳင္းကဒက္,
ကတဲစ္,ၿခဲ႕ = ေငါ၀္းခြန္းအီထာ,၊ ေငါ၀္းထြမ္အီထာ,။ သ,ေရ,ေတာ၀္းကိစၥတစြိဳးစြိဳးတဲင္ ေဖၚ;ထန္;နယ္အီ သ,ကုိ သ,တေက်;နပ္ေတာ၀္းထာ,ခံ;စာ,မု,။ ဥပမာ; = ပါ,ကတဲစ္,ၿခဲ႕ယုိ အြဥ္;ေဒါ့,တစြိဳးလဲ့ မာ,ဒ်ာ;တမ်ိဳ,။ အဓိပၸါယ္;ဗြဳိန္ပီတြမ္; - ခြဥ္;ေဆ့,၊ မြ၊ သံု,လေတာ၀္း၊ ကတဲစ္,ၿခဲ႕။
ကေတာက္ = သြီ;မြဴးတမ်ိဳ,။ အလာ;တ၀ြန္,၊ အလာ;ေရာင္;ခ်ဳိ၊ အရသာ;ခါ;၊ ထြာအိုသဥ္ ဟန္;လာ;ထာ,မြဴးမ်ိဳ,တမ်ိဳ,။ ကေတာက္ေစာ့,ယုိ ေဖ;ကထြာဟန္;အုိေနာ၀္, ေက်ာ္အံ;ေနးတဲ့လ, ဒြိဳ;ထီသားေနးတဲ့လ, အံ;တသဥ္ေနးတဲ့လ,။ (မန္းဟဲ့, ေဂြးေတာက္)
ကလိင္;ကလဲ့ = လို,လိင္;လုိ,လဲဥ္၊ အံ;လဲဥ္၀ါင္,၊ ေဒါ့,လဲဥ္ထာ,၊ ေငါ၀္းယြဳမ္းခရာ;အဲဥ္ေထာ၀္း၊ ေဒါ့,လိင္;ေဒါ့,လဲဥ္ထာ,၊ ေငါ၀္းတေမြးမဥ္;ေတာ၀္း။ လုိ,သေဟြ;။ ေဖ;ေနးကလ,ေျခင္ ၀ါင္,တၿခိဳ,တစြိဳးတမ်ိဳ,တဲင္ လိင္;လဲဥ္ထာ,။ လုိ,လင္ဖံု;အက်ိဳ,ကဲုင္အီ။ ဥပမာ; = ၁) လုိ,ကေဒါ့,လိင္;ေဒါ့,လဲဥ္ဒါ;ထာ,ေနာ၀္, ၀ါင္,ဟဲ့, လုိ,ကလိင္;ကလဲ့၊ ထြာလုိ,သုိ; လုိ,ဖြီ၊ လို,ယြဳမ္းခရာ;ေဟာ၀္ေတာ၀္း။ ေငါ၀္းတေမြးမဲဥ္;ေတာ၀္း ေငါ၀္းလိင္;ေငါ၀္းလဲဥ္ေနာ၀္, ထြာ ေငါ၀္းကလိင္;ကလဲ့။ ၂) ပါ,အမဥ္,တကြ်ား ဒံုေမာ့ခုိ;သူ, ကလိင္းကလဲ့ထာ,ယံေမြး၊ လယ္;အံ;လဲဥ္၀ါင္,ရြဥ္ တဒံုလြဳမ္းလြဳမ္းေနးစြဥ္;ေမာ့သူ, ဖါနင္။
ကေရာက္, = ၀တၳဳကအြဥ္;ဟြဲအီဒါ;ဖုိး ပနား ေသ ကစဒါ;တိရိစၧာန္;ဖံု;ငြဥ္,ေလာင္း၊ ၀တၳဳမ်ိဳ,ယိုေနာ၀္, အကုိတအုိထြဴေတြာ့, အကိုဖဲ့,ေနာ၀္, အြဥ္;ဟြဲတလဲင္းခါ,တြမ္;အရာ;/အဒီ;ဖံု;တဲင္ မဥ္;တရြဴ,တသြိဳးလဲ့ အဒီ;/အရာ; တလူ;ခ်ာငါ အအုိငြါ အရြိဳ႕ဖဲ့,ဖံု;တဲင္ အေငါ၀္းသင္;။ ကေရာက္,ေနာ၀္, မာအီတြမ္;၀ါ; မဥ္;ေမြးေတာ၀္းလဲ့ မာအီတြမ္းေသင္;မ်ိဳ,။ ဥပမား = ၁) လဲုင္းလြဳပ္,ၿခံမာ,သားဖံု;ေနာ၀္, ေ၀ြ,သီးမဥ္;အြဥ္;စြ, အဖုိး ပနား ေသ ဖံု; တျခာကုိခါ ထြဳမ္;ဆြမ္,လြဥ္,ခ်ာေဖ;ေနးကယုိ,ေတြာ့, ေ၀ြ,သီး ဖုိး ပနား ငြဥ္,ေလာင္းေနာ၀္, အြဥ္;ဟြဲေနးကေရာက္,သြဴ။ ၂) ယုိ ေမာင္;ဖါ ... နာ,ပနား ကေရာက္,ေငါ၀္း အမာ,ကြဥ္;ေနာ၀္,သူ,ေနာ၀္, ကြဲဟြဳန္ဗြီ;ဗြီ;လြဥ္,လဲဥ္း၊ နာ,ပနားအလြိဳးလဲဥ္းညာ,နာ;လဲဥ္းေကြးသူ, ေလြ,ထြားလြဥ္,ခန္းလဲုင္း။
No comments:
Post a Comment