ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း(၁)
ဒီေန႔ေခတ္မွာ ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေကာက္ေၾကာင္းေတြ နည္းမ်ိဳးစံုဆြဲေနၾကတာေတြ ၾကားသိျမင္ေတြ႔ ေနရတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဆုိတာ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာလို႔ေျပာသူကေျပာ၊ က်င့္ေနရမယ့္ဘာသာလုိ႔ဆိုသူကဆုိ၊ ဒါနေတြ သီလေတြက အကာေတြ လုိ႔ ေအာ္သူက ေအာ္၊ ရြတ္ေနဖတ္ေနတာေတြဟာ တန္ဖုိးမရွိသေယာင္ အရြတ္က အသားေလာက္မေကာင္းဘူးလုိ႔ ခနဲ႔သူကခနဲ႔၊ သင္ၿပီး မက်င့္ရင္ ႏြားေက်ာင္းသားနဲ႔တူတယ္၊ ႏြားသာေက်ာင္းရတယ္ သူ႔ခမ်ာႏြားႏုိ႔မေသာက္ရရွာဘူးလို႔ ကဲ့ရဲ႔သူက ကဲ့ရဲ႔၊ ဘုရားရွိခိုးတာ၊ ပုတီးစိပ္တာ၊ ေမတၱာပို႔ျခင္း စတဲ့သမထလုပ္ငန္းေတြလုပ္တာဟာ နိဗၺာန္မေရာက္ဘူးလုိ႔ ေျပာသူကေျပာနဲ႔ ဒို႔ဗုဒၶဘာသာ ေတြ ဘာလုပ္လုိ႔လုပ္ရမွန္း မသိေတာ့ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနၾကတာ ေတြ႔ေနရတယ္။ အခ်ိန္ရွိသမွ် တရားပဲထုိင္ေနရ ေတာ့မလို ျဖစ္ေနၾကေလရဲ႔။ ေမးခြန္းေလးတစ္ခုေတာ့ ေမးလုိက္ခ်င္တယ္။ တရားထုိင္လုိ႔ေကာ နိဗၺာန္ေရာက္မွာ ေသခ်ာရဲ႔လားလုိ႔။ ဒီဘ၀ ဒီခႏၶာနဲ႔ပဲ နိဗၺာန္ေရာက္မွာ ေသခ်ာၿပီ၊ စိတ္ခ်ရၿပီဆုိရင္ေတာ့ ဘာမွလုပ္မေနနဲ႔ေတာ့၊ တရားသာထုိင္ေနလုိက္ပါ။ မေသခ်ာေသးဘူးဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာကို ဘက္စံု ႐ႈေထာင့္စံုမွ နားလည္ေအာင္ လုပ္ထားသင့္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာသည္ လူသားအက်ိဳးျပဳ၊ ေလာကအက်ိဳးျပဳဘာသာတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ လူသားတို႔ရဲ႔ အားထားကုိးကြယ္ ရာဘာသာလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္လူေနမႈဘ၀မွာ ေကာင္းက်ိဳးျပဳေပးႏုိင္သလုိ အႏၱရာယ္ေတြကင္းေအာင္လဲ ယံုၾကည္မႈကေပးစြမ္းပါတယ္။ ေမတၱာပို႔တယ္၊ အမွ်ေ၀တယ္၊ ဘုရားေဟာဂါထာေတြ ပရိတ္ေတြ ပဌာန္းေတြ ကုိယ္ႏုိင္သေလာက္ရြတ္ဖတ္တယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္အတြက္ လူခ်စ္ နတ္ခ်စ္လုိ႔ ကုိယ့္အေပၚမွာ က်ေရာက္မယ့္ ျမင္ရတဲ့အႏၱရာယ္ေတြေရာ၊ မျမင္ရတဲ့အႏၱရာယ္ေတြပါ အကာအကြယ္ရသြားတာဟာ လက္ေတြ႔ေကာင္းက်ိဳး ေတြပါ။ ဘုရားရွိခုိးျခင္း ပုတီးစိပ္ျခင္းေၾကာင့္ နတ္လူအေလးစားခံရ အပူေဇာ္ခံရတာေတြဟာလဲ ဗုဒၶဘာသာရဲ႔ အားသာခ်က္တစ္ခုပါပဲ။ ဒါနျပဳလုိ႔ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကား ႀကီးပြားခ်မ္းသာေနၾကတာဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႔ ထူးျခားခ်က္ပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ ဒါနဆုိတာကိုလဲ နားလည္ထားဖုိ႔လုိေသးတယ္။ ဘုရားလွဴမွ ေက်ာင္းကန္လွဴမွ ဘုန္းႀကီး လွဴမွ ဒါနလို႔ ဒုိ႔ျမန္မာေတြနားလည္ေနၾကတာဟာ ျပည့္စံုတဲ့နားလည္မႈမဟုတ္ပါဘူး။ သမၼာအာဇီ၀ က်က် ရွာေဖြရရွိထားတဲ့ စီးပြားဥစၥာနဲ႔ မိသားစုကုိ ေကၽြးေမြးေထာက္ပံ့တာ၊ ကိုယ့္ေဆြမ်ိဳးေတြကုိ ေပးကမ္းကူညီတာ၊ ကုိယ့္ရပ္ကုိယ့္ရြာ သာယာေရး ေဆာင္ရြက္ေပးတာ၊ တတ္ႏုိင္ရင္ ကိုယ့္တုိင္းကုိယ့္ျပည္ စည္ပင္ေအာင္ ႏုိင္သေလာက္ေဆာင္ရြက္တာကအစ ျမင့္ျမတ္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ကုိယ္က်ိဳးစြန္႔တဲ့ေပးကမ္းမႈမ်ိဳး ေတြဟာ ဒါနေတြပါပဲ။ ဒီလုိစိတ္ထားေတြ ထားတတ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားလာရင္းနဲ႔ ဒါနအားသန္တဲ့သူျဖစ္လာရင္ ေလာကမွာ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကား ႀကီးပြားေအာင္ျမင္လာမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ လုပ္သမွ် အဆင္ေျပေခ်ာေမာၿပီး တုိးတက္လာမွာပါပဲ။ ဒါမ်ိဳးေတြေျပာေနရင္ ၀ိပႆနာသမားမ်ားက ဒါေတြဟာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း မဟုတ္ဘူးလို႔ ဇြတ္တရြတ္ေျပာေကာင္းေျပာၾကလိမ့္မယ္။ နိဗၺာန္မွာေတာ့ ဂုဏ္ေတြ ပကာသနေတြ မရွိပါဘူး။ ေလာကမွာေတာ့ ဒါေတြနဲ႔လူလုပ္ေနၾကရတာပါ။ ဂုဏ္ရွိမွ ပကာသနရွိမွ ႀကီးပြားမွ ခ်မ္းသာမွ လူသူအေလးစား ခံၾကရတာဟာ ေလာက ဓမၼတာပါပဲ။ ေလာကႀကီးကို မစြန္႔ခြါႏုိင္ေသးဘူးဆိုရင္ ဒါေတြကိုလဲ ေဘးဖယ္ထားလို႔ မရပါဘူး။ ဆင္းဆင္းရဲရဲ မြဲမြဲေတေတနဲ႔ နိဗၺာန္၀င္ရတာနဲ႔ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ျပည့္ျပည့္စံုစံုနဲ႔နိဗၺာန္၀င္ရတာ ကေတာ့ အကြာႀကီးကြာသြားပါလိမ့္မယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႔ အလုိက်ဆုိရင္ လူသားေတြကို ႀကီးပြားေစခ်င္တယ္၊ ခ်မ္းသာေစခ်င္တယ္၊ တုိးတက္ေစခ်င္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ နိဗၺာန္လဲ ရေစခ်င္တယ္။ ေလာကႀကီးပြားေရး၊ သတၱ၀ါေတြၿငိမ္းခ်မ္းသာယာေရးေတြ ဦးစားေပးၿပီး လူသားအက်ိဳးျပဳလုပ္ငန္းေတြ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ဘ၀က သက္စြန္႔ဆံဖ်ားႀကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ သာဓကေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ေလာကႀကီးပြားေရးေဘးဖယ္ႀကီး နိဗၺာန္ရေရး ေလာက္သာ အဓိကထားလုပ္ေနၾကမယ္ဆုိရင္ ေလာကႀကီးအတြင္း လူျဖစ္လာရက်ိဳး နပ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ႀကီးပြားမႈလဲကင္း နိဗၺာန္လဲ ေရာက္ေအာင္မခ်ဥ္းကပ္ႏုိင္ေတာ့ ေနာက္ဘ၀မ်ား ဘယ္ပံုစံနဲ႔ ဆက္သြားမလဲ ဆိုတာ နဲနဲေလး ေတြးေခၚၾကည့္လုိက္ရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း(၂)
ဗုဒၶဘာသာမွာ ဒါနဆုိတဲ့စကားလံုးကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ ေဘာင္ခတ္ကန္႔သတ္ထားေလ့ရွိၾက၏။ ဘယ္လုိပုဂၢိဳလ္ လွဴမွျမတ္တယ္ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ျမတ္မွလွဴမယ္ဆုိလွ်င္ ကုိယ္က်ိဳးငဲ့တဲ့အလွဴျဖစ္ေနတာကို သတိထားသင့္ပါတယ္။ မိမိေကာင္းက်ိဳးထက္ ေလာကေကာင္းက်ိဳး အမ်ားေကာင္းက်ိဳး အတြက္ ထိေရာက္မႈရွိမယ္ဆုိလွ်င္ လွဴသင့္တာပါပဲ။ ဥပမာေျပာရရင္ ဘုရားတည္၊ ေက်ာင္းေဆာက္ အလုပ္ေတြေတာ့ အမ်ားႀကီးလုပ္ပါတယ္၊ ကိုယ့္အိမ္ေဘးက ေဆးကုစရိတ္မ႐ွိရွာလုိ႔ ေသရေတာ့မယ္ဆိုတဲ့လူနာ၊ ေဆးဖုိးေလး တစ္ေသာင္း ႏွစ္ေသာင္းေလာက္ထုတ္ေပး လုိက္ရင္ သူအသက္မေသႏုိင္ဘူးလို႔ သိရတဲ့လူနာကို လက္ပုိက္ၾကည့္ေနတယ္ဆိုရင္ ဒင္းဒုိက္နဲ႔ဒင္းကံ ေသသာ ေသလုိက္ေတာ့ ဆုိတဲ့သေဘာ သက္ေရာက္သြားတယ္။ ကုိယ့္အတြက္ တစ္ေသာင္းႏွစ္ေသာင္းဟာ မေျပာပေလာက္ေပမယ့္ အဲဒီလူနာအတြက္မွာေတာ့ အသက္ေဘးကလြတ္ေျမာက္ သြားႏုိင္တယ္ေလ။ ဒါဆိုရင္ ကုိယ့္အတြက္ေတာ့ ဘုရားလွဴတာေလာက္ ျမတ္ခ်င္မွျမတ္မွာေပါ့။ သူ႔အတြက္က်ေတာ့ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ လူသားတုိ႔ရဲ႔ ဘ၀ အခက္အခဲေတြကို ပညာရွိနည္းနဲ႔ျဖစ္ေစ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့နဲ႔ျဖစ္ေစ ကူညီေပးမယ္ဆုိရင္ ေကာင္းျမတ္တဲ့ ဒါနသေဘာတရား အေျခခံေတြပါပဲ။ မာဃလုလင္နဲ႔လုလင္ သံုးက်ိတ္သံုးေယာက္တို႔ ဇာတ္လမ္းဟာ ေလာကေကာင္းက်ိဳး ျပဳလုပ္ငန္းေတြကို ဗုဒၶဘာသာက မီးေမာင္းထုိးျပေနတာပါ။ လမ္းေတြေဖာက္တယ္၊ တံတားေတြ ေဆာက္တယ္၊ ဥယ်ာဥ္ေတြစုိက္ပ်ိဳးတယ္၊ အရိပ္ရသစ္ပင္ေတြစုိက္ပ်ိဳးတယ္၊ ဇရပ္ေတြေဆာက္တယ္၊ ေရကန္ေတြတူးတယ္ဆုိတာ ပရဟိတစိတ္ဓာတ္ေတြေပါ့။ ဒီလိုပရဟိတစိတ္ဓာတ္နဲ႔ အမ်ားေကာင္းက်ိဳး ကုိယ္စားျပဳေနၾကတဲ့ ဗုဒၶဘာသာေတြဟာ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိလုပ္ငန္းေတြကုိက်ေတာ့ နိဗၺာေရာက္ေၾကာင္းမဟုတ္ဘူးလို႔ ပယ္ခ်လုိက္တဲ့အခါမွာ ဗုဒၶဘာသာဟာ ေလာကေကာင္းက်ိဳးအတြက္ ဘာမွအားကုိးလုိ႔ မရေတာ့တဲ့ဘက္ကို ေစာင္းသြားတယ္။ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ႀကီးဟာ ပါရမီေတြ ကမၻာကုေဋခ်ီလို႔ ျဖည့္ဆည္းခဲ့တယ္ဆုိတာ ေလာကေကာင္းက်ိဳးေတြ ကုိယ္စားျပဳျပသြားတာပါ။ ေလာကႀကီးအတြက္ အသက္ေပးခဲ့တဲ့သာဓကေတြ၊ သတၱ၀ါေတြကို အသက္ေပး ကာကြယ္ခဲ့တဲ့ သာဓကေတြ ဇာတ္ေတာ္ေတြမွာ မ်ားစြာရွိပါတယ္။ ဒီလုိအမ်ားေကာင္းက်ိဳးေတြ ေဆာင္ရြက္ၾကရင္းနဲ႔ပဲ ေလာကႀကီးလဲတုိးတက္၊ ကုိယ့္ဘ၀လဲ ရင့္က်က္ ေနာက္ပုိင္းမွာ ပန္းတိုင္ျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္ အခ်ိန္တန္ေတာ့ ေရာက္သြားၾကတာပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာအေပၚမွာ နားလည္မႈေတြ မတည့္မတ္တဲ့အတြက္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ကမၻာမွာ ထိပ္တန္းမေရာက္ႏုိင္ခဲ့ၾကတာပဲလို႔ သံုးသတ္ေနမိပါတယ္။ ေခတ္ေပၚနည္းပညာေတြ တုိးတက္ေျပာင္းလဲေနေသာ္လည္း အဲဒီလုိ တိုးတက္ေအာင္ ေျပာင္းလဲေအာင္ စြမ္းေဆာင္တဲ့အထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာေတြပါ၀င္တဲ့ အခန္းက႑က ေတာ္ေတာ္နဲေနတာေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ေကာက္က်ေနတဲ့ သေဘာေဆာင္ေနတယ္။ ဒါဟာ ဘုရားေဟာတရားေတာ္ေတြေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ ဘုရားေဟာတရားေတာ္ေတြကို ခံယူက်င့္သံုးတဲ့ေနရာမွာ မတည့္မတ္တာေၾကာင့္ျဖစ္ေနတာပါ။ ေခတ္ပညာေတြ တတ္ေအာင္သင္၊ တီထြင္ ႀကံဆ ႀကိဳးပမ္းၾကမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ ေလာကေကာင္းက်ိဳးျပဳ လုပ္ငန္းေတြအျဖစ္ ဦးတည္သြားၿပီး ဗုဒၶအလုိက်လဲျဖစ္လာမွာပါ။ ပထမ ကိုယ္ကုိယ္တုိင္တုိးတက္ေအာင္လုပ္၊ ဒါဆို ကိုယ့္မိသားစု ကုိယ့္ပတ္၀န္းက်င္လဲ တုိးတက္လာမွာေပါ့။ ၿပီးရင္ ကုိယ့္ရပ္ ကိုယ့္ရြာ ကုိယ့္တုိင္းျပည္ တုိးတက္ေအာင္လုပ္။ ဒီလိုလုပ္တာဟာ အတၱကုိ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း နဲပါးေအာင္လုပ္ေနတာပါပဲ။ ပထမေတာ့ အတၱအေျခခံနဲ႔စခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္း အမ်ားေကာင္းက်ိဳးဘက္ကို ဦးလွည့္လုိက္တဲ့အခါမွာ အတၱက အလိုလိုေပ်ာက္သြားတယ္။ ကုိယ္က်ိဳးစြန္႔လုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္လာေတာ့တာပါပဲ။ ကုိယ့္ဘ၀တစ္သက္တာမွာ ေလာကႀကီးေကာင္းစားေရး၊ အမ်ားေကာင္းစားေရး ဘယ္ေလာက္ စြမ္းေဆာင္ေပးႏုိင္ခဲ့သလဲဆိုတဲ့ ေပတံနဲ႔ ဘ၀ကုိ စံထားတုိင္းတာလုိက္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ Dr. V. Parami
Posted by Mya Kyun Thar at 6:57 PM 0 comments

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၃)
ဘုရားစာရြတ္ဖတ္ျခင္း၊ ရွိခုိ္းျခင္း၊ ပူေဇာ္ျခင္း၊ ပုတီးစိပ္ျခင္း၊ ဂုဏ္ေတာ္ ပြားျခင္း စသည္ျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ သာမာန္ေန႔စဥ္ဘ၀တြင္ က်င့္သံုး ေနၾကသည့္ အေလ့အက်င့္မ်ားကုိ ကုသိုလ္ေတာ့ ရသည္၊ နိဗၺာန္မရဟုဆိုကာ ကပ်က္ကေခ်ာ္ ေျပာေဟာသြန္သင္ ေနၾကေသာ ဓမၼကထိက မ်ားလည္း ယေန႔ေခတ္တြင္ ေတာ္ေတာ္ထြန္းကား ေရပန္းစားလ်က္ လူႀကိဳက္မ်ား ေနၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေလ့လာဆန္းစစ္မယ္ ဆုိရင္ ေကာင္းျမတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြဟာလည္း တစ္ဖက္တစ္လမ္းမွ အႏွစ္သာရအေနျဖင့္ တည္ရွိေနတာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဘုရားစာ ရြတ္ဖတ္တာဟာ ကုိယ္နားမလည္ ေပမယ့္ ေစတနာေကာင္းေကာင္းျဖင့္ ရြတ္ဖတ္မယ္ ဆုိရင္ ေကာင္းက်ိဳး ေတြေပးေနတာပါပဲ။ ဘုရားရွင္ကုိ သိၾကားမင္းက ဂါထာနဲ႔ရြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္တာေတြ၊ အရွင္ေသာဏမေထရ္ကုိ ဘုရားရွင္က အရြတ္အဖတ္ေကာင္းလုိ႔ ေကာင္းခ်ီးေပးခဲ့တာေတြ၊ ဖားနတ္သားဟာ ပဌာန္းသံကုိ နားမလည္ပါပဲလ်က္ နားေထာင္ေကာင္း၍ နားေထာင္ေနစဥ္ ႏြားေက်ာင္းသား တုတ္ျဖင့္ေထာက္မိ၍ ေသသြားေတာ့ နတ္ျပည္မွာ ဖားနတ္သားျဖစ္သြားတဲ့ သာဓက၊ လင္းႏို႔သားငါးရာ ရဟန္းေတြရြတ္တဲ့ပဌာန္းတရားကို အၿမဲ နားေထာင္ေနခဲ့ရတဲ့ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ဒီဘုရားရွင္လက္ထက္ အရွင္သာရိပုတၱရာထံမွ ပဌာန္းတရားနာၾကားရၿပီး ရဟႏၱာျဖစ္သြားတာေတြ စသည္ျဖင့္ သာဓကေတြမ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ နႏၵမင္းသားမွ ရဟန္းျဖစ္လာေသာ အရွင္နႏၵဟာလည္း နတ္သမီးရခ်င္လုိ႔ ဘုရားေပးတဲ့ဂါထာ ရြတ္ေနရင္းနဲ႔ ရဟႏၱာျဖစ္သြားခဲ့တာ အထင္အရွားပါပဲ။ ကုိယ္ႏွစ္သက္တဲ့ပါဠိေတာ္ေတြ ပဌာန္းျဖစ္ေစ၊ ဓမၼစၾကာျဖစ္ေစ၊ ပရိတ္ျဖစ္ေစေပါ့။ ရြတ္ဆိုျခင္းဟာ နားပင္မလည္ေသာ္လည္း အက်ိဳးမယုတ္ပါဘူး။ ဘုရားရွင္ရဲ႕ႏႈတ္ေတာ္ထြက္စကားေတာ္ေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အသံေတာ္ေတြ ကုိယ့္သႏၱာန္မွာ ကိန္းေအာင္းလာတာေပါ့။ ကုိယ့္သႏၱာန္ဟာ ဘုရားလည္း ကိန္း၊ တရားလည္းကိန္းေတာ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့ အသြင္သုိ႔ ကူးေျပာင္းလာတာပါ။ ေျပာခ်င္တာက ရြတ္ဖတ္ျခင္း၊ ပူေဇာ္ျခင္းျဖင့္လည္း ေကာင္းက်ိဳးရတယ္၊ ဆုိးက်ိဳးမျဖစ္ဘူးဆုိတာပါ။ ၿပီးေတာ့ ရြတ္ဖတ္တာဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔ရဲ႕ အစဥ္အလာ တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္တယ္ဆုိတာပါပဲ။ ဒါကို နိဗၶာန္ေရာက္ေၾကာင္းမဟုတ္လုိ႔ မလုပ္သင့္ဘူးလုိ႔ ပယ္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ေကာင္းျမတ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အစဥ္အလာေတြ က်ိဳးပဲ့ပ်က္စီး သြားေတာ့မယ္ေလ။
ရွိခုိးျခင္း၊ ဦးခ်ျခင္း၊ ပူေဇာ္ျခင္း၊ အ႐ိုအေသေပးျခင္းဆုိတာဟာ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြပါ။ ဘုရား၊ ပုထုိး၊ ေစတီ၊ ဆင္းတု စသည္ကုိေတြ႕လွ်င္ မိမိတုိ႔နားလည္သည့္ဘာသာနဲ႔ ရွိခုိးမယ္၊ ဂုဏ္ေတာ္ပါဠိရြတ္ဆို ရွိခုိးမယ္ဆုိရင္ ယဥ္ေက်းမႈရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီေပါ့။ ဆြမ္းေတာ္ကပ္မယ္၊ ေရေတာ္ကပ္မယ္၊ ဆီမီးနဲ႔ပူေဇာ္မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶကုိ ႐ိုေသရာေရာက္ပါတယ္။ ေလးစားရာလည္း ေရာက္ပါတယ္။ ၾကည္ၫိုရာလည္း ေရာက္ပါတယ္။ ကုိးကြယ္ရာလည္း ေရာက္ပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္ေတြေတြ႕ေတာ့လည္း လက္အုပ္ခ်ီသင့္တဲ့ေနရာမွာ လက္အုပ္ခ်ီ၊ ဦးခ်သင့္တဲ့ေနရာမွာ ဦးခ်၊ ပူေဇာ္သင့္တဲ့ေနရာမွာ ပူေဇာ္၊ သက္ႀကီးရြယ္အုိ၊ ဆရာသမား၊ ဘုိးဘြားမိဘ စသည္တုိ႔အေပၚမွာလည္း ရွိခုိးျခင္း၊ လက္အုပ္ခ်ီျခင္း၊ အ႐ိုအေသေပးျခင္းဟာ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈ အစစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ုိေသျခင္း၊ ကုိင္းၫြတ္ျခင္းျဖင့္ ဂုဏ္မသိမ္ပါဘူး၊ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈလုိက္နာသူျဖစ္လုိ႔ ဂုဏ္ပင္တက္ပါတယ္။ လူခ်စ္လူခင္ ေပါလာမယ္၊ ႐ုိေသေလးစားသူေတြ မ်ားလာမယ္။ တကယ္လုိက္နာၾကည့္လွ်င္ တကယ္လက္ေတြ႔ ရရွိႏုိင္တဲ့အက်ိဳးတရားေတြပါ။ ဒီယဥ္ေက်းမႈေတြကုိ နိဗၶာန္ေရာက္ေၾကာင္းမဟုတ္လုိ႔သာ ပယ္လုိက္ၾကမယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာဟာ ယဥ္ေက်းမႈကင္းမဲ့တဲ့ ဘာသာတစ္ရပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားပါလိမ့္မယ္။ ပုတီးစိပ္တာကုိလည္း အျပင္းအထန္ ကန္႔ကြက္တဲ့ ဓမၼကထိကေလသံေတြ မုိးလွ်ံေနေအာင္ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ေထရ၀ါဒမဟုတ္ဘူး၊ မဟာယာနကလာတာ၊ ဟိႏၵဴ၀ါဒကလာတာ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ဘယ္ကလာသည္ျဖစ္ေစ သူ႔ရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ကုိၾကည့္လုိက္ေတာ့ ဆုိးက်ိဳးမရွိပါဘူး။ ပုတီးတစ္လံုး ဂုဏ္ေတာ္တစ္ခ်က္ပြားေနမယ္၊ ပုတီးတစ္လုံး ဂါထာတစ္ပုဒ္ရြတ္ေနမယ္၊ ပုတီးတစ္လံုး ပဌာန္းတစ္ခ်က္ စိပ္ေနမယ္ဆုိရင္ ပုတီးနဲ႔မွတ္ၿပီး ကုသုိလ္ေတြ ပြားေနတာျဖစ္ေတာ့ ေကာင္းက်ိဳးပဲ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဆုိးက်ိဳး ဆုိးျပစ္ ဘာတစ္ခုမွ မေတြ႔ရပါဘူး။ ဂုဏ္ေတာ္ပြားတာ ကုိယ္နားမလည္တဲ့ ပါဠိေတြရြတ္ေနတာ၊ ပါဠိဆုိတာ ကုလားစကားေတြဆုိၿပီး အ႐ုိအေသ တန္ေအာင္ ေပါ့ေလ်ာ့သြားေအာင္ ေျပာေဟာေနၾကတာေတြလဲ ၾကားရပါရဲ႕။ ပါဠိကုိ ဘုရားေဟာတဲ့စကားျဖစ္လို႔ ဘုရားစကား၊ ဘုရားစာလို႔သာ မွတ္ထားလုိက္မယ္ဆုိရင္ ဘုရားကို ပိုမုိၾကည္ၫိုလာမွာပဲ။ ဘုရားက ကုလားျဖစ္ေတာ့ ကုလားစကားနဲ႔ပဲ ေဟာမွာေပါ့။ ပုတီးစိပ္တာဟာ မည္သည့္၀ါဒမွ ယူသံုးထားသည္ျဖစ္ေစ ဗုဒၶဘာသာတို႔ရဲ႕ အေလ့အက်င့္ျဖစ္လာခဲ့ၿပီမုိ႔ ဗုဒၶဘာသာတုိ႔ရဲ႕ ဓေလ့ထံုးစံတစ္ရပ္အျဖစ္နဲ႔သာ လက္ခံလုိက္စမ္းပါ။ ပုတီးစိပ္ျခင္း ျဖင့္လည္း စိတ္ကို ထိန္းႏုိင္သလုိ သမာဓိကိုလည္း အထုိက္အေလ်ာက္ ထူေထာင္လို႔ရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာခ်င္းတူေပမယ့္ တစ္ႏုိင္ငံနဲ႔ တစ္ႏုိင္ငံ ယဥ္ေက်းမႈခ်င္း၊ အစဥ္အလာခ်င္း၊ ဓေလ့ထံုးစံခ်င္ေတာ့ တူခ်င္မွတူပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာျပည္ေရာက္လာတဲ့ ဗုဒၶဘာသာသည္ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔နဲ႔ သဟဇာတျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္လာတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အစဥ္အလာ၊ ဓေလ့ထံုးစံနဲ႔ ေရာေႏွာေပါင္းစပ္ သြားတဲ့အခါက်ေတာ့ ခြဲျခားလုိ႔မရေတာ့ပါဘူး။ ဒီအတုိင္းပဲ ထုိင္းေရာက္တဲ့ဗုဒၶဘာသာက ထုိင္းလူမ်ိဳးေတြနဲ႔ သဟဇာတျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ေနၿပီး ထိုင္းယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အလာ ဓေလ့ထံုးစံတို႔နဲ႔ ေရာေႏွာေပါင္းစပ္ သြားတာပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အႏွစ္သာရေတြ အေျခခံၿပီး ကုိယ့္ႏုိင္ငံ ကုိယ့္လူမ်ိဳးနဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အလာ ဓေလ့ထံုးစံေတြကို ေရွးေရွးေခတ္ကာလကပင္ ေလ့က်င့္လုိက္စားလာခဲ့ၾကေတာ့ ဒီေန႔ေခတ္မွာ ဆုိရင္ ဘာသာယဥ္ေက်းမႈနဲ႔ ႏုိင္ငံယဥ္ေက်းမႈ ခြဲျခားလို႔ေတာင္ မရေတာ့ေလာက္ေအာင္ ေပါင္းစပ္ေနတာ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ မည္သုိ႔ပင္ ေရာေႏွာေပါင္းစပ္လို႔ေနေသာ္လည္း တူညီခ်က္တစ္ခုေတာ့ ရွိၿမဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါ ဘာလဲဆုိရင္ ဘုရား တရား သံဃာအရိပ္ေအာက္က ယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္အလာ ဓေလ့ထံုးစံျဖစ္ေနတာပါပဲ။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ယဥ္ေက်းမႈရယ္၊ အစဥ္အလာရယ္၊ ဓေလ့ထံုးစံရယ္ ဒီသံုးမ်ိဳးကုိ ပယ္လုိက္မယ္ဆုိရင္ အသြင္အျပင္မဲ့ ဘာသာတစ္ခုျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ခရစ္ယန္မွာလည္း သူ႔ဘာသာအလိုက္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အစဥ္အလာ၊ ဓေလ့ထံုးစံရွိသလို မြတ္ဆလင္မွာလည္း ရွိ၊ ဟိႏၵဴ စတဲ့အျခားဘာသာေတြမွာလည္း သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ ရွိေနၾကတာပဲ။ ဒို႔ဗုဒၶဘာသာေတြက အသြင္အျပင္ေတြခြါခ်လုိက္မယ္ဆုိရင္ အ၀တ္မဲ့လူသားပမာ ဘာသာရဲ႕ အလွတရားေတြ ေပ်ာက္ဆံုးသြားႏုိင္ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာကို နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၄)
ဗုဒၶဘာသာကုိ ယေန႔ေခတ္မွာ ေထရ၀ါဒနဲ႔ မဟာယာနဆိုၿပီး ခြဲျခားေ၀ဖန္ သံုးသပ္ေနၾကတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ယေန႔ ျမန္မာျပည္မွာ လက္ခံက်င့္သံုးေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဟာ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕အစဥ္အလာေတြမွာ မဟာယာန ေလာင္းရိပ္မကင္းတာေတြ၊ ဟိႏၵဴေလာင္းရိပ္မကင္းတာေတြလဲ ေတြ႔ရတာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာကို ေထရ၀ါဒစစ္စစ္ျဖစ္ဖုိ႔ ေယာင္ေယာင္၀ါး၀ါးနဲ႔ ႀကိဳးစားေနၾကတာေတြလဲ ၾကားသိျမင္ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ဥပမာေျပာရလွ်င္ ရွင္ဥပဂုတ္ ဆုိတာ ျမန္မာျပည္တစ္၀ွမ္း ေရပန္းလဲစား ကုိးကြယ္ယံုၾကည္မႈေတြလဲ မ်ားေနပါတယ္။ ရွင္ဥပဂုတ္ ေဖာင္ေမွ်ာပြဲ၊ ရွင္ဥပဂုတ္ ပူေဇာ္ပြဲ၊ ရွင္ဥပဂုတ္ တင္ေျမႇာက္ပြဲ စသည္ျဖင့္ ေဒသအလုိက္ ကုိယ့္ပံုစံနဲ႔ ကုိယ္ ကုိးကြယ္ေနၾကတာေတြပါပဲ။ ဘုရားေစတီ ရင္ျပင္ေတြမွာေရာ၊ အခ်ိဳ႕ေရကန္ေတြမွာပါ ရွင္ဥပဂုတ္ပံုကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရွင္ဥပဂုတ္ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ေထရ၀ါဒက်မ္းဂန္ေတြမွာ မေတြ႔ရပါဘူး။ သို႔ေသာ္ ရွင္ဥပဂုတ္သည္ အိႏၵိယတြင္ သူ႔ေခတ္ သူ႔အခါက အလြန္ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ ရဟန္းတစ္ပါးျဖစ္ခဲ့တာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ပါးပါး သို႔မဟုတ္ တစ္ေယာက္ေယာက္ ကြယ္လြန္သြားတဲ့အခါမွာ နတ္သားျဖစ္သြားတယ္ ဘာျဖစ္သြားတယ္ စသည္ျဖင့္ သူတုိ႔ရဲ႕ေနာက္လုိက္ေတြ ပရိသတ္ေတြကုိ ေျဖသိမ့္ဖို႔ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ေယာက္ကေန ဖန္တီးေပးေလ့ရွိတာဟာ ေရွးက ေခတ္စားခဲ့ပါတယ္။ ရွင္ဥပဂုတ္ကိစၥမွာလဲ ဒီလို ဖန္တီးခဲ့တာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလို ဖန္တီးလာခဲ့တဲ့ ကိစၥကုိ ေနာက္ပိုင္းေခတ္အထိ ဆက္လက္ယံုၾကည္ ေနၾကတဲ့သေဘာပါ။ ထိုယံုၾကည္မႈက အိႏၵိယကေန ျမန္မာျပည္အထိ ျပန္႔ႏွံ႔လာတဲ့သေဘာပါ။ ရွဥပဂုတ္ယံုၾကည္မႈဟာ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔အၾကား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အျမစ္တြယ္ေနၿပီျဖစ္လို႔ ေမာင္းထုတ္ဖို႔ရန္ အလြန္၀န္ေလးတဲ့အလုပ္ပါ။ ဒီေတာ့ ျပႆနာေပါင္းေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ဖန္တီးၿပီးေမာင္းထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနမယ့္အစား ဗုဒၶဘာသာ အစဥ္အလာလို႔ မခံယူဘဲ ျမန္မာ့႐ုိးရာ အစဥ္အလာယံုၾကည္မႈလို႔ နားလည္လုိက္ပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ ျမန္မာ့႐ုိးရာအေနနဲ႔ အျမစ္တြယ္ေနၿပီေလ။ ဘာသာယံုၾကည္ခ်က္ကို ထိခုိက္မယ္၊ ေလာက ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အႏၱရာယ္မ်ားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ တြန္းလွန္ပစ္သင့္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ထိုကိစၥမ်ိဳးဟာ မည္သူ႔ကုိမွ် ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ိဳး မရွိတဲ့အတြက္ ျပႆနာရွာၿပီး အခ်ိန္ကုန္ ခံမေနဖို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ ဇမၺဳပတိခၽြတ္ခန္းပံုျပင္ဟာ ေထရ၀ါဒပိဋကတ္ေတာ္မွာ မေတြ႔ရပါဘူး။ ဇမၺဳပတိမင္းကုိ ခၽြတ္ခ်င္လုိ႔ ဘုရားက အဲဒီ မင္းထက္ ပုိၿပီးလွေအာင္ မင္း၀တ္တန္ဆာေတြ ဆင္ျမန္းျပတယ္ဆုိတာပါ။ ဒါဟာ မဟာယာနတို႔ လက္ခံက်င့္သံုးေနတဲ့ အယူအဆ တစ္ရပ္ပါပဲ။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္မွာ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ဘုရားဆင္းတုေတာ္မ်ား အမ်ားအျပားကုိ ေခတ္အဆက္ဆက္က ထုလုပ္ကုိးကြယ္ေနၾကတာ ယေန႔အထိပါပဲ။ ဒါကုိ ေထရ၀ါဒမဟုတ္လို႔ ပစ္ပယ္မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ဆင္းတုေပါင္း မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာျပည္တစ္ျပည္လံုးက ကုိးကြယ္ေနတဲ့ မႏၱေလးၿမိဳ႕က မဟာျမတ္မုနိ ႐ုပ္ရွင္ေတာ္သည္ပင္လွ်င္ ဇမၺဳပတိ ပံုျပင္လာအတုိင္းထုလုပ္ထားတဲ့ ႐ုပ္တုျဖစ္ေနတာကုိ အထင္အရွား သတိထားၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအယူအဆကို မဟာယာနဆုိၿပီး တုိက္ထုတ္ေနမယ့္အစား ျမန္မာ့ ႐ုိးရာယံုၾကည္မႈတစ္ရပ္အေနနဲ႔သာ စြဲယူ ကုိးကြယ္လုိက္ပါ။ ဘုရားဆင္းတုကို ဘုရားရဲ႕ကိုယ္စား ကုိယ္ပြားဆင္းတုလို႔သာ ယံုၾကည္ကုိးကြယ္လုိက္ပါ။ အက်ိဳးမယုတ္ပါဘူး။ ကုသုိလ္ရတဲ့အလုပ္ပါ။ မည္သည့္ဆင္းတုမွ ဘုရားရွင္အစစ္နဲ႔ ခၽြတ္စြပ္တူတာမရွိပါဘူး။ ပံုေတာ္မွတစ္ဆင့္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို မွန္းဆကိုးကြယ္ၾကရတဲ့သေဘာပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ အခုေနာက္ပုိင္း ေထရ၀ါဒနဲ႔ မဟာယာနဆုိၿပီး စကားလံုးႀကီးႀကီး က်ယ္က်ယ္ေတြ ေတာ္ေတာ္တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးလာၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေထရ၀ါဒနဲ႔ မဟာယာနဟာ အယူအဆခ်င္း လုိက္နာက်င့္သံုးမႈခ်င္း တစ္ျခားစီျဖစ္ေနေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာဆုိတဲ့ေခါင္းစီးေအာက္မွာ ရွိေနတာခ်င္းေတာ့ တူညီပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာခ်င္း တူညီေတာ့ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ႏွီးႏြယ္ဆက္စပ္မႈေတာ့ ရွိေနတာ ျငင္းပယ္လို႔မရပါဘူး။ ထုိ႔အတူ ဟိႏၵဴသည္လဲ ဘုရားပြင့္တဲ့ အိႏၵိယမွာ ဘုရားမပြင့္မီကပင္ ေခတ္စားေနတဲ့အယူအဆ ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာထဲတြင္ အခ်ိဳ႕ကိစၥေတြမွာ မသိမသာ ေရာေႏွာပါ၀င္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ လူေသလွ်င္ (၇) ရက္ေစ့မွ ၀ိညာဥ္ဟာ အိမ္ကထြက္သြားတယ္ ဆုိတဲ့အယူအဆ၊ နတ္ကုိးကြယ္ယံုၾကည္မႈ အယူအဆ၊ ေဗဒင္ ယၾတာ၊ ဓာတ္႐ုိက္ဓာတဆင္ အယူအဆ စသည္ျဖင့္။ ဒါေတြဟာ တကယ္ေတာ့ စိတ္ေျဖဆည္ရာ စိတ္သက္သာရာရေအာင္ လုပ္ၾကတဲ့အလုပ္ေတြပါ။ ကုိးကြယ္ရာအျဖစ္နဲ႔ မခံယူမိဖို႔သာ အေရးႀကီးပါတယ္။ နတ္ကမွ ကုိးကြယ္ရာအစစ္၊ ေဗဒင္ဆရာ၊ ဘုိးေတာ္၊ ဘရေသ့တို႔ကမွ ဒုိ႔ရဲ႕အားကိုးရာ အစစ္လို႔ ခံယူမိၿပီး ဘုရား တရား သံဃာ ပစ္ပယ္လိုက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဘ၀ သံသရာ ထိခုိက္နစ္နာပါလိမ့္မယ္။ ဒီလုိမဟုတ္ဘဲ အပ်င္းေျပ၊ စိတ္ေျပလက္ေပ်ာက္ လုပ္တာေလာက္ေတာ့ ငရဲေရာက္ဖုိ႔ အေၾကာင္း မရွိပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာအတြင္းသို႔ ေရာေႏွာ၀င္ေရာက္ၿပီး အျမစ္တြယ္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ အျခားဘာသာတုိ႔ရဲ႕ အယူအဆေတြ၊ ကုိယ့္ႏုိင္ငံရဲ႕ ႐ိုးရာျဖစ္လာတဲ့ အမူအက်င့္ေတြဟာ အျပစ္အနာအဆာ တစ္စံုတရာမရွိဘူးဆိုရင္ေတာ့ အျပင္းအထန္ တုိက္ထုတ္ေနစရာမလုိလွပါဘူး။ ဗုဒၶ၀ါဒနဲ႔ ဖီလာကန္႔လန္႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ျဖင့္ ရဲရဲရင့္ရင့္ တိုက္ထုတ္ျပစ္ရမွာပါပဲ။

Friday, December 17, 2010

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၅)
ဗုဒၶဘာသာမွာ ႐ုိေသတာ၊ ကုိင္း႐ိႈင္းတာ၊ ယဥ္ေက်းတာ၊ ေဖာ္ေရြတာ၊ စိတ္သေဘာထား ႏုညံ့သိမ္ေမြ႕တာ၊ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အကူအညီေပးတတ္တာ၊ သနားၾကင္နာ တတ္တာ၊ ေမတၱာတရား ႀကီးမားတာ၊ စည္းလံုးညီၫြတ္တာ စသည္ျဖင့္ အျခားဘာသာေတြထက္ ပိုၿပီးေလးနက္တဲ့ ထူးျခားမႈေတြ မ်ားစြာေတြ႔ျမင္ ႏုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶအလုိက် လူေနမႈဘ၀ ပံုစံေလးေပါ့။ အမူအရာေတြလဲ ယဥ္ေက်း၊ အေျပာအဆုိေတြလဲ သိမ္ေမြ႔၊ စိတ္သေဘာထားေတြလဲ ျမင့္ျမတ္ေနတဲ့ အထက္တန္းက်တဲ့ လူသားဘ၀ကို ဗုဒၶဘာသာက ေပးစြမ္းႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရေအာင္ ယူတတ္ဖို႔ေတာ့ အေရးႀကီးတာေပါ့။ ေပးေတာ့ ေပးေနတာပဲ၊ ရေအာင္မယူတတ္ရင္ေတာ့လဲ ဒီအႏွစ္သာရေတြ ေတြ႕ျမင္ခံစားရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြအားလံုးရဲ႕ အေျခခံအေနနဲ႔ကေတာ့ ေန႔စဥ္ ရတနာသံုးပါး ယံုၾကည္၊ ငါးပါးသီလ လံုၿခံဳေနေအာင္ ေစာင့္ထိန္းရတာပါပဲ။ ဒါဟာ အေျခခံ အက်ဆံုး ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔ရဲ႕ အထူး လုိက္နာရမယ့္ စည္းမ်ဥ္းလိုျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါကို အႏွစ္ခ်ဳပ္လုိက္ေတာ့ သဒၶါနဲ႔ သီလပါပဲ။ ဘုရားတရား သံဃာ ယံုၾကည္တာက သဒၶါ၊ ငါးပါးသီလလံုၿခံဳတာက သီလေပါ့။ ဟုိဘက္ တစ္ဆင့္တက္လုိ႔ သမာဓိနဲ႔ ပညာဆုိတာကေတာ့ ကုိယ့္အဆင့္နဲ႔ကိုယ္ သင့္ေတာ္သလုိ ႀကိဳးစားရယူတတ္မွ ရမွာပါ။ ဘာအေရးအႀကီးဆံုးလဲဆုိရင္ေတာ့ အေျခခံဟာ အေရးအႀကီးဆံုးပါပဲ။ ဒီအေျခခံေလးေတြ ခိုင္မာေနၿပီဆိုရင္ ပီျပင္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ တကယ့္ကို ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါကို ဒီေန႔ေခတ္မွာ တရားမွမထုိင္ရင္ ဗုဒၶဘာသာပင္ မျဖစ္ေတာ့သေလာက္အထိ ႐ႈတ္ခ် ေျပာဆုိေနတာ ေဟာေျပာေနတာေတြဟာ ကုိယ့္ဘာသာတရားကုိယ္ အေကာင္းမျမင္တတ္တဲ့သေဘာ ေဆာင္ေနပါတယ္။ ဘုရားက လူတုိင္းကုိ တရားအထုိင္ခုိင္းေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ တရားကုိလဲ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသိဉာဏ္ အဆင့္အတန္းကုိ ၾကည့္႐ႈ အကဲခတ္ၿပီးမွ ဒါနနဲ႔တန္တဲ့သူကို ဒါနေလာက္ေဟာ၊ သီလေလာက္ အဆင့္ရွိသူကို သီလေလာက္ေဟာ၊ သမထေလာက္ ႏုိင္မယ့္သူကုိ သမထေလာက္၊ ၀ိပႆနာ တက္ႏုိင္မယ့္သူ က်မွ ၀ိပႆနာ ေဟာေလ့ရွိပါတယ္။ သာမန္လူေတြကုိ သိပ္ေလးနက္တဲ့တရားမ်ိဳးေတြ ေဟာေလ့မရွိပါဘူး။ ပရိဗုိဇ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါမ်ိဳး၊ ပုဏၰားေတြနဲ႔ေတြ႕တဲ့အခါမိ်ဳးေတြမွာသာ ေလးနက္တဲ့သေဘာ နက္နဲတ့ဲသေဘာ ေဆာင္တဲ့ တရားေတြကို ေဟာေတာ္မူေလ့ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ကေတာ့ ပညာတတ္တဲ့ အသုိင္းအ၀ုိင္းေတြျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ ပညာတတ္တဲ့ အသုိင္းအ၀ုိင္း၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြကုိ ေဟာတဲ့တရားက တစ္မ်ိဳး၊ သာမန္လူသားေတြကို ေဟာတဲ့တရားက တစ္မ်ိဳး၊ ရဟန္းေတာ္ေတြကုိ ေဟာတဲ့တရားက တစ္မ်ိဳး ဒီလုိ ကြဲျပားမႈေတြ ရွိပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္ေတြကုိေတာ့ ၀ိပႆနာတရားကုိသာ ဦးစားေပးေဟာေလ့ ရွိပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ သာမန္လူေတြထက္ အခ်ိန္ပိုရလုိ႔ပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြကုိ ဘယ္လုိေနမွ ဗုဒၶဘာသာ အစစ္ျဖစ္တယ္လို႔ တစ္ေျပးညီ စံသတ္မွတ္ထားလို႔မရပါဘူး။ သူ႔အဆင့္နဲ႔သူ ရွိေနမွာပါ။ ယေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ႐ုပ္နာမ္မွ မျမင္၊ ျဖစ္ပ်က္မွ မကြဲ၊ သစၥာမွမသိဘူးဆုိရင္ မွတ္ပံုတင္ထဲက ဗုဒၶဘာသာပဲ၊ တကယ့္ ဗုဒၶဘာသာ အစစ္မဟုတ္ဘူးလို႔ ႏွိပ္ကြတ္ ခ်ိဳးႏွိမ္အေျပာခံေနၾကရတာကုိ ဒို႔ဗုဒၶဘာသာေတြ ကိုယ္တုိင္က သေဘာက်ေနၾကေလရဲ႕။ ဗုဒၶဘာသာ အစစ္ဟုတ္မဟုတ္ ဘာေပတံနဲ႔တုိင္းမလဲ၊ စံဘယ္လုိ သတ္မွတ္မလဲ ဆုိတာလဲ ျပႆနာတစ္ရပ္ပါပဲ။ ဘုရားက သရဏဂံု သံုးပါးယံုၾကည္တာနဲ႔ပင္ နတ္ျပည္ေတာ့ ေရာက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေဟာတာေတြလဲ ရွိတယ္။ အဒိႏၷပုဗၺက သူေဌးႀကီးရဲ႕သား မ႒ကု႑လီသတို႔သားဟာ ဘာဒါနမွ ျပဳခဲ့ဘူးတာမဟုတ္ဘူး၊ ဘာသီလမွ ေဆာက္တည္ခဲ့ဘူးတာ မဟုတ္ဘူး။ ေသခါနီးမွာ ဘုရားကို ၾကည္ၫိုတဲ့စိတ္ကေလး ျဖစ္ယံုနဲ႔ နတ္ျပည္ေရာက္ နတ္သားျဖစ္သြားတယ္ေလ။ ရတနာသံုးပါး ယံုၾကည္ေနရင္ ဗုဒၶဘာသာလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရတာေပါ့။ ဒါ့အျပင္ ဒါနျပဳႏုိင္ရင္ ျပဳႏုိင္သေလာက္ ျမင့္ျမတ္၊ ငါးပါးသီလ လံုေအာင္ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္ရင္ ေစာင့္ထိန္းႏုိင္သေလာက္ ျမင့္ျမတ္၊ ဒါ့အျပင္ ရွစ္ပါးသီလ လံုရင္ လံုသေလာက္ ျမင့္ျမတ္၊ ဒါထက္ သမထ ၀ိပႆနာ ပြားမ်ားႏုိင္ရင္ ပြားမ်ားႏုိင္သေလာက္ ျမင့္ျမတ္၊ စ်ာန္တရား မဂ္တရား ဖုိလ္တရားေတြ ရရင္ ရသေလာက္ ပုိျမင့္ျမတ္လာမယ္။ ဒီလို အဆင့္အနိမ့္ အျမင့္နဲ႔ ခြဲလို႔ေတာ့ ရပါတယ္။ တစ္ခ်က္လြတ္ႀကီး ေျပာဆို ပစ္ပယ္ခ်တာမ်ိဳးကေတာ့ ဗုဒၶအလိုက် မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဆိုရင္ ဘာအေရး အႀကီးဆံုးလဲဆုိတာ ျပန္စဥ္းစားၾကရေအာင္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ဘာအေရးအႀကီးဆံုးလဲ ဆိုရင္ ငါ ဘယ္ေလာက္အတုိင္းအတာအထိ ဘယ္ေလာက္ျမင့္တဲ့အဆင့္အထိ ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြကုိ လုိက္နာက်င့္သံုးႏုိင္ၿပီလဲဆုိတဲ့ ေမးခြန္းကုိ ကုိယ့္ကုိယ္ကို ျပန္ေမး၊ အားမရေသးရင္ အားရတဲ့အဆင့္ေရာက္ေအာင္ တစ္ဆင့္ခ်င္း တုိးျမႇင့္ လုိက္နာ က်င့္သံုးသြား၊ ဒါဆုိရင္ ထိပ္တန္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။

Saturday, December 18, 2010

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၆)
ဗုဒၶဘာသာမွာ ကုိယ့္အားကုိယ္ ကုိးတတ္ဖုိ႔ (self-reliance) ဟာ အေရးပါတဲ့က႑က ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ဒါကုိ နားမလည္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒို႔ဗုဒၶဘာသာေတြ ဟုိအားကုိးရမွာလုိလုိ ဒီအားကုိးရမွာလိုလို ျဖစ္ၿပီး ဘာသာေရး လမ္းေၾကာင္းမွ ေသြဖီသြားတာေတြ ေတြ႕ေတြ႕ေနရတယ္။ အဲဒါ ဘာေတြလဲဆိုရင္ နတ္ကုိးကြယ္မႈ၊ ဘုိးေတာ္၊ ရေသ့ ကုိးကြယ္မႈ၊ ေဗဒင္ ဓာတ္႐ုိက္ဓာတ္ဆင္ အားကုိးမႈ၊ ေမွာ္ဆရာကုိးကြယ္မႈ၊ ထြက္ရပ္ေပါက္ ပုဂၢိဳလ္ကုိးကြယ္မႈ စသည္ေပါ့။ ကုိယ္တုိင္ ႀကိဳးစားလုိ႔ စီးပြားတုိးတက္ အဆင္ေျပလာတဲ့အခါမွာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လံု႔လ ၀ီရိယနဲ႔ ႀကိဳးစား အားထုတ္မႈေၾကာင့္ တုိးတက္ႀကီးပြားလာတာကို နတ္က မစလုိ႔ ဒီလုိျဖစ္လာတာဆုိၿပီး ကုိယ့္အစြမ္းေတြကို နတ္ေပၚမွာ ပံုအပ္လုိက္တယ္။ ဒီလိုနဲ႔ စီးပြားလဲတက္လာေရာ နတ္ရဲ႕ေက်းကၽြန္ေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကတာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႕ေနရတယ္။ နတ္ကုိ အားကုိးေနမိတဲ့အခ်ိန္မွာ အခ်ိန္ကုိက္ ေစာင့္ေနၾကတဲ့ နတ္ကေတာ္ ဆိုတာေတြကလဲ တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္းနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္လာၾကတာေပါ့။ နတ္ရဲ႕ေစၫႊန္ရာ တင္မကဘဲ နတ္ကေတာ္ရဲ႕ လွည့္ကြက္အတုိင္း လုိက္၍ က ေနရျပန္တယ္။ စီးပြားကေတာ့ တကယ္တမ္းမွာ ကုိယ္တုိင္ ႀကိဳးစားလို႔တုိးတက္ေနတာ၊ ဒါေပမယ့္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေက်းဇူးမတင္ဘဲ နတ္နဲ႔ နတ္ကေတာ္ကုိ ေက်းဇူးတင္ေနၾကရတဲ့ စီးပြားေရးသမားေတြ မ်ားစြာ ရွိေနတာေတာ့ အားမလုိ အားမရျဖစ္ေနမိတယ္။ အခ်ိဳ႕က်ေတာ့လဲ ဘုိးေတာ္၊ ဘရေသ့ဆုိတာေတြကို အိမ္ေပၚမွာတင္ထားၿပီး ကုိးကြယ္ေနၾက ျပန္တယ္။ အခ်ိဳ႕က အိမ္ေပၚမွာ မတင္ေပမယ့္ သူတုိ႔ကို ဆရာတင္ၿပီး သူတုိ႔ ခိုင္းတဲ့အတုိင္း လုပ္ေနၾကျပန္တယ္။ ဒီဘုိးေတာ္က ဒုိ႔နဲ႔ ကံစပ္တယ္၊ ဘုိးေတာ္က ဒုိ႔ကုိ မစတယ္ဆုိၿပီး ယံုမွတ္ကာ ပံုအပ္ေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာေတြမွာ ဘာအားနဲေနတာလဲ ဆုိရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ယံုၾကည္မႈအားနဲေနတာပါပဲ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ကုိယ့္အစြမ္းအစကုိယ္ မယံုၾကည္ရာကေန ဒီလုိမ်ိဳး ဟုိအထင္ႀကီး ဒီအထင္ႀကီးနဲ႔ ျဖစ္ကုန္ၾကတာပါ။ ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရးကုိ လြယ္လြယ္နဲ႔ ျဖတ္လမ္းကေန သူမ်ားထက္သာခ်င္၊ ခ်မ္းသာခ်င္ၾကတဲ့ သူေတြဟာ ဒီလုိမ်ိဳးေတြကုိ လုပ္ေလ့ရွိၾကျပန္တယ္။ အခ်ိဳ႕က စီးပြားေရး မလုပ္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး၊ အခုေရတြင္းတူး အခု ေရၾကည္ေသာက္ခ်င္ဆုိသလုိ အခုလုပ္ အခု ခ်မ္းသာခ်င္ေနေတာ့ အလုပ္ကို တစ္ခဏ လုပ္ၾကည့္လုိက္တယ္၊ အဆင္မေျပဘူး ဆုိၿပီး ဆက္မလုပ္ေတာ့ဘူး၊ အရင္းမထုတ္ခင္ ကတည္းက အျမတ္ႀကိဳၿပီးလုိခ်င္ေနေတာ့ ဘယ္အဆင္ေျပမွာလဲ။ ေနာက္တစ္မ်ိဳးက ႀကိဳးေတာ့ မႀကိဳးစားခ်င္ဘူး။ သူမ်ားထက္ေတာ့ ခ်မ္းသာခ်င္တယ္ဆုိရင္လဲ ဟုိခ်ဥ္းကပ္ ဒီခ်ဥ္းကပ္ လြယ္လြယ္နဲ႔မ်ား ခ်မ္းသာလာေလမလား ဆုိၿပီး အေခ်ာင္ရလိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြနဲ႔ လုပ္ေနၾကတာေတြလဲ ရွိတာေပါ့။ ဒီလုိစိတ္ဓာတ္ေတြကေန ျမန္မာျပည္မွာ ႏွစ္လံုး၊ သံုးလံုးစတဲ့ ေလာင္းကစားေတြ ေတာ္ေတာ္ ေခတ္စားလာတာပါပဲ။ ဒါေတြ ဘာလို႔ ေခတ္စားေနတာလဲ ဆုိရင္ အေခ်ာင္ ရခ်င္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ၊ အလုပ္မလုပ္ဘဲနဲ႔ မ်ားမ်ားရခ်င္ မ်ားမ်ားသံုးခ်င္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြေၾကာင့္ပဲလို႔ အေျဖထြက္ပါတယ္။ အလုပ္ကုိေတာ့ စည္းစနစ္နဲ႔ မလုပ္ခ်င္ဘူး၊ ေငြကုိေတာ့ သူမ်ားလုိသံုးခ်င္တယ္ ဆုိတဲ့စိတ္ဓာတ္ေတြဟာ ကုိယ့္အားကုိယ္ မကုိးခ်င္တဲ့ လူမ်ိဳးေတြမွာ မ်ားမ်ားေတြ႔ရတယ္။ ဒါေတြနဲ႔ တြဲဘက္ၿပီး နတ္ေတြ ဘုိးေတာ္ေတြ ဘရေသ့ဆိုတာေတြက ေခတ္စားလာၾကျပန္တယ္။ သူတို႔က ေပးတဲ့ဂဏန္းထုိးလုိ႔ ေပါက္တယ္၊ သူတုိ႔ကုိးကြယ္ရင္ သူတို႔က တစ္နည္းမဟုတ္တစ္နည္းနဲ႔ ဂဏန္းေတြ ခ်ေပးတယ္ဆုိတာမ်ိဳးေတြေပါ့။ သေဘာတရားအရ ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ သူတို႔က လာတဲ့သူတုိင္းကုိ ဂဏန္းေတြေပးေနတာ၊ လူ ၁၀၀ ေပးလုိက္ရင္ တစ္ေယာက္ေတာ့ ေပါက္မွာေပါ့။ မေပါက္တဲ့သူက ဘာမွမေျပာဘဲ ေပါက္တဲ့သူကသာ ဒီဘုိးေတာ္ ေပးတဲ့ဂဏန္းထိုးလုိ႔ ငါေပါက္တယ္ဆုိေတာ့ ဘုိးေတာ္က အလုိလုိ နာမည္ႀကီးသြားတာေပါ့။ ဒီလုိ ကုိးယုိကားယားျဖစ္ေနၾကတဲ့ အထူးသျဖင့္ ဒို႔ျမန္မာဗုဒၶဘာသာေတြမွာ ဘာေတြအားနဲေန တာလဲဆုိရင္ ပညာဓာတ္ခံ အားနဲေနတာပါပဲ။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြဟာ ပညာတတ္ေတြအတြက္ ရယ္စရာလဲျဖစ္၊ အားမလုိအားမရလဲ ျဖစ္ေနၾကရပါတယ္။ ပညာတတ္နဲေလ ဒီလိုမ်ိဳးေတြ မ်ားေလ၊ စီးပြားေရးအဆင္မေျပေလ၊ ပညာမတတ္ေလ၊ ပညာ မတတ္ေလ ဒီလုိ မဟုတ္မဟတ္ယံုၾကည္မႈေတြ တုိးလာေလ။ ႏွီးႏြယ္ေနတာပါပဲ။ ဒီလုိျဖစ္ေနေတာ့ စီးပြားေရးကို စနစ္တက် လုပ္တတ္တဲ့ အက်င့္မရွိေတာ့ဘူး။ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္တဲ့ အက်င့္မရွိေတာ့ဘူး။ အေခ်ာင္ရ အေခ်ာင္စား ၀ါဒသာ ႀကီးထြားလာေတာ့တယ္။ အေခ်ာင္ရ အေခ်ာင္စား၀ါဒ လႊမ္းမုိးလာတဲ့ အခါက်ေတာ့ ပညာတတ္မွ ခ်မ္းသာတယ္၊ အလုပ္ႀကိဳးစားလုပ္မွ ခ်မ္းသာတယ္ဆုိတာ ပံုျပင္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ဒီေလာက္ ပညာတတ္စရာမလုိပါဘူး၊ ဒီလုိ အလုပ္ေတြ လုပ္ေနစရာမလုိပါဘူး ဆုိၿပီး ဂြင္တဲ့လုိ႔ ခ်မ္းသာသြားတဲ့သူေတြက လက္မေထာင္လာၾကျပန္တယ္။ အမ်ားက ဒီလမ္းကုိ လုိက္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီအထဲမွာလဲ အလုပ္မလုပ္ဘဲနဲ႔ ကုိယ္ပုိင္စီးပြားေရးရယ္လုိ႔ မယ္မယ္ရရ မရွိဘဲနဲ႔ သူ႔နည္းနဲ႔သူ ခ်မ္းသာသြား တာေတြက ရွိတာေပါ့။ ဒီလုိသာ ျဖစ္သလုိ လုပ္ေနတဲ့စနစ္ေတြနဲ႔ ကုိယ့္အားကုိယ္ ကုိးမႈကင္းမဲ့ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ ေလ်ာ့နဲေနၾက ေပါ့ဆေနၾကမယ္ဆုိရင္ ႀကံဳသလုိလုပ္ ႀကံဳသလုိစား (၁၈)ရာစုေခတ္ လူသားေတြရဲ႕ ေနထုိင္စားေသာက္မႈ ပံုစံမ်ိဳးသာသာပဲ ျဖစ္ေနေတာ့မွာေပါ့။ ဒီလို ကေမာက္ကမ အေျခအေနေတြကုိ ေလးေလးနက္နက္ ေတြးၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ေတာ္ေတာ္ဆုိး၀ါးတဲ့ အေျခအေနေတြ အျဖစ္ ျမင္ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒုိ႔ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြမွာ စီးပြားေရးကုိ စနစ္တက် မလုပ္တတ္ဘူး လုိ႔ အထင္ေရာက္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေတြကုိ ဘယ္လုိျပဳျပင္ၾကမလဲ။ လူတုိင္း ကုိယ့္အစြမ္းအစကုိယ္ လက္ခံယံုၾကည္လာႏုိင္ၾကမယ္၊ ေလာင္းကစားကုိ စီးပြားေရးလုိ႔ ထင္ေနတဲ့စိတ္ေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ ၾကမယ္၊ ပညာတတ္ေတြ မ်ားသထက္မ်ားလာေအာင္ ၀ုိင္း၀န္း ႀကိဳးပမ္းၾကမယ္ဆိုရင္ အလုိလုိ ေျပလည္သြားမွာပါ။ ဗုဒၶဘာသာ႐ႈေထာင့္ကေန ေျပာမယ္ဆုိရင္ ယံုၾကည္မႈရွိရမယ္ဆုိတာပါပဲ။ အဲဒါကုိ သဒၶါလို႔ေခၚပါတယ္။ သဒၶါဆိုတာ ဘုရား တရား သံဃာ ယံုၾကည္မႈလုိ႔ စာေပမွာ အကန္႔အသတ္နဲ႔ဖြင့္ျပေပမယ့္ တကယ္တမ္း လက္ေတြ႔ဘ၀မွာ အသံုးခ်မယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ယံုၾကည္မႈလဲပါတယ္။ ကုိယ္လုပ္တဲ့အလုပ္ကုိ ယံုၾကည္မႈလဲပါတယ္။ ဒီယံုၾကည္မႈႏွစ္မ်ိဳး အေျခခံၿပီးေတာ့ အလုပ္တစ္ခုကုိ တစုိက္မတ္မတ္ လုပ္ၾကည့္ပါ။ တကယ္ေအာင္ျမင္ ႀကီးပြားလာပါလိမ့္မယ္။ ယံုၾကည္မႈပါလာရင္ ဇြဲလံု႔လလဲ ရွိလာမယ္။ တစ္ခါနဲ႔ မေအာင္ျမင္ရင္ ႏွစ္ခါ၊ ႏွစ္ခါနဲ႔ မေအာင္ျမင္ရင္ သံုးခါ၊ ယံုၾကည္ခ်က္အျပည့္နဲ႔သာ လက္မေလွ်ာ့တမ္း လုပ္ကိုင္ပါ။ အဆင္မေျပဘူးဆုိတာ မရွိပါဘူး။ မေအာင္ျမင္ဘူးဆုိတာ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဇြဲလံုလကုိေတာ့ ေမ့မထားလိုက္နဲ႔။ ယံုၾကည္မႈနဲ႔ ဇြဲလံုလဟာ ေအာင္ျမင္မႈ ႀကီးပြားခ်မ္းသာမႈရဲ႕ေသာ့ခ်က္ပဲ။ မွန္ကန္တည့္မတ္ေအာင္ ခ်င့္ခ်ိန္တတ္၊ စဥ္းစားေတြးေခၚ တတ္တဲ့ ပညာနဲ႔သာေပါင္းစပ္လုိက္ပါ။ ရေသ့ ဘုိးေတာ္ ေဗဒင္ေတြ ဆရာတင္ေနစရာ မလုိေတာ့ပါဘူး။

Sunday, December 19, 2010
ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၇)
မေန႔က ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ဖုိ႔ အဓိကထား ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ ဒီေန႔လဲ အဲဒီအေၾကာင္းကုိပဲ ထပ္ေလာင္း ျဖည့္စြက္ေဆြးေႏြးသြားပါမယ္။ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘ၀ အဓိကက်တဲ့က်င့္သံုးမႈ အပုိင္းမွာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ နားလည္မႈ (self-understanding) ကုိလဲ အေလးေပးထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ နားလည္ဖို႔အတြက္ ကိုယ့္စိတ္ကုိ နားလည္ေအာင္လုပ္ရတာပါ။ ကုိယ့္စိတ္ေတြက တည္ၿငိမ္ေနသလား၊ ေယာက္ယက္ခတ္ ေနသလား၊ စူးစိုက္ေနလား၊ ပ်ံ႕ႀကဲေနလား၊ ေကာင္းေနလား၊ ဆုိးေနလား၊ ၾကည္လင္ေနလား၊ ေနာက္က်ဳေနလား၊ စိတ္တုိတတ္လား၊ စိတ္ရွည္တတ္လား၊ စိတ္ေကာင္းထားတတ္လား၊ မထားတတ္လား၊ ေလာဘ ကိေလသာ အားႀကီးေနလား၊ ေလ်ာ့နဲေနလား၊ အေကာင္းျမင္ တတ္လား၊ အဆုိးျမင္တတ္လား စသည္ေပါ့။ အတုိဆံုးေျပာရရင္ေတာ့ အကုသုိလ္ျဖစ္ေနလား၊ ကုသုိလ္ျဖစ္ေနလားဆုိတာပါပဲ။ အဆုိးဘက္မ်ားေနရင္ (negative) သေဘာေဆာင္ေနရင္ ေဆာင္ေနမွန္းသိေအာင္လုပ္ေပးရတယ္။ သိတာနဲ႔ ဒီစိတ္ဓာတ္ေတြ မေကာင္းဘူး၊ ငါ ဒီလုိစိတ္ထားမ်ိဳး ထားလို႔မေတာ္ဘူး ဆိုၿပီး ကုိယ့္ကုိယ္ကို သတိနဲ႔ ျပန္ထိန္းေပးရတယ္။ ဒီလိုနားလည္လို႔ သတိနဲ႔ အခ်ိန္မီထိန္းႏုိင္မယ္ဆုိရင္ အသိတရားေလးေတြ ေပၚလာတာပါပဲ။ သတိထားလုိ႔ ေပၚလာတဲ့ အသိတရားကို ဉာဏ္လုိ႔ ဆိုတာပါ။ ဒါကေတာ ့၀ိပႆနာနဲ႔ မဆိုင္ေသးပါဘူး။ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ ကိုယ့္စိတ္ကိုယ္ နားလည္ေအာင္ ေလ့က်င့္တဲ့အပိုင္းေလး ေတြ ေျပာျပေနတာပါ။ (positive) ေဆာင္တဲ့ အေကာင္းဘက္မွာရွိေနတဲ့ စိတ္မ်ိဳးေတြ မ်ားမ်ားျဖစ္ေအာင္ ေမြးျမဴရပါမယ္။ မရွိေသးရင္ ရွိေအာင္၊ ရွိေနတယ္ဆုိရင္ ဆက္လက္ တုိးပြားေနေအာင္ စိတ္ကို ျပဳျပင္ေပးေနမယ္ဆုိရင္ ကိုယ့္စိတ္ေတြ ဘယ္အတုိင္းအတာအထိ ေကာင္းျမတ္ေနတယ္ ဆုိတာ ကိုယ္တိုင္သိလာ ပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္တုိင္သိလုိ႔ ကုိယ္တုိင္ပဲ စိတ္ကို အေကာင္းဘက္ မ်ားမ်ားေရာက္ေအာင္ပို႔ႏုိင္ေလ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈေတြ ပိုမုိအားေကာင္းလာေလပဲ ျဖစ္ေနတာကို ျမင္ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ကုိယ့္စိတ္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းတယ္၊ ဘယ္ေလာက္ အျပစ္ကင္းတယ္ဆုိတာ သူမ်ားေျပာနဲ႔ မမွန္ပါဘူး၊ ကိုယ္တုိင္သိေအာင္ႀကိဳးစားလို႔ ကုိယ္တုိင္ သိနားလည္တဲ့အခါက်မွ အမွန္အကန္အတုိင္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလို မွန္ကန္ ေကာင္းျမတ္တဲ့ စိတ္ေလးေတြ ျဖစ္မျဖစ္ ကိုယ့္စိတ္ကုိ ေန႔စဥ္ စစ္ေဆးေနၿပီး အေကာင္းဘက္မွာ အၿမဲရွိ ေနေအာင္သာ သတိေလးနဲ႔ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းေနသြားပါ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကို စိတ္ေကာင္းရွိသူ တစ္ေယာက္အျဖစ္ ကိုယ္ကုိယ္တုိင္သိလာၿပီး ကုိယ့္စိတ္ကုိယ္နားလည္သူ တစ္ေယာက္လဲ ျဖစ္လာပါမယ္။ ကိုယ့္စိတ္ကို ေကာင္းျမတ္ေနတယ္ဆုိတာ သိရင္ ကိုယ့္ကုိယ္ကိုလဲ ယံုၾကည္မႈေတြ ပိုလာမယ္။ စိတ္စြမ္းအားေတြလဲ ထက္လာမယ္။ ေနရထုိင္ရတာလဲ ပုိၿပီးေက်နပ္စရာ ေကာင္းလာမယ္။ ေၾကာက္စိတ္ေတြလဲ ကင္း စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြလဲ ေကာင္း မွန္ကန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြလဲ ခ်ႏုိင္လာတာေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ရင့္က်က္လာခဲ့ရင္ စိတ္ေတြဟာ ပိုမုိၿပီး အစြမ္းထက္လာပါ လိမ့္မယ္။ လက္ေတြ႔ ေလ့က်င့္ၾကည့္ပါ။ ဒီေလ့က်င့္ခန္းဟာ အခ်ိန္ေပးေလ့က်င့္ေနစရာ မလုိပါဘူး။ လုပ္ငန္းလဲ မထိခုိက္ အခ်ိန္လဲ မကုန္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းပါ။ အလုပ္လုပ္ရင္းျဖစ္ေစ၊ သြားရင္းျဖစ္ေစ၊ ထုိင္ရင္းျဖစ္ေစ၊ အိပ္ရင္းျဖစ္ေစ၊ ရပ္ရင္းျဖစ္ေစ မည္သည့္အခ်ိန္မ်ိဳးမွာမဆုိ ေလ့က်င့္လုိ႔ရတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းပါ။ ဒါကို စိတ္ေလ့က်င့္ခန္းလို႔ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့စိတ္ မေကာင္းတဲ့အႀကံအစည္ ဆိုတာေတြလဲ ၀င္ေတာ့၀င္လာတတ္တာပဲ။ ၀င္လာတာကို ၀င္လာမွန္းသိလုိက္၊ မေကာင္းတာကို မေကာင္းမွန္းသိလုိက္ဖုိ႔က အေရးႀကီးတယ္။ မေကာင္းမွန္းသိလုိက္တာနဲ႔ ေရွ႕မဆက္နဲ႔ေတာ့။ အဲဒီစိတ္အေျခခံၿပီး ဆုိးတဲ့လုပ္ငန္းေတြ အက်ိဳးဆက္ေတြကို ဆက္လက္မျဖစ္ေစဖုိ႔ ဆိုလိုတာက မေကာင္းတဲ့ စိတ္ေၾကာင့္ မေကာင္းတဲ့စကားေတြေျပာ၊ မေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြလုပ္၊ မေကာင္းတဲ့ အေတြးအေခၚေတြ ေတြးေခၚၾကတာပါ။ မေကာင္းတဲ့စိတ္ေပၚခုိက္မွာ ေပၚတယ္သိလုိက္ရင္ သိလုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရပ္ပစ္၊ ေကာင္းတဲ့စိတ္နဲ႔အစားထိုးေပါ့။ ဒါဆုိရင္ ေကာင္းတဲ့ အေျပာ၊ အလုပ္၊ အႀကံေတြ ျဖစ္ေပၚလာမယ္ေလ။ ဒီလုိ ေကာင္းျမတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ျဖစ္ေအာင္ အၿမဲႀကိဳးစားေနသူဟာ မေကာင္းတဲ့စိတ္ေတြ ၀င္လာဦးေတာ့ ၾကာရွည္ အျဖစ္မခံဘူး။ သိလုိက္တာနဲ႔ အျမန္ေမာင္းထုတ္လုိက္မယ္။ ဒါဆို စိတ္ေကာင္းနဲ႔ ေနႏုိင္တဲ့သူ ျဖစ္လာၿပီး ကိုယ့္စိတ္ကိုယ္ နားလည္သူလဲ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ကိုယ့္စိတ္ဟာ အျပစ္ကင္းေနတဲ့စိတ္လုိ႔ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္သိေနသူဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကို ယံုၾကည္မႈ အျပည့္ရွိလာပါတယ္။ ေကာင္းျမတ္တဲ့စိတ္ အေျခခံတဲ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကို ယံုၾကည္မႈနဲ႔သာ အလုပ္ေတြလဲလုပ္ပါ၊ စကားေတြလဲေျပာပါ၊ အႀကံအစည္ အေတြးအေခၚ ေတြလဲ ေတြးေခၚႀကံစည္ပါ။ အရင္ကနဲ႔ မတူဘဲ ထူးျခားေအာင္ျမင္လာတာ ေတြ႔ျမင္ရ ပါလိမ့္မယ္။ ဒီလို မွန္မွန္ကန္ကန္ နားလည္လာရင္ အရမ္းယံု အကန္းယံု ဟုိယံု ဒီယံု ယံုတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္မလာေတာ့ပါဘူး။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိလဲ ပိုမုိနားလည္လာမယ္။ နားလည္လာ ေလ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ယံုၾကည္အားကုိးစိတ္ေတြ ပိုမုိလာေလျဖစ္လာၿပီး ပီျပင္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာမွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲပါပဲ။

Monday, December 20, 2010
ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၈)
ဗုဒၶဘာသာတြင္ ေရာေထြးယံုၾကည္လ်က္ ရွိေနေသာ ထြက္ရပ္ေပါက္ ျပႆနာတစ္ခု မၾကာမၾကာ ေရပန္းစား လာတာကို ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ ဗုဒၶက ထြက္ရပ္ေပါက္ပုဂၢိဳလ္ အေၾကာင္း မေျပာခဲ့ပါဘူး။ အားလဲ မေပးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒုိ႔ဗုဒၶဘာသာေတြက ထြက္ရပ္ေပါက္ပုဂၢိဳလ္က အရွင္ထြက္ ထြက္တယ္၊ အေသထြက္ ထြက္တယ္ စသည္ျဖင့္ တစ္ဆင့္စကား တစ္ဆင့္ၾကားနဲ႔ ေလထဲတြင္ျဖစ္ေနတဲ့ ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ လံၾကဳပ္ လုပ္ႀကံ ပံုျပင္ေတြနဲ႔ ယံုၾကည္ေနၾကတာေတြ ေပၚေပၚလာတာ မၾကာခဏဆုိသလုိပါပဲ။ လူေတြဟာ ေသရမွာေၾကာက္လုိ႔ မေသရာနည္းလမ္းကို ရွာေဖြရာကေန အေသထြက္ အရွင္ထြက္ ျပႆနာေတြ ေပၚလာရတယ္လို႔ သံုးသပ္လုိ႔ရပါတယ္။ အေသထြက္ ဆုိတာကေတာ့ သာမန္ဦးေႏွာက္နဲ႔ စဥ္းစားလုိက္ရင္ေတာင္ ရွင္းပါတယ္။ မည္သူမဆုိ ေသမွေတာ့ အေသထြက္လို႔ေျပာလုိ႔ရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ေလာကမွ အၿပီးအပိုင္ထြက္ခြါၿပီး နိဗၺာန္ေရာက္ တာမ်ိဳးေတာ့ ဘယ္ျဖစ္ႏုိင္မလဲ။ အေသနဲ႔ ဒီဘ၀က ထြက္၊ ေနာက္ဘ၀ ေျပာင္း၊ ဒီလိုယူဆမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အေသထြက္မွာ ျပႆနာမရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒို႔ဗုဒၶဘာသာေတြ ယံုၾကည္ေနၾကတာက ေသၿပီးေတာ့ ထြက္ရပ္ေပါက္ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္နဲ႔ ထြက္သြားတယ္လို႔ ယံုၾကည္ေနၾကတာက မွားေနတာပါ။ အရွင္ထြက္ဆုိၿပီး ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးရွိေနပါေသးတယ္။ အသက္ရွင္ၿပီးထြက္ရပ္ေပါက္ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ သြားတယ္ဆုိတဲ့ ယံုၾကည္မႈပါပဲ။ ဘုရား ရဟႏၱာတုိ႔ေတာင္မွ အရွင္လတ္လတ္ ထြက္ခြင့္မရွိဘဲ ဒို႔ သာမန္ ဘုိးေတာ္ေယာင္ေယာင္ ရေသ့ေယာင္ေယာင္ ပုဂိၢဳလ္မ်ိဳးေတြ အရွင္ထြက္ ထြက္တယ္ဆိုတာ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔မွ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ နဲနဲေလာက္မ်ား စဥ္းစားဉာဏ္ေလး ထည့္ၾကည့္လုိက္ရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေလးေလာက္ကို မစဥ္းစားခ်င္ၾကဘဲ သူမ်ားေျပာတုိင္း ယံုၾကည္ေနၾကေတာ့ အလြဲအမွား ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကတာေပါ့။ ဒီယံုၾကည္မႈေတြကုိ ေကာက္ေၾကာင္းလုိက္ၾကည့္လုိက္တဲ့အခါမွာ ဗုဒၶစာေပကလာတဲ့ သဥပါဒိေသသနိဗၺာန္နဲ႔ အႏုပါဒိေသသနိဗၺာန္ ဆုိ္တဲ့ ေ၀ါဟာရကို လြဲမွားစြာနားလည္ခဲ့ၾကရာ ကေန ေပၚလာတယ္ဆုိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သဥပါဒိေသသနိဗၺာန္ဆိုတာ ခႏၶာရွိတုန္း ရတဲ့နိဗၺာန္၊ မေသခင္ ရဟႏၱာျဖစ္သြားလို႔ ထုိပုဂၢိဳလ္မေသခင္မွာ ခံစားရတဲ့နိဗၺာန္မ်ိဳးကို သဥပါဒိေသသနိဗၺာန္လို႔ ေခၚတာပါပဲ။ တကယ္ ရဟႏၱာျဖစ္သြားတဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုေတာ့ အရွင္ထြက္ထြက္တယ္လို႔ေျပာမယ္ဆိုရင္ ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ သူက (၃၁)ဘံုမွာ ဘ၀ေတြျပန္ျဖစ္စရာ မလုိေတာ့တဲ့အတြက္ အသက္ရွင္လ်က္ရွိစဥ္မွာပင္ နိဗၺာန္ျမင္ေနရလို႔ အရွင္ထြက္လို႔ ေျပာေသာ္လဲ မမွားပါဘူး။ အခု ဒီေန႔ ယံုၾကည္ေနၾကတဲ့ အရွင္ထြက္က ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ အသက္ရွင္လ်က္နဲ႔ပဲ ထြက္ရပ္ေပါက္ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္နဲ႔ ထာ၀ရ ရပ္တည္ေနႏုိင္တယ္ ဆုိတဲ့ယံုၾကည္မႈမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာေတြ႔ရတယ္။ ေသရမွာ ေၾကာက္လုိ႔ ႀကံဖန္ၿပီး ဇြတ္မွိတ္ယံုၾကည္ေနၾကတဲ့သေဘာပါ။ တကယ့္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းမွ မက်င့္ဘဲနဲ႔ေတာ့ ဘယ္နည္းနဲ႔မွ အရွင္လတ္လတ္မထြက္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ သိျမင္သေဘာေပါက္ ထားဘုိ႔လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္ ၀ိပႆနာက်င့္ႀကံလုိ႔ မဟုတ္ဘဲ ဘုိးေတာ္ေတြကေန အရွင္ထြက္လမ္းကို ဖန္တီးထားတာျဖစ္လို႔ ဗုဒၶစာေပကလာတဲ့ သဥပါဒိေသသ နိဗၺာန္ဆိုတာနဲ႔ လားလားမွ မသက္ဆုိင္တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဘုိုးေတာ္ဆုိသူေတြက သူတုိ႔ကုိယ္သူတို႔ အထက္ပုဂၢိဳလ္ဆုိၿပီး မဂ္ဖုိလ္ရတဲ့သေဘာမ်ိဳး သြယ္၀ုိက္ၿပီး ေျပာေနၾကတာျဖစ္တယ္လုိ႔ နားလည္လုိက္ပါ။ အမွန္အကန္မဟုတ္တဲ့ လံၾကဳပ္ေတြပဲလို႔ မွတ္လိုက္ေပါ့။ ထုိ႔အတူပဲ အေသထြက္ဆုိတာကလဲ အႏုပါဒိေသသနိဗၺာန္ဆိုတဲ့ စကားလံုးရဲ႕အဓိပၸါယ္ကို နားလည္ခံယူမႈ လြဲမွားေနတာမ်ိဳးပါ။ အႏုပါဒိေသသနိဗၺာန္ဆုိတာ ခႏၶာအႀကြင္းအက်န္မရွိ ေတာ့တဲ့အခါ ရရွိတဲ့ နိဗၺာန္၊ ဘုရား ရဟႏၱာတို႔ ပရိနိဗၺာန္စံၿပီးေနာက္မွာ ရရွိတဲ့နိဗၺာန္ကို ဆုိလုိတာပါ။ ဘုရား ရဟႏၱာတို႔ကုိ အေသထြက္ ထြက္တယ္လို႔ ေျပာရင္ေတာ့ စကားလံုးကေတာ့ ခပ္နိမ့္နိမ့္ျဖစ္ေနေပမယ့္ အႏုပါဒိေသသနိဗၺာန္ဆုိတဲ့ စကားလံုးနဲ႔ေတာ့ ကုိက္ညီေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုိးေတာ္ေတြ ရေသ့ေတြ ဂုိဏ္းဆန္ဆန္ပုဂၢိဳလ္ေတြ အေသထြက္ထြက္တယ္ဆုိတာကေတာ့ လံုး၀မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ကိစၥပါ။ ေသၿပီးေတာ့ ေနာက္ဘ၀ အပါယ္ထြက္သြားတယ္ဆုိရင္ေတာ့ မွန္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါဟာလဲ သူတုိ႔ကုိယ္သူတို႔ အဆင့္ျမင့္တဲ့ က်င့္စဥ္ေတြက်င့္ေနလုိ႔ ေသၿပီးေနာက္ မေသရာေရာက္တယ္လို႔ ခံယူၿပီး ေျပာေနၾကတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ေသရမွာ ေၾကာက္လုိ႔ လံၾကဳပ္လုပ္ထားတယ္လို႔သာ မွတ္လုိက္ေပေတာ့။ ဒီပုိ႔စ္ေလးဖတ္ၿပီးရင္ အသက္(၁၀၀၀)ေက်ာ္ရွည္တဲ့ ဆရာေတာ္၊ ထြက္ရပ္ေပါက္ပုဂၢိဳလ္ စသည္ေတြ႔လာပါက ဒါဟာ လံၾကဳပ္ပဲလို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ႏုိင္တဲ့ အသိဉာဏ္ေလးေတြ ရရွိလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ ဒီလုိ မွန္ကန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ကုိယ္တုိင္ခ်ႏုိင္မယ္ ဆုိရင္ လြဲမွားတဲ့ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးေတြနဲ႔ ေတြ႔ရမယ့္ အႏၱရာယ္က ကင္းေ၀းလို႔ မွန္ကန္တဲ့ဘက္က ရပ္တည္ႏုိင္ၿပီး ပီျပင္တဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ဘ၀ကို ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္တဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေကာင္း တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီေပါ့။

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၉)
ဗုဒၶဘာသာမွာ ေရာေထြးယံုၾကည္ေလ့ရွိေနတဲ့ အျခားအရာေလးေတြ ရွိေနေသးတယ္။ အဲဒါေတြက ၀ိဇၨာ၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ တပသီ ဆုိတာေတြပါ။ ၀ိဇၨာကုိ ၀ိဇၨာဓိုရ္လုိ႔လဲ ေခၚေလ့ရွိၾကတယ္။ ၀ိဇၨာဓရ ဆုိတဲ့ ပါဠိကုိ ျမန္မာမႈျပဳထားတာပါပဲ။ ပုဂၢိဳလ္တစ္မ်ိဳးလို႔ယံုၾကည္ၾကေလရဲ႕။ ျဖစ္ႏုိင္တာကေတာ့ သမထက်င့္ၿပီး ေပါက္ေရာက္ေနတဲ့ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ၀ိပႆနာမကူးႏုိင္ဘဲ ေရလုိက္လြဲသြားတဲ့ သူမ်ိဳးေတြပါ။ သမထေပါက္သြားေတာ့ အစြမ္းအစ ေတြရွိလာတယ္။ အဲဒီအစြမ္းအစေတြကို ေကာင္းတဲ့ေနရာမွာ အသံုးမျပဳဘဲ မေကာင္းရာမွာ အသံုးခ်ေလ့ရွိတဲ့ စြမ္းတယ္ဆုိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးေတြ ျဖစ္သြားတာပါပဲ။ ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ရမယ့္ သူမ်ိဳးထဲမွာ ထည့္သြင္းထားလုိ႔ မရပါဘူး။ ေရလုိက္လြဲသြားတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူ႔သမထအစြမ္းက ေမွာ္ပညာရပ္ဆန္ဆန္ ျဖစ္သြားေတာ့တယ္။ ဘုရားေဟာစာေပေတြမွာလဲ ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ ၀ိဇၨာဓိုရ္တုိ႔အေၾကာင္း အနည္းအပါး ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုရားေဟာ က်မ္းဂန္ေတြမွာ လာတဲ့ ၀ိဇၨာဓုိရ္ဆုိသူေတြဟာ သူေတာ္ေကာင္းေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ သူမ်ားသားမယား ခုိုးေၾကာင္ခုိး၀ွက္ ေဖာက္ျပားတဲ့ပုဂၢိဳလ္၊ ဖ်က္ဆီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးေတြသာ ေတြ႔ရတာပါ။ ေဇာ္ဂ်ီဆုိတာကေတာ့ တရားက်င့္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္အမ်ိဳးအစားပါ။ ေဇာ္ဂ်ီဟာ ဘယ္လုိ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ စကားလံုးလဲ ဆိုတာ စကားလံုးေျပာင္းလဲျဖစ္စဥ္ေလး ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ပါဠိမွာ ေယာဂီ (yogi) လို႔ရွိပါတယ္။ ယ (y) နဲ႔ ဇ (j) ဟာ အသံတူမ်ိဳးစုေတြမုိ႔ ေျပာင္းလဲလုိ႔ရတဲ့ (changeable) စကားလံုးေတြပါ။ Jesus မွ ျမန္မာမွာ ေယ႐ႈ (yeshu) ျဖစ္လာတယ္။ ဇ (j) မွ ယ (y) ေျပာင္းလဲသြားတာေပါ့။ ဒီအတုိင္းပဲ ယ (y) မွလဲ ဇ (j) သို႔ေျပာင္းလဲေလ့ရွိပါတယ္။ ယ၀ (မုေယာစပါး) (yava) ဆိုတဲ့ ပါဠိကို အခုေခတ္မွာ ဂ်ာ၀ါး (java) လို႔ေခၚေနတာေတြ႕ဘူးမွာပါ။ ဇ (j) မွ ယ (y) သို႔ ေျပာင္းလဲလာတာမ်ိဳးပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဇ (y) နဲ႔ ယ (j) ဟာ အသံုတူတယ္လို႔ ဘာသာေဗဒမွာ ဆုိပါတယ္ (" J " and " y " are the same sound.)။ ဒီအတုိင္းပဲ ေယာဂီ (yogi) မွ ေဇာဂီ (jogi)၊ ေဇာဂီ မွ တစ္ျဖည္းျဖည္း အသံေျပာင္းလဲလာၿပီး ေခၚလို႔လြယ္တဲ့ ေဇာ္ဂ်ီ ဆိုတာ ျဖစ္လာတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေဇာ္ဂ်ီဆိုတာ ေယာဂီ လို႔သာ မွတ္လုိက္ေပါ့။ ဒို႔ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ နားလည္ထားတဲ့ တုတ္ကေလးတစ္ေခ်ာင္း ကန္႔လန္႔ကိုင္ၿပီး ကေနတဲ့ လူလိုလုိ အေကာင္လိုလို ပံုေလးမဟုတ္ပါဘူး။ နားလည္မႈ လြဲေနတာပါ။ ဒီလုိ မွားယြင္းစြာနားလည္ရာကေန ေဇာ္ဂ်ီဖိုလ္၀င္သား စားရင္ ဘုရင္ျဖစ္မယ္၊ သိဒၶိၿပီးတယ္ ဆိုတာေတြ ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ ျဖစ္လာခဲ့တာပါပဲ။ ဒါကို ဆန္းစစ္ၾကည့္လိုက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဖိုလ္၀င္စားတယ္ဆုိတာ ဗုဒၶဘာသာမွာ အဆင့္ျမင့္တဲ့ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာကို မေသခင္ ခံစားၾကည့္ေနတာမ်ိဳးပါ။ အဲဒါကို ဖလသမာပတ္၀င္စားတယ္လို႔ေခၚတယ္။ ျမန္မာလို လြယ္လြယ္ေျပာေတာ့ ဖုိလ္၀င္စားတယ္ေပါ့။ ေယာဂီက တရားက်င့္လို႔ မဂ္ဖုိလ္ရသြားရင္ သူက ဖုိလ္၀င္စားမယ္။ သူဖုိလ္၀င္စားေနတုန္း သူ႔အသားကုိ သတ္စားရင္ သူ႔အက်င့္ေတြ ကိုယ့္ထံမွာ ကူးစက္ၿပီး သိဒၶိေပါက္ေအာင္ျမင္တယ္လို႔ ဆုိတဲ့ ေရွးေခတ္ကတည္းက ယံုၾကည္လက္ခံလာခဲ့ၾကတဲ့ ယံုၾကည္မႈအမွားႀကီး တစ္ရပ္ပါပဲ။ ကိုယ္တုိင္ အားမထုတ္ခ်င္ဘဲနဲ႔ တစ္ေယာက္ေယာက္ တရားအားထုတ္လုိ႔ သူတရားရေနတုန္း သူ႔အသားသတ္စား၊ သူ႔ဓာတ္က ကုိယ့္ထံကူး ဆုိတဲ့ လူမိုက္ယံုၾကည္မႈႀကီးပါ။ တရားကို အေခ်ာင္ရခ်င္တဲ့ အယူအဆတစ္ရပ္ပါပဲ။ ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္ခမန္းလိလိ လြဲမွားတဲ့ ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးပါ။ ဒုိ႔ဗုဒၶဘာသာေတြက ဒီလုိေတာ့ ဂဃ နဏ မသိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေဇာ္ဂ်ီဖုိလ္၀င္သား စားတဲ့ ပံုျပင္ေတြေတာ့ ဒီေန႔အထိေျပာေနၾကတုန္းပါပဲ။ ေဇာ္ဂ်ီဆုိတာ အေကာင္မဟုတ္ဘူး၊ ေယာဂီပဲလုိ႔ စြဲစြဲၿမဲၿမဲမွတ္လိုက္ပါ။ တပသီဆုိတာကလဲ မုိးပ်ံေျမလွ်ိဳးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ ပါဠိမွာ တပႆီ လို႔ရွိပါတယ္။ အက်င့္တရား က်င့္ႀကံအားထုတ္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးပါပဲ။ ရေသ့ေယာဂီမ်ိဳးလုိ႔လဲ ေျပာလုိ႔ရ ပါတယ္။ ဒီ ၀ိဇၨာဓိုရ္၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ တပသီ ဆိုတာေတြဟာ ရတနာသံုးပါးလုိ ကုိးကြယ္ယံုၾကည္အားထားရမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔နည္းသူ႔ဟန္နဲ႔ သမထ သို႔မဟုတ္ ၀ိပႆနာတရားက်င့္ေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးေတြသာ ျဖစ္တယ္။ အခ်ိဳ႕က သမထေပါက္ေပါက္ေရာက္ေရာက္ အားထုတ္ၿပီး ေလာကီဘက္ကုိသာ လုိက္စားသြား ၾကတာေတြ ရွိတယ္။ အခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ၀ိပႆနာ ဆက္လက္အားထုတ္ေနတာေတြ ရွိတယ္။ တရားရတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြလဲ ရွိ မရတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြလဲရွိေပါ့။ သူ႔အက်င့္သူ က်င့္ေနတာပါပဲ။ ကုိယ္နဲ႔ ဘာမွမဆုိင္ပါဘူး။ သူ႔အသား သတ္စားလို႔ သူသာ ေသသြားမယ္၊ သူရတဲ့တရား ကုိယ္ရလာမွာမဟုတ္တဲ့အျပင္ ကုိယ္ပါ လူသတ္မႈ ထပ္က်ဴးလြန္ေနဦးမယ္။ ႐ႈေထာင့္တစ္မ်ိဳးမွ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေရွးေခတ္က ဗုဒၶဘာသာကုိ ဖ်က္ဆီးလုိတဲ့သူေတြက ဒီအယူအဆေတြကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြအၾကား နား႐ုိက္သြင္းခဲ့ၾကတာျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေဇာ္ဂ်ီဖုိလ္၀င္သားစား ဘယ္လုိျဖစ္မယ္ စသည္ျဖင့္ ၀ါဒျဖန္႔ေတာ့ လူေတြက တကယ္မွတ္ၿပီး တရားက်င့္တဲ့သူေတြကုိ လုိက္သတ္၊ ကင္စား၊ ဖုတ္စား စသည္လုပ္လာၾကတဲ့အခါ တရားက်င့္သူေတြ မက်င့္ရဲေတာ့ဘူး။ ဒီလုိနဲ႔ ဘာသာတရား ဆုတ္ယုတ္ပ်က္ျပား သြားႏုိင္တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလုိလြဲမွားစြာ ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးေတြကို သာသနာဖ်က္ယံုၾကည္မႈ မ်ိဳးေတြလုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်လို႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေ၀ါဟာရေတြကုိ လြဲမွားစြာ နားလည္မႈ (wrong concept of the terms) ေတြကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း အမွန္အတိုင္း သိထားေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါေလာက္ဆုိရင္ ၀ိဇၨာ၊ ေဇာ္ဂ်ီ၊ တပသီဆုိတာ အေကာင္ေတြ မဟုတ္ဘူး။ တရားက်င့္ေနတဲ့သူေတြကုိ ေျပာတယ္ဆိုတာ သေဘာေပါက္ ေလာက္ပါၿပီ။
Wednesday, December 22, 2010

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၀)
ဒုိ႔လူမ်ိဳးေတြ လြယ္လြယ္နဲ႔ ႀကီးပြားခ်င္ခဲ့ၾကတာ ဒီေန႔ေခတ္မွ မဟုတ္ဘူး၊ ေရွးေခတ္ကတည္းကဆုိတာ သက္ေသျပလုိ႔ရတယ္။ ဘာလဲဆုိရင္ နဂါးနီသီခ်င္းဆုိတာ ၾကားဘူးၾကမွာပါ။ ဘုိးဘုိးေအာင္နဲ႔ ရွင္အဇၨေဂါဏ မ တဲ့ကိန္းဆုိက္မည္- ဆုိတာေလ။ ဘုိးဘုိးေအာင္တို႔ ရွင္အဇၨေဂါဏတုိ႔မ်ား မ စ မယ္ဆိုရင္ ခ်မ္းသာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကတာကိုးဗ်။ အလုပ္လုပ္မွ ခ်မ္းသာမယ္လို႔ သိေတာင္သိထားဟန္မတူပါဘူး။ အလကားရတာေတြနဲ႔ ခ်မ္းသာခ်င္တဲ့သေဘာေပါ့ဗ်ာ။ လုပ္ပံုက ပုဂံျပည္ႀကီး ခ်မ္းသာခဲ့တာ၊ ဘုရား ပုထုိးေတြ ဒီေလာက္မ်ားမ်ား တည္ႏုိင္ခဲ့တာဟာ ရွင္အဇၨေဂါဏက ေရႊမုိး ေငြမုိးရြာခ်လုိ႔တဲ့။ ေကာင္းၾကေသးရဲ႕လား။ ပုဂံျပည္ႀကီးဟာ ထီးစုိက္နန္းစုိက္ၿမိဳ႕ႀကီးျဖစ္ခဲ့လို႔ အဲဒီေခတ္က အေနာ္ရထာမင္းတုိ႔လို ၾသဇာေညာင္းတဲ့ မင္းေတြ အဆက္ဆက္ ႀကီးစုိးအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေတာ့ ျမန္မာျပည္ တစ္နံတစ္လ်ားက အခြန္ဘ႑ာေတြဟာ ပုဂံျပည္မွာပဲ လာေရာက္ဆက္သၾကရ တာျဖစ္ေတာ့ ခ်မ္းသာၿပီေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို မင္းေကာင္းမင္းျမတ္ေတြရဲ႕ က႑ေတြကုိ ေဘးဖယ္ထားၿပီး ရွင္အဇၨေဂါဏက ေရႊမုိးေငြမုိး ရြာလုိ႔ ခ်မ္းသာတယ္လုပ္လုိက္တာေလ။ ရွင္အဇၨေဂါဏရာဇ၀င္ကလဲ မ်က္စိႏွစ္လံုး ကြယ္သြားလုိ႔ ဆိတ္မ်က္စိတစ္လံုး ႏြားမ်က္စိတစ္လံုးနဲ႔ အစားထုိးထားရတယ္ဆုိပဲ။ အဇၨ ဆိုတဲ့ပါဠိက ဆိတ္၊ ေဂါဏ ဆုိတာ ႏြား။ ဆိတ္မ်က္စိတစ္လံုးနဲ႔ ႏြားမ်က္စိတစ္လံုး အစားထုိးခြဲစိပ္ လဲလွယ္ကုသခဲ့တယ္ဆုိတာ ယံုၾကည္ေျပာဆုိ ေနၾကတယ္ေလ။ ဘယ္ေလာက္ အ႐ုပ္ဆုိးလုိက္မလဲ ဆုိတာ စဥ္းစားသာ ၾကည့္ၾကေပေတာ့။ ဒါႀကီးက ေရႊမုိးေငြမိုးေတြ ရြာလုိ႔ ပုဂံျပည္မွာ ဘုရားေတြ ေပါခဲ့တာတဲ့။ ဒီလံၾကဳပ္ေတြဟာ ေရွးျမန္မာမင္းေတြကို ေစာ္ကားသလုိ ျဖစ္ေနတာကိုေတာ့ သတိမထားမိၾကဘူးေလ။ မင္းေတြ ေကာင္းလို႔ ခ်မ္းသာခဲ့တယ္ဆုိတာ ျငင္းလုိ႔မရပါဘူး။ ဒီၾကားထဲ ဆိတ္ႏြားမ်က္စိနဲ႔လူက ဘယ္လုိလုပ္ ေရႊမုိး ေငြမုိးေတြ ရြာႏုိင္ခဲ့တယ္မသိပါဘူး။ ဒါဟာ အလုပ္မလုပ္ဘဲ အေျခာက္တုိက္ ႀကီးပြားခ်မ္းသာခ်င္လုိ႔ မုိးေပၚက် ေရႊေငြေတြ ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ရာကေန လံႀကဳပ္ဒ႑ာရီ ေပၚလာခဲ့တယ္ ဆိုတာ ထင္ရွားပါတယ္။ ဒီေန႔အထိ ဒုိ႔ဗုဒၶဘာသာ အခ်ိဳ႕က ဘုိးဘုိးေအာင္ မ စ မွာ ေမွ်ာ္ကုိးၿပီး ငွက္ေပ်ာေတြ အုန္းေတြနဲ႔ ကုိယ္ေတာင္ မစားဘဲနဲ႔ ပြဲတင္ထားေလ့ရွိၾကတာ အံ့ၾသစရာပါ။ ကုိယ္တုိင္ အလုပ္ကို ႀကိဳးစားမလုပ္ခ်င္ဘဲနဲ႔ ဘုိးဘုိးေအာင္ မ စ မွာကို ေမွ်ာ္ကုိးေနၾကတယ္။ ကုိယ္တုိင္လုပ္လုိ႔ ခ်မ္းသာလာျပန္ေတာ့လဲ ဘုိးဘုိးေအာင္ မ စ လုိ႔ဆိုကာ ကုိယ့္အစြမ္း ကုိယ့္အစေတြကို ဘုိးဘုိးေအာင္ထံ ပံုခ်လုိက္ျပန္ေရာ။ ၿပီးေတာ့ ဖုိလ္သမားမ်ားကလဲ ရွိေသးတယ္။ ျပဒါးေသ တစ္ေဆြ ၀၊ သံေသ တစ္ေျပ ၀ ဆုိတဲ့ ဆုိ႐ုိးေတြနဲ႔ ဖားဖုိနားက မခြါႏုိင္ဘဲ ဖိုထုိးေနၾကတာေတြ ဒီေန႔အထိပါပဲ။ ဒါလဲ စဥ္းစားၾကည့္။ ႐ုိးသားတဲ့ ခံယူခ်က္မွ မဟုတ္ဘဲ။ ခဲ၊ သံ၊ ေၾကး၊ မုိးႀကိဳး၊ ေရြေတြနဲ႔ ေရာစပ္ၿပီး ေရႊျဖစ္ေအာင္ ထိုးေနၾကတာေလ။ ေရႊေလး နဲနဲနဲ႔ ေရႊ အမ်ားႀကီးပြားယူေနၾကတာေပါ့။ ေအာင္ျမင္ရင္ေတာ့ မေျပာလိုပါဘူး။ ကုိယ့္တုိင္း ကုိယ့္ျပည္ ေကာင္းစားေရးအတြက္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းက အေထာက္အကူျပဳတာေပါ့။ ခုဟာက ဖုိထိုးဖို႔ လံု ဆုိတာေလးေတြရွိတယ္။ ခဲတို႔ သံတို႔ ေၾကးတို႔ ေရႊတုိ႔ ထည့္ၿပီး မီးဖုိထဲ ထားရတဲ့ခြက္ကေလးေပါ့။ အဲဒီလံု၀ယ္ရတာနဲ႔ အေမာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဖုိထုိးသူေတြ ပါးစပ္ဖ်ားက ထြက္လာတဲ့ စကားက ဖုိထုိးတာ လံုကယ္တယ္တဲ့။ လံုကယ္ဆိုတာ လံု၀ယ္ဖုိ႔ ေငြရွာရတာ၊ ဟုိဟာေရာင္း ဒီဟာေရာင္းနဲ႔ ၾကာေတာ့ ဘာမွေရာင္းစရာ မရွိ၊ မရွိတဲ့အဆံုး ကုိယ့္ရွိတဲ့ လယ္ပါေရာင္းလုိက္ရေတာ့ ကုိယ့္ရွိတဲ့လယ္ေလးေတြ ကုန္တာေပါ့။ သူတို႔ရဲ႕ သံေသ တစ္ေျပ၀ ဆိုတဲ့ ဆုိ႐ုိးက အတိတ္တေဘာင္လုိ ျဖစ္ၿပီး မွန္ေနတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လုပ္ေနတာက လြဲေနတယ္။ ဖုိ ထုိင္ထုိးေနေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ဘဲ တစ္သက္တာ ကုတ္သြားတယ္။ သံေသ တစ္ေျပ၀ ဆုိတာ သံကုိ ႏုိင္ရင္ တစ္ေျပလံုး ခ်မ္းသာတာပဲ မွန္တာေပါ့။ သံ ကုိႏုိင္ႏုိင္နင္းနင္း ကုိယ္တြယ္ႏုိင္ရင္ ဓားလဲျဖစ္ လွံလဲ ျဖစ္ ေသနပ္လဲျဖစ္ အုိး ခြက္ဆုိတာလဲျဖစ္ ကားေတြ ရထားေတြ သေဘၤာေတြ ေလယ်ာဥ္ေတြလဲျဖစ္ အကုန္ျဖစ္ေနတာ သံကုိ ႏုိင္လို႔ပဲ။ သံကုိ ႏုိင္နင္းတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက ကမၻာမွာ ထိပ္တန္းေရာက္ေနတာ လက္ေတြ႔ မ်က္ေတြ႔ပဲ။ သံကုိ ႏုိင္နင္းတာနဲ႔ အဲဒီသံနဲ႔ပဲ ေလာကႀကီးကုိ တုိးတက္ေျပာင္းလဲသြားေအာင္ အတိတ္က ဒ႑ာရီေတြကို လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္လာတာ။ အတိတ္က မုိးပ်ံ ေျမလွ်ိဳး ေရငုတ္ ဆုိတဲ့ ဒ႑ာရီေတြ အခုလက္ေတြ႔ ကမၻာမွာ ေလယ်ာဥ္ေတြ ၿဂိဳဟ္တုေတြ ရဟတ္ယ်ာဥ္ေတြနဲ႔ မုိးပ်ံၿပီး ေျမေအာက္ရထားေတြနဲ႔ ေျမလွ်ိဳး၊ ေရငုတ္သေဘၤာေတြနဲ႔ ေရငုတ္ ထင္ရာလုပ္ႏုိင္ေနတာဟာ သံကို ႏုိင္လို႔ပါ။ လံုထဲထည့္ၿပီး သံကို မီးပူေပးေနေတာ့ ဘာနည္းပညာမွ တုိးတက္မလာဘဲ ပုဆုိးမီးေလာင္ေဖာက္႐ံုနဲ႔ လံုကယ္႐ံုပဲ အဖတ္တင္က်န္ေနတာ သံကုိ ေရႊျဖစ္ေအာင္္လုပ္ေနတဲ့ သူေတြေပါ့။ ဒါေတြအားလံုးကို ေကာက္ခ်က္ဆြဲၾကည့္လုိက္ရင္ ဒုိ႔ဗုဒၶဘာသာေတြ အရမ္းခ်မ္းသာခ်င္ခဲ့တယ္ ဆုိတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အလုပ္မလုပ္ခ်င္ပဲနဲ႔ ခ်မ္းသာခ်င္ေနတာလို႔လဲ အေျဖထြက္လာတယ္။ သူမ်ား မ စ မွ ခ်မ္းသာမယ္၊ ကုိယ့္အစြမ္းကိုယ့္အစနဲ႔ေတာ့ မလြယ္ဘူးဆုိတဲ့သေဘာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ေရႊမုိးေငြမုိး ရြာမယ့္ ဒ႑ာရီေတြ ဖန္တီး ေျပာဆုိေနၾက၊ လံုကယ္ လယ္ကုန္တဲ့ အလုပ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ဖိုထုိး၊ ေရႊႏွမ္းေစ့ေလာက္နဲ႔ ေရႊတုန္းႀကီးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ၾကနဲ႔ စိတ္ကူးယဥ္လမ္းၾကားထဲမွာပဲ မ်က္စိလည္ေနၾကေလရဲ႕။ ေျပာခ်င္တာက စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ဆန္ ဒ႑ာရီဆန္ဆန္ေတြ ေဘးခ်ိတ္ လက္ေတြ႔ေကာင္းက်ိဳးရွိမယ့္ အလုပ္ေတြကုိသာ ႀကိဳးစား လုပ္ကုိင္ၾကမယ္ဆုိရင္ စိတ္ကူးယဥ္လမ္းၾကားထဲ ကေန လက္ေတြ႔လမ္းေပၚေရာက္လာမွာပါ။

Thursday, December 23, 2010

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၁)
ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားကုိ ကုိယ္သိသေလာက္ လုိက္နာက်င့္သံုးမယ္ဆိုရင္ လုိက္နာတဲ့အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ လူေတာ္လူေကာင္းလဲျဖစ္ ႏုိင္ငံသားေကာင္းလဲ ျဖစ္လာႏုိင္တာပါပဲ။ ဘုရားရွင္က ဘယ္လုိပုဂၢိဳလ္ သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္တယ္ ဆုိတာကို တရားနာတဲ့သူအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိ ေဟာၾကားေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တစ္ေနရာမွာ ေဟာတာနဲ႔ ေနာက္တစ္ေနရာမွာ ေဟာတာ တူခ်င္မွ တူမွာပါ။ သုိ႔ေသာ္လည္း အႏွစ္သာရအေနအားျဖင့္ေတာ့ အတူတူပဲျဖစ္ပါတယ္။ ခုဒၵကနိကာယ္မွာ ေဟာထားတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္ေရး လူေတာ္လူေကာင္းျဖစ္ေရးတရားေဒသနာေလး အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေဟာထားတာ ဒီေန႔ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္ဖုိ႔အတြက္ (၁) ေက်းဇူးသိရမယ္၊ (၂) သိတဲ့အတုိင္း ဆပ္ႏုိင္ရမယ္၊ (၃) မိတ္ေကာင္းရွိရမယ္၊ (၄) ရွိထားတဲ့ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းေတြထံမွာလဲ အၿမဲဆည္းကပ္ေလ့ရွိရမယ္၊ (၅) ကုိယ့္ေရွ႕ေမွာက္မွာ ေတြ႕ရတဲ့ ဒုကၡသည္မ်ားကိုလည္း တတ္စြမ္းသေလာက္ အကူအညီေပးရမယ္။ ဒီအဂၤါ (၅) ရပ္နဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့သူကို သူေတာ္ေကာင္းလုိ႔ ေခၚတယ္ဆုိတာ ေဟာထားပါတယ္။ (ေယာ ေ၀ ကတၫူ ကတေ၀ဒီ ဓီေရာ၊ ကလ်ာဏမိေတၱာ ဒဠွဘတၱိ ေဟာတိ၊ ဒုကၡိတႆ သကၠစၥံ ကေရာတိ ကိစၥံ၊ တထာ၀ိဓံ သပၸဳရိသံ ၀ဒႏၱိ။) ဒီေဒသနာမွာ အေရးအႀကီးဆံုး အခ်က္ကို ေရွ႕ဆံုးထားေဟာထားပါတယ္။ ေက်းဇူးသိဖုိ႔ေပါ့။ လူ႔ေလာကမွာ ဒီအခ်က္ဟာ ေတာ္ေတာ္အေရးႀကီးလြန္းလို႔ မိဘေက်းဇူး၊ ဆရာသမားေက်းဇူး၊ အလုပ္ရွင္ေက်းဇူး၊ ေဆြမ်ိဳးေက်းဇူး၊ မိတ္ေဆြေက်းဇူး စသည္ျဖင့္ ရွိဖူးေသာေက်းဇူးတရားတုိ႔ကို အသိအမွတ္ျပဳတတ္ဖုိ႔ သိတတ္တဲ့ စိတ္ကေလးရွိဖုိ႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ေက်းဇူးကို သိနားလည္ထားတတ္ရင္ ကိုယ့္အေပၚ ေက်းဇူးရွိတာပဲ လုိ႔ သိေနတဲ့အတြက္ အေလးတယူ ျပဳမူဆက္ဆံတဲ့ အက်င့္ျဖစ္လာပါတယ္။ ကုိယ့္အေပၚ ေက်းဇူးရွိဖူးတဲ့သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ရင္ စိတ္ထဲမွာ အၿမဲတမ္းခင္မင္ေဖာ္ေရြမႈေတြ ျဖစ္ေနမယ္။ မဆပ္ႏုိင္ေသးေသာ္လဲ ေက်းဇူးကုိေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳထားတတ္ရင္ကုိ ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေနပါၿပီ။ ႀကံဳရင္ ႀကံဳသလို ေပးဆပ္သြားမယ္ဆုိရင္ ဒုတိယ အဂၤါလဲ ျပည့္စံုသြားတာေပါ့။ ေက်းဇူးဆပ္တယ္ဆုိတာ ေငြေၾကးနဲ႔မွ မဟုတ္ပါဘူး၊ အကူအညီေပးျခင္းျဖင့္၊ အႀကံဉာဏ္ေပးျခင္းျဖင့္၊ တတ္ႏုိင္တာေလး ေပးျခင္းျဖင့္ အယုတ္စြဆံုး အသိအမွတ္ျပဳေပးျခင္းျဖင့္ပင္ ေပးဆပ္လုိ႔ ရတာပါပဲ။ ေက်းဇူးကို အသိအမွတ္မျပဳႏုိင္ရင္ ေပးဆပ္ဖုိ႔ေနေနသာသာ ေက်းဇူးပင္ ကန္းလာတာေတြ ေတြ႔ရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေက်းဇူးသိသူေတြက ေက်းဇူးဆပ္ေလ့ရွိေသာ္လဲ ေက်းဇူးမသိတတ္သူေတြမွာေတာ့ ေက်းဇူးကန္းေလ့ရွိၾကတာ ေလာကမွာ မ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႔ ရွိၾကမွာပါ။ ဒါဆုိ ေက်းဇူးမသိတတ္သူ ကန္းတတ္သူေတြဟာ သူေတာ္ေကာင္းလဲမဟုတ္၊ ပညာရွိလဲ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္ေတာ့။ သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္ဖုိ႔ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းလဲ လုိအပ္ပါတယ္။ စ႐ုိက္ဆုိတာ အတုျမင္ အတတ္သင္ပါပဲ။ မေကာင္းတဲ့သူနဲ႔ ေနထိုင္ေပါင္းသင္းေတာ့ အဲဒီလူရဲ႕အမူအက်င့္ေတြက ကိုယ့္ထံ ကူးစက္တတ္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့သူနဲ႔ ေပါင္းသင္းရင္ ေကာင္းတဲ့အက်င့္ေတြ အေမြရမွာေပါ့။ ဘယ္သူနဲ႔ေတာ့ လံုး၀မေပါင္းရဘူးလုိ႔ ဆုိလုိတာမဟုတ္ဘူး။ အၿမဲတမ္းေပါင္းသင္း ဆက္ဆံရမယ့္သူ ဆည္းကပ္ရမယ့္သူကုိ ဆုိလုိတာ။ လူဆိုတာ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ အသံုးတည့္ေနၾကတာခ်ည္းပါပဲ။ သို႔ေသာ္လဲ အၿမဲတေသြ ဆည္းကပ္ေပါင္းသင္းဖုိ႔ သူငယ္ခ်င္းေရြး၊ မိတ္ေဆြေရြးခ်ယ္ရာမွာ လူေရြးမမွားဖုိ႔ လုိအပ္တာကုိ ေျပာတာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့လဲ ကိုယ္မႀကိဳက္ေပမယ့္ စိတ္ေပါင္း ကုိယ္ခြါဆိုသလိုေပါ့။ အဆင္သင့္ေအာင္ ၾကည့္ေနရတာပါ။ တကယ္လုိ႔မ်ား စိတ္ေကာင္းမရွိတဲ့ မိဘေတြနဲ႔ အတူေနရတယ္ဆုိရင္ေတာင္မွ မိဘေက်းဇူးကုိေတာ့ သိထား၊ သိတဲ့အတုိင္းေတာ့ ေပးဆပ္၊ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ထံက အမူအက်င့္ဆုိးေတြ ကုိယ့္ထံ မကူးစက္ေအာင္ ေရွာင္တတ္ရမယ္ေပါ့။ အဓိကကေတာ့ မေကာင္းတဲ့ဓာတ္ေတြ ကုိယ့္ထံ မကူးစက္ဖုိ႔၊ ေကာင္းတဲ့ဓာတ္ေတြေတာ့ ကူးခ်င္သေလာက္ ကူးပါေစ။ ဒါေၾကာင့္ လူေတာ္လူေကာင္းနဲ႔ေပါင္းေဖာ္မိဖို႔၊ ဆရာေကာင္းသမားေကာင္းနဲ႔ မိတ္ေဆြျဖစ္ဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ သူေတာ္ေကာင္းနဲ႔ မိတ္ေဆြေတာ့ ျဖစ္တယ္၊ ဆည္းကပ္မႈမရွိဘူး၊ နည္းယူမႈမရွိဘူးဆုိရင္လဲ ဟင္းအုိးေမႊတဲ့ ဇြန္းႀကီးလုိပါပဲ။ ဇြန္းဟာ ေမႊေတာ့ေမႊတယ္၊ ဟင္းရဲ႕အရသာကို သူမသိဘူး၊ မခံစားရဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူေတာ္ေကာင္းေတြနဲ႔ မိတ္ျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစား၊ ဆည္းကပ္နည္းယူဖုိ႔ဟာလဲ ေလာကမွာ အေရးႀကီးပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္၊ သူေတာ္ေကာင္းထင္လုိ႔ ဆည္းကပ္လုိက္တယ္၊ တကယ္တမ္း ကုိယ္လိုခ်င္တဲ့ သူေတာ္ေကာင္း အမူအက်င့္ေတြမရွိဘူး၊ အက်င့္ဆိုးေတြပဲ ေတြ႔ျမင္ေနရရင္လဲ ဇြတ္မွိတ္ ဆည္းကပ္မေနရဘူး။ သူေတာ္ေကာင္းမေတြ႔ေသးဘူးဆုိရင္ စိတ္ေကာင္းထားတတ္သူ စိတ္ထားျပည့္၀သူ မေတြ႔ေသးဘူးဆုိရင္ ေတြ႔တဲ့အခ်ိန္အထိေစာင့္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လူဆိုတာလဲ ဘက္စံုေကာင္းတဲ့သူက ေတာ္ေတာ္ ရွားပါတယ္။ စိတ္သေဘာထားကေကာင္းေပမယ့္ ဆဲဆိုတတ္တဲ့သူ၊ ကူညီခ်င္စိတ္ေတာ့ ရွိတယ္၊ ဒါေပမယ့္ စိတ္တုိတတ္တဲ့သူ၊ မွန္ေတာ့မွန္တယ္ ဒါေပမယ့္ အေျပာမတတ္တဲ့သူ၊ သူ႔စကားနားေထာင္ရင္ ဘာမဆို အကူအညီေပးတတ္တဲ့သူ စသည္ျဖင့္ လူေတြဟာ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ ပံုစံေတြမတူပဲ ေကာင္းကြက္ေလးေတြ ရွိေနတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ မေကာင္းတဲ့ အက်င့္ေတြဖယ္ ေကာင္းတဲ့အမူအက်င့္ေတြ ယူႏုိင္ရမယ့္ေပါ့။ ဒါဆိုလဲ မိတ္ေကာင္းရွာ၊ ဆည္းကပ္ဆိုတဲ့ အဂၤါႏွစ္ခ်က္ ျပည့္စံုသြားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတစ္ခ်က္က မရွိဆင္းရဲသား ဒုကၡသည္မ်ားကို တတ္စြမ္းသေလာက္ အကူအညီေပးပါတဲ့။ ကုိယ့္ေဘး ၀န္းက်င္မွာ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနသူေတြ ေတြ႔ရင္ အက်ိဳးရွိေအာင္ ကူညီေပးတတ္ဖုိ႔လဲ လုိအပ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ စိတ္ေန စိတ္ထား ခ်ိန္ဆၿပီး လုိအပ္တဲ့အတုိင္းအတာနဲ႔ ကူညီရမွာပါ။ ကုိယ္က ကားနဲ႔ သူလဲ ကားစီးခ်င္မွာပဲဆုိၿပီး အိမ္ေဘးက ဆင္းရဲသားေတြကို ကားတစ္စီးစီ ၀ယ္ေပးရမွာမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ အစာေရစာ ငတ္ျပတ္ေနလုိ႔ မစားရ မေသာက္ရျဖစ္ေနရင္ စားရ ေသာက္ရျဖစ္ေအာင္၊ မ၀တ္ရ မဆင္ရျဖစ္ေနရင္ ၀တ္ရ ဆင္ရျဖစ္ေအာင္၊ က်န္းမာေရးအရ ေဆးဖုိး၀ါးခ မရွိရင္ ေဆးဖုိး၀ါးခ စသည္ လုိအပ္တာေလးေတြ ကူညီေပးဖုိ႔ပါပဲ။ လူဆိုတာကလဲ အလကားေပးလုိ႔ အလကားရမွန္းသိရင္ အၿမဲတမ္း အလကားလုိခ်င္ေနတာ။ ဒီေတာ့ ငါ ဒါေပးမယ္၊ မင္းတုိ႔က ဘာေလး ျပန္ကူညီေပး၊ ဘယ္လမ္းကို မင္းတုိ႔ ၀ုိင္း၀န္း သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ စသည္ျဖင့္ တန္ရာ တန္ရာ ေပါ့။ အလကား အေပးမျဖစ္ေအာင္ တစ္ခုခုေလးနဲ႔ တံု႔ျပန္ခိုင္းမွ သဘာ၀က်တဲ့ ေပးကမ္းမႈမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ သနားတယ္ဆုိတာလဲ စည္းကမ္းနဲ႔ သနားတတ္မွ၊ သနားလြန္ရင္ အလုိလုိက္သလုိျဖစ္ၿပီး ကုိယ့္ျပန္ပတ္တတ္တယ္။ ဥပမာ ဒီအိႏၵိယမွာ သနားလုိ႔ သူေတာင္းစားတစ္ေယာက္ကို ေပးလုိက္တယ္၊ အဲဒီ သူေတာင္းစားက သူ႔အေဖာ္ေတြသြားေခၚ ဒီလူက ေပးတယ္ဆိုၿပီး ၀ုိင္းဖြဲ႔လာေတာင္း၊ အခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာဆုိ ေတာင္းရင္းနဲ႔ မေပးလုိ႔ လုတဲ့အဆင့္ထိ ေရာက္သြားတာေတြ႕ရတယ္။ ေတာင္းသေလာက္ ေပးျပန္ေတာ့လဲ ဂ်ပန္မတစ္ေယာက္က သူ႔ဆီ လာေတာင္းသေလာက္ေပး၊ ေပးေလ ေတာင္းတဲ့သူေတြ မ်ားလာေလနဲ႔ ေနာက္ေတာ့ ေပးစရာကုန္သြားလို႔ မေပးႏုိင္တဲ့အခါမွာ သူတုိ႔ေတာ့ေပးၿပီး ငါတုိ႔ေတာ့ မေပးရေကာင္းလားဆုိၿပီး ၀ုိင္း႐ုိက္ၾကလို႔ ေသသြားတယ္ဆုိတဲ့ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုလဲ ၾကားဖူးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သနားတာေတာင္မွ စည္းကမ္းနဲ႔ သနားရတယ္။ မသနားတတ္ရင္ ကုိယ့္ဒုကၡ ကိုယ္ရွာသလုိျဖစ္တတ္တယ္။ အသနားလြန္ရင္ အလုိလုိက္သလုိျဖစ္သြားတတ္တယ္။ ေပးေနမွန္းသိရင္ ရခ်င္ေနမယ္၊ ရေနမွန္းသိရင္ အလုပ္မလုပ္လဲ သူကေပးေနတာပဲ ဆုိၿပီး အလုပ္မလုပ္ခ်င္ေတာ့ဘူး။ ဒီလုိ အက်င့္ပ်က္ဘက္ ယုိင္သြားတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆင္းရဲဒုကၡသည္ေတြကို ေပးေတာ့ေပး၊ တုန္႔ျပန္မႈရွိတဲ့ အေပးမ်ိဳးျဖစ္ပါေစ။ အေရးေပၚ လုိအပ္ေနတဲ့ အကူညီမ်ိဳးဆုိရင္ေတာ့ ဥပမာ ေရေဘး၊ မီးေဘးစသည္ေပါ့၊ ဒါမ်ိဳးကိစၥေတြမွာေတာ့ အထိေရာက္ဆံုးနည္းလမ္းကို ရွာႀကံၿပီး အကူအညီေပးရတယ္။ ဒါမ်ိဳးကိစၥေတြမွာ သိပ္ေႏွာင့္ေႏွးေနလို႔ မျဖစ္ဘူးေလ။ ဒါေပမယ့္ ဒုကၡသည္ထံ မေရာက္ဘဲနဲ႔ ၾကားတင္ေပ်ာက္သြားမွာမ်ိဳးေတြေတာ့ သတိထားရတာေပါ့။ ဒါဟာ ဘုရားေဟာတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းျဖစ္ေျမာက္ေရး တရားေဒသနာကို ဖြင့္ဆုိရွင္းျပေပးတာပါ။ အဲဒီ (၅)ခ်က္အတုိင္းသာ လုိက္နာက်င့္သံုးေနထုိင္ၾကမယ္ဆုိရင္ လူေတာ္လူေကာင္းလဲျဖစ္၊ ပညာရွိလဲျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳမယ့္ တုိင္းသူျပည္သားေကာင္းေတြလဲ ျဖစ္လာမွာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲပါပဲ။

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၂)
မေန႔က ေဟာင္ေကာင္က မဟာယာနဘုန္းႀကီးတစ္ပါး သူ႔နာမည္က ဓမၼေဇာတိတဲ့။ သူက India ႏုိင္ငံ Mumbai ၿမိဳ႕ K.J. Somaiya College မွာ အဘိဓမၼာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လက္ခ်ာ (lecture) တစ္ခု ေပးသြားတယ္။ Director of Department for Buddhist Studies က lecture ကို တက္ေရာက္ရန္ တုိက္တြန္းသျဖင့္ သြားေရာက္နားေထာင္ ခဲ့တယ္။ အဘိဓမၼာကုိ ေျပာရင္းနဲ႔ သူက သူတို႔ဂုိဏ္းက ပစ (paja) ကုိ အဓိကထားတယ္။ ပစဆိုတာ ေထရ၀ါဒမွာ ပညာပဲတဲ့။ ပညာဟာ misunderstanding, wrong understanding လဲရွိႏုိင္တယ္တဲ့။ ဒီစကားတစ္လံုးက သူ အဘိဓမၼာကုိ နားမလည္ဘူး မတတ္ဘူးဆိုတဲ့သေဘာကို ျပလုိက္တာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဒုိ႔ဗုဒၶဘာသာေတြ ပညာဆုိတာ ဘာကုိ ေခၚတာလဲ ဆုိတာ ေျပာခ်င္စိတ္ေပါက္လာတယ္။ ဒုိ႔ဗုဒၶဘာသာမွာ ပညာဆုိတာ အမွားသိမရွိဘူး။ အမွန္သိပဲရွိတယ္။ ပညာမွာ အဆုိးမရွိဘူး။ အေကာင္းပဲရွိတယ္။ မွားတယ္ဆုိရင္ ပညာမဟုတ္ဘူး။ ဒိ႒ိ သို႔မဟုတ္ သညာပဲ ျဖစ္မယ္။ ဒီေတာ့ ယေန႔ ျမန္မာစကားမွာ တြင္တြင္သံုးေနတဲ့ ပညာဆိုတဲ့ စကားလံုးကလဲ ပါဠိကလာတဲ့ ပညာအဓိပၸါယ္နဲ႔ မ်ားစြာ ကြဲလြဲေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ျပႆနာမဟုတ္ပါဘူး။ ေမြးစားစကားလံုးဆုိေတာ့ ကုိယ့္ျမန္မာစကားလံုး ျဖစ္ေနၿပီေလ။ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာ မွန္သမွ်ကို ပညာလုိ႔ ေျပာဆုိေနၾကတာဟာ ျမန္မာစကားလုိ႔သာ မွတ္လုိက္ပါ။ ေလာကီဆုိင္ရာ အရပ္သံုးျဖစ္တဲ့ ၀ိဇၨာ သိပၸံ ေပါ့။ ၀ိဇၨာ ဆုိတာ အသိပညာ၊ သိပၸံ ဆုိတာ အတတ္ပညာ။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာက ေျပာတဲ့ ပညာက အသိပညာ အတတ္ပညာအားလံုးကုိ ပညာလုိ႔ မသတ္မွတ္ဘူးဆုိတာေလး သိေစခ်င္တာပါ။ ပညာေတြသင္တယ္၊ စာေမးပြဲေတြ ေအာင္တယ္၊ ဘြဲ႔ေတြ ရတယ္၊ လက္မွတ္ေတြရတယ္။ ဒါကို အားလံုးက ပညာလုိ႔ သိေနၾက နားလည္ေနၾကတယ္။ ေျပာလဲ ေျပာေနၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဘိဓမၼာ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ ဒါဟာ သညာသိ သိေနတာေတြပါပဲ။ ဒီအသိေတြ ပညာေတြထဲမွာ မွားတာလဲ ပါမယ္၊ မွန္တာလဲပါမယ္။ ေကာင္းတာလဲ ပါမယ္၊ ဆုိးတာလဲ ပါမယ္။ ကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္းလဲ ပါမယ္၊ အကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္းလဲ ပါမယ္။ အစံုပါႏုိင္တာေပါ့။ ဥပမာ ေဆးေက်ာင္းသားေတြ ဆိုရင္ တိရစၧာန္ေလးေတြ ခြဲစိပ္စမ္းသပ္ရတာ၊ ဖားေတြ ငါးေတြ ခြဲစိပ္ၾကည့္ရတာ စသည္ျဖင့္၊ လက္နက္လုပ္တဲ့ပညာ၊ အဆိပ္လုပ္တဲ့ပညာ စသည္ျဖင့္ ဒါေတြဟာ ပညာဆုိတဲ့စကားလံုးထဲမွာ အကုသိုလ္ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ ပါေနတာေလ။ ကားေမာင္းတတ္တာလဲ ပညာ၊ ေစ်းေရာင္းတတ္တာလဲ ပညာ၊ တုိက္ခုိက္တတ္တာလဲ ပညာ၊ သတ္ျဖတ္တတ္တာလဲ ပညာ၊ ဖဲ႐ုိက္တတ္တာလဲ ပညာ၊ စုန္းကေ၀အတတ္ကုိေတာင္မွ ပညာတတ္တယ္လို႔ ဆုိေနၾကတာပဲ။ ေလာကမွာေတာ့ ဒီလုိပဲသံုးေနၾကတာ။ ပညာဆုိတဲ့ ပါဠိကုိ ျမန္မာစကားလံုးအျဖစ္ ေမြးစားယူလုိက္ၿပီး အဘိဓမၼာက ေျပာတာထက္ ပိုမုိက်ယ္၀န္းမ်ားျပားတဲ့ အဓိပၸါယ္ေတြ ထည့္သြင္းယူလုိက္တာပါ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာစကားျဖစ္သြားေတာ့ ျမန္မာနားလည္တဲ့အတုိင္းပဲ ထားလုိက္ေပါ့။ အဲဒါေတြအားလံုးကုိ ပညာလုိ႔ေျပာတဲ့အတုိင္း ပညာလို႔သာသိထား လုိက္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီမွာ ဗုဒၶဘာသာမွာ သံုးထားတဲ့ ပညာအေၾကာင္း အတိအက် ေျပာခ်င္တာပါ။ ပညာမွာ အဆိုးမရွိဘူး၊ အေကာင္းသာ ရွိတယ္၊ အမွားမရွိဘူး၊ အမွန္သာ ရွိတယ္၊ အကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္း မရွိဘူး၊ ကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္းသာ ရွိတယ္။ ဗုဒၶအလုိက် ေျပာျပရမယ္ဆုိရင္ ကုသုိလ္ျဖစ္ေၾကာင္းအလုပ္ေတြမွာ ပညာပါတဲ့ ကုသိုလ္ရွိမယ္၊ ပညာမပါတဲ့ကုသုိလ္ရွိမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုသိုလ္ျဖစ္ေၾကာင္းမွန္သမွ် ပညာပါတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာလုိ႔မရဘူး။ ပညာပါတဲ့ ကုသိုလ္ရွိမယ္၊ မပါတဲ့ကုသိုလ္လဲရွိမယ္။ ပညာပါေတာ့ ဉာဏသမၸယုတ္- ဉာဏ္ပါတယ္ေပါ့၊ မပါေတာ့ ဉာဏ၀ိပၸယုတ္- ဉာဏ္မပါဘူးေပါ့။ ဒီလုိေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပညာေၾကာင့္ အကုသိုလ္ျဖစ္တယ္ဆုိတာ မရွိဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိရင္ ပညာစစ္မွန္ရင္ အကုသုိလ္ မျဖစ္ဘူး၊ ပညာ မစစ္မွန္မွ အကုသုိလ္ျဖစ္တာ။ အဘိဓမၼာစကားနဲ႔ေျပာရင္ ပညာက အကုသုိလ္စိတ္နဲ႔ အတူတြဲမျဖစ္ဘူး။ ဒါ လုိရင္းပဲ။ ဒါမသိရင္ ဗုဒၶဘာသာက ေျပာတဲ့ပညာအေၾကာင္း နားမလည္ႏုိင္ဘူး။ ျမန္မာစကားသံုးပညာနဲ႔ ေရာေထြးေနတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာစကားသံုး ပညာနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာသံုး ပညာကုိ ကြဲကြဲျပားျပား သိထားေစခ်င္တယ္။ အခု ရွင္းလင္းခ်က္ေပးေနတာက ဗုဒၶဘာသာသံုး ပညာအေၾကာင္းပါ။ ပညာကုိ ဉာဏ္လုိ႔လဲေခၚတယ္၊ သမၼာဒိ႒ိလို႔လဲ ေခၚတယ္။ အေကာင္းအဆိုး အေၾကာင္း အက်ိဳး ကြဲကြဲျပားျပား သိတဲ့ အသိေလးေပါ့။ မွန္မွန္ကန္ကန္ သိတဲ့အသိေလး၊ အကုသုိလ္ အျပစ္ကင္းတဲ့ အသိေလးေပါ့။ ဒီလုိ သိတဲ့ အသိကုိ ပညာလုိ႔ေခၚပါတယ္။ ကုသုိလ္ရေၾကာင္း အလုပ္ေတြမွာ ပညာပါတာလဲ ရွိ၊ မပါတာလဲ ရွိမယ္။ စ်ာန္ရေၾကာင္း အက်င့္ေတြမွာ ပညာပါတယ္၊ မဂ္၊ ဖိုလ္ရေၾကာင္း နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း အက်င့္ေတြမွာ ပညာပါတယ္။ ပညာမပါရင္ စ်ာန္လဲ မရဘူး၊ မဂ္ ဖိုလ္လဲ မရဘူး၊ နိဗၶာန္လဲ မေရာက္ဘူး။ စ်ာန္ရေၾကာင္းဆုိရင္ သမထပညာေပါ့၊ မဂ္ဖုိလ္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းဆုိရင္ ၀ိပႆနာ ပညာေပါ့။ ပညာေတာ့ ပါရတာခ်ည္းပဲ။ ဒါကို တိတိက်က် မသိတဲ့အခါက်ေတာ့ ၀ိပႆနာလုပ္မွ ပညာျဖစ္တယ္ထင္ေနတာ။ ေတာ္ေတာ္လြဲေခ်ာ္ေနၾကတာေတြ ရွိတယ္။ အခုေျပာခဲ့တဲ့စကားေတြကို ျပန္ၿပီး ၿခံဳငံုၾကည့္လုိက္ပါ။ ကုသိုလ္မွာလဲ ပညာပါႏုိင္တာပဲ။ စ်ာန္မွာက်ေတာ့ ပညာ ပါကုိ ပါရတယ္။ မပါရင္ စ်ာန္ကုိ မရဘူးလို႔ မွတ္လုိက္။ ဒါေပမယ့္ ဘာပညာလဲဆိုရင္ သမထပညာ။ ၀ိပႆနာလုပ္ေတာ့ ၀ိပႆနာပညာေပါ့။ ပညာက ပါပါတယ္။ အဆင့္ေလးေတြ ကြာသြားတာ။ ကုသုိလ္ပညာ၊ သမထပညာ၊ ၀ိပႆနာပညာ ဒီလို ကြာသြားတာ။ ပညာမွန္ရင္ ဘယ္ပညာမွ အပါယ္မပုိ႔ဘူးဆုိတာကုိလဲ မွတ္လုိက္ပါဦး။ ဒီ concept ေတြ အယူအဆေတြ မသိတဲ့အခါက်ေတာ့ ကုသုိလ္လုပ္ေနတာ ေတာင္မွ အပါယ္ေရာက္ေၾကာင္းထင္ေနတဲ့ လူေတြက ရွိေနတတ္တယ္။ ေသာဏဒ႑သုတ္က လာတဲ့အတုိင္း ေျပာျပရရင္ သီလရွိသူမွာ ပညာရွိ၏၊ ပညာရွိသူမွာ သီလရွိ၏- တဲ့။ ဆုိလုိတာက သီလရွိရင္ ကုသုိလ္ရွိတယ္၊ ကုသုိလ္ရွိရင္ ပညာရွိတယ္ေပါ့။ ဒီအတုိင္းပဲ ပညာရွိရင္ ကုသုိလ္ရွိတယ္၊ ကုသုိလ္ရွိရင္ သီလရွိတယ္ေပါ့။ (သီလပရိေဓာတာ ပညာ ပညာပရိေဓာတံ သီလံ၊ ယတၳ သီလံ တတၳ ပညာ၊ ယတၳ ပညာ တတၳ သီလံ၊ သီလ၀ေတာ ပညာ၊ ပညာ၀ေတာ သီလံ)။ ဒါဆိုရင္ သီလမရွိရင္ ပညာမရွိဘူး၊ ပညာမရွိရင္လဲ သီလမရွိဘူးလို႔ နားလည္ရမယ္။ ဒီအေျခခံ သီလ ပညာနဲ႔သာ ေနထုိင္သြားမယ္ဆုိပါက ေနာင္ဘ၀အဆက္ဆက္ ေကာင္းစားေရး ျမင့္ျမတ္ေရး အထက္တန္းက်ေရး အေထာက္အပံ့ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆံုးေတာ့ နိဗၺာန္၀င္စံၾကရမွာေပါ့။ ဒီဘ၀ ဒီခႏၶာနဲ႔ပဲ ကၽြတ္တမ္း၀င္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ အေျခခံသီလ ပညာခုိင္ၿမဲၿပီးမွ ဒီထက္ျမင့္တဲ့ သမထပညာ၊ ၀ိပႆနာပညာေတြ ပြားျမားယူရင္းနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ပန္းတုိင္ျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္ကို ေရာက္မွာပါ။

ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၃)
ဗုဒၶဘာသာက ဘ၀ကုိ လက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒို႔ဗုဒၶဘာသာေတြ ေျပာတဲ့စကားေတြ၊ ေရးတဲ့စာေပေတြထဲမွာ `တကယ္လုိ႔မ်ား ေနာက္ဘ၀သာ ရွိခဲ့မယ္ဆုိရင္´ လုိ႔ ေျပာဆို ေရးသားၾကတာေလးေတြ ေတြ႕ေတြ႕ေနရတယ္။ ဒီစကားလံုးက ဘ၀ကုိ လက္မခံတဲ့ သေဘာ၊ လက္ခံယံုၾကည္မႈ သိပ္မရွိတဲ့သေဘာေလးေတြ ပါတယ္ဆုိတာ သတိထားခ်င္မွ ထားမိၾကမွာပါ။
ဘ၀ကို လက္ခံတဲ့အပုိင္းဟာ ဗုဒၶဘာသာမွာ သူေတာ္ေကာင္းတရားေတြ က်င့္သံုးဖုိ႔အတြက္ အလြန္အေရးပါတဲ့အပုိင္း ျဖစ္ေနတာေတြ႕ရတယ္။ တကယ္လုိ႔မ်ား ဘ၀ကို လက္မခံဘူးဆုိရင္ ေနာက္ဘ၀မရွိဘူးလို႔ ခံယူထားတဲ့အတြက္ ေနာက္ဘ၀ေကာင္းစားေရး ဘာမွအထူးလုိက္နာေနစရာ မလိုဘူးဆုိတဲ့ ခံယူခ်က္ေတြ ၀င္လာမယ္။ ဒီလို ခံယူထားတဲ့သူတစ္ေယာက္ဟာ ဒီဘ၀မွာပင္ ေကာင္းတဲ့တရားေတြ က်င့္သံုးလုိက္နာမႈ အားနည္းသြားၿပီး မေကာင္းတဲ့ အမူအက်င့္ေတြဘက္ကုိ အားသာသြားမယ္။ အေျခအေနတစ္ရပ္အေနနဲ႔သာ ေကာင္းေအာင္ေနၿပီး မေကာင္းတဲ့ အေလ့အက်င့္ေတြကုိ အလ်ဥ္းသင့္ရင္ သင့္သလုိ က်င့္သံုးသြားမယ္။
ဘ၀နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လုိနားလည္ရမလဲဆုိေတာ့ အရင္ဘ၀၊ လက္ရွိဘ၀ႏွင့္ ေနာက္ဘ၀ဆုိၿပီး ဒီလို သံုးပုိင္း ေလာက္သာ ပိုင္းျခားၾကည့္လိုက္ပါ။ အရင္ဘ၀ဆုိတာ ဘ၀ေပါင္း မေရတြက္ႏုိင္ေအာင္ ရွိခဲ့မယ္။ ေနာက္ဘ၀ဆုိတာလဲ ကၽြတ္တမ္းမ၀င္ေသးသေရြ႕ ဆက္ေနရဦးမယ္။ ဒီေတာ့ လက္ရွိဘ၀ကေန ေထာက္ဆေတြးေခၚ ၾကည့္ရမယ္။ ဒါဆိုရင္ လက္ရွိဘ၀ လူျဖစ္လာတာဟာ အရင္ဘ၀တစ္ခုခုက ေကာင္းမႈကုသုိလ္ေတြေၾကာင့္ ဆုိတာ ဗုဒၶအလုိက် ျငင္းပယ္လုိ႔မရပါဘူး။ လူျဖစ္လာတာေတာ့ ဟုတ္ၿပီ၊ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ တူၾကရဲ႕လားလို႔ ျပန္လည္သံုးသပ္ ၾကည့္ေတာ့ တစ္အူတံုဆင္း ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမအရင္းအခ်ာေတြပင္ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ မတူတာေတြ ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ႐ုပ္ခ်င္းလဲမတူ၊ အသိဉာဏ္ ခံယူခ်က္ခ်င္းလဲမတူ၊ ပညာတတ္ မတတ္ခ်င္းလဲ မတူ၊ ခ်မ္းသာမႈလဲမတူ၊ ေဖာ္ေရြမႈခ်င္းလဲမတူ၊ အုိ ဘယ္အရာမွ မတူၾကဘူး။ သူ႔ပံုစံေလးနဲ႔ သူျဖစ္ေနၾကတာ ေတြ႕ရမွာပါ။
ဘာလုိ႔ လူေတြ ဒီေလာက္ မတူကြဲျပားေနၾကတာလဲဆုိေတာ့ ကံတရားေတြ မတူၾကလုိ႔ပါ။ လူတင္မက သတၱ၀ါတုိင္းမွာ ကံတရားေတြ ကုိယ္စီရွိေနၾကတယ္။ သူ႔ကံနဲ႔ သူ႔ဘ၀လမ္းကို ေလွ်ာက္လွမ္းေနၾကတာပါပဲ။ သူ႔အတိတ္ကံကို အေျခခံၿပီးေတာ့ ဘ၀ကုိယ္စီ ရပ္တည္ေနၾကရတယ္။ ေကာင္းတဲ့ကံက ေထာက္ပံ့ေပးေတာ့ ႐ုပ္ရည္အဆင္းလွပမယ္၊ ခ်မ္းသာမယ္၊ ဉာဏ္ေကာင္းမယ္၊ ျမင့္ျမတ္တဲ့အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ျဖစ္ခြင့္ရွိမယ္၊ ဆရာေကာင္း သမားေကာင္းနဲ႔ေတြ႔မယ္ စသည္ေပါ့။ ဒါေတြအားလံုးကုိလဲ အတိတ္က ေကာင္းတဲ့ကံ တစ္ခုတည္းက ေထာက္ပံ့ေပးမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ႐ုပ္လွေစမယ့္အတိတ္ကံ ျပဳခဲ့ဘူးသူမွ ႐ုပ္လွမွာ၊ ခ်မ္းသာေစမယ့္ အတိတ္ကံျပဳခဲ့ဘူးမွ ခ်မ္းသာမွာ၊ ဉာဏ္ေကာင္းေစမယ့္ အတိတ္ကံ ျပဳခဲ့ဘူးမွ ဉာဏ္ေကာင္းမွာ စသည္ျဖင့္ ဒီလုိလဲ ခြဲျခားသေဘာေပါက္ထားရမယ္။ လူျဖစ္မယ့္ကံကိုေတာ့ ျပဳခဲ့တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမယ့္ အျခားကံေတြ မျပဳခဲ့မိသူမွာေတာ့ ဒီဘ၀မွာ ဆင္းေတာင့္ဆင္းရဲ ေအာက္က်ေနာက္က် ေနေနရတာေပါ့။ ခ်မ္းသာဖို႔လဲ အေျခအေနမေပး၊ ပညာတတ္ဖုိ႔လဲ အေျခအေနမေပး၊ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း ေတြ႔ဖုိ႔လဲ အခြင့္မသာ၊ ဒီလုိနဲ႔ ဘ၀ကို ႏံုခ်ာခ်ာနဲ႔ ရပ္တည္ရင္း တစ္သက္တာ ကုန္သြားၾကရတဲ့ သူေတြလဲ ရွိတာပါပဲ။ ဒါေလာက္ေျပာလုိက္ရင္ ကုိယ့္ဘ၀နဲ႔ ကုိယ့္ကံအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္းေလာက္ေတာ့ ဆင္ျခင္တတ္ေလာက္ၿပီေပါ့။
ကံနဲ႔ ဘ၀ဟာ ခြဲျခားလုိ႔မရပါဘူး။ ကံရွိေနရင္ ဘ၀ရွိေနမယ္၊ အ၀ိဇၨာအရင္းခံ တဏွာၿခံရံတဲ့ ကံေတြေပါ့။ ဒါဆိုရင္ အ၀ိဇၨာ တဏွာ ရွိသေရြ႕ ကံေတြရွိေနမယ္။ ကံေတြမကုန္ေသးသေရြ႕ ဘ၀ေတြ ဆက္လက္ျဖစ္တည္ေနမယ္။ အ၀ိဇၨာရွိေတာ့ သစၥာမသိ၊ သစၥာမသိေတာ့ တဏွာနဲ႔ ဘ၀ေတြမက္ေမာ၊ တြယ္တာ၊ ဒီလုိနဲ႔ ဘ၀ကို မရခ်င္ေတာ့ပါဘူး ဘယ္ေလာက္ပင္ ေျပာေနေသာ္လည္း ကုိယ့္ဘ၀ကုိယ္ တြယ္တာတဲ့ ဘ၀တဏွာက ရွိေနေလေတာ့ ဘ၀ေတြ မဆက္ခ်င္လဲ ဆက္ေနရဦးမွာပဲ။ အ၀ိဇၨာ တဏွာ ျပတ္ေအာင္ က်င့္ႏုိင္ရင္ေတာ့ ဘ၀ေတြလဲ ျပတ္ၿပီေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ အ၀ိဇၨာ တဏွာ ျပတ္ေအာင္ အားမထုတ္ႏုိင္ေသးသေရြ႕ေတာ့ ဘ၀ယံုၾကည္ခ်က္ေတြကုိ ေမ႔ထားလုိ႔ မရပါဘူး။
အတိတ္ကံ ေပးတဲ့အတုိင္း ဒီဘ၀ေလးေတာ့ ရခဲ့ၿပီ။ အတိတ္ကံကေပးလုိက္တဲ့ ဥပဓိ႐ုပ္ရည္၊ အသိုင္းအ၀ုိင္း၊ ၀န္းက်င္၊ ပညာ စသည္ အထုိက္အေလ်ာက္ေတာ့ ကုိယ္စီရွိၾကတာပါပဲ။ ဒီေတာ့ ပစၥဳပၸန္ကံေရာ မလုိေတာ့ဘူးလားဆုိတာကို စဥ္းစားရမွာပါ။ အတိတ္ကံေတြက ဒီဘ၀မွာ သင့္ေတာ္တဲ့ မိဘ၊ အသိုင္းအ၀ုိင္း၊ ၀န္းက်င္၊ ပညာစသည္နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးလုိက္တာပါ။ သူမိတ္ဆက္ေပးလုိက္တာေလးကုိ ကုိယ္က ဆက္လက္အားထုတ္မႈမရွိဘူးဆုိရင္ တုိးတက္မႈဆုိတာ ျဖစ္မလာႏုိင္ပါဘူး။ ကံေတြ ေကာင္းေနရင္ ေကာင္းသထက္ ေကာင္းေအာင္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ ရမွာပါ။ ကုိယ့္ကံေတြက မေကာင္းဘူး ညံ့ေနတယ္ဆုိရင္ အည့ံေတြက အေကာင္းေတြျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားယူရမွာပါ။ ဒါဆို ကံကုိခ်ည္း အားကုိးေနလုိ႔လဲ မရဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္ေလာက္ၿပီေပါ့။ ကံေပၚမွာ ဉာဏ္ေတြ ၀ီရိယေတြ ထပ္ဆင့္ၿပီး ႀကိဳးစားယူမွ ကံမေကာင္းသူေရာ ကံေကာင္းသူပါ လက္ရွိဘ၀မွာ ပိုမုိေတာက္ေျပာင္လာမယ္၊ တင့္တယ္လာမယ္၊ ျပည့္စံုလာမယ္။ ဆုိလုိတာက မခ်မ္းသာေသးရင္ ခ်မ္းသာေအာင္၊ သူေတာ္ေကာင္းဓာတ္ခံအားနဲေသးရင္ အားေကာင္းလာေအာင္၊ ပညာမတတ္ရင္ တတ္ေအာင္၊ က်န္းမာေရး မေကာင္းရင္ ေကာင္းေအာင္္ ျပဳျပင္လုိ႔ရတဲ့အပုိင္းကို ျပဳျပင္ယူရပါတယ္။ အတိတ္ကံ ေပးသမွ်ေလာက္နဲ႔ ေက်နပ္မေနဘဲ ပစၥဳပၸန္ကံေတြ ထပ္ဆင့္ အားျဖည့္ဖုိ႔ဟာလဲ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ လက္ရွိဘ၀ကို အတိတ္က ေပးလုိက္တဲ့ကံအေပၚ အေျခခံၿပီး ပစၥဳပၸန္ကံေတြနဲ႔ အလွဆင္ၾကရမွာပါ။
လက္ရွိဘ၀မွာ ကံေတြလုပ္ေဆာင္ရင္းနဲ႔ (ကံေတြဆုိတာ အလုပ္ေတြကုိေျပာေနတာ) ေနာက္ဘ၀အတြက္လဲ တစ္ဖက္တစ္လမ္းက စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ရပါတယ္။ အတိတ္ကံေကာင္းလို႔ အခု လူ႔ဘ၀ရလာခဲ့တာ။ ေနာက္ဘ၀ အတြက္လဲ ေကာင္းတဲ့ကံေတြ လုပ္မွ သင့္ေတာ္မယ္လို႔ ခံယူမိထားရင္ ဒီဘ၀မွာ မေကာင္းမႈေတြ ေရွာင္ၾကဥ္ခ်င္စိတ္ေတြ အလုိလုိျဖစ္တည္လာေတာ့တာပါ။ ေနာက္ဘ၀ ခ်မ္းသာေရးအတြက္ ဒါနေလးျပဳဦးမွ၊ ေနာက္ဘ၀ က်န္းမာေရးအတြက္ သီလေလးေစာင့္ဦးမွ၊ ေနာက္ဘ၀ ပညာတတ္ေရးအတြက္ ဘာ၀နာေလး အားထုတ္ဦးမွ၊ ေနာက္ဘ၀ ႐ုပ္လွေရးအတြက္ ေဒါသေတြ ေလွ်ာ့ဦးမွ၊ ေနာက္ဘ၀ အသုိင္းအ၀ုိင္း ၀န္းက်င္ေကာင္းနဲ႔ေတြ႔ဖုိ႔အတြက္ ဣႆာ မစၧရိယေတြ ေလွ်ာ့ဦးမွ စသည္ျဖင့္ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြလုပ္၊ မေကာင္းတဲ့ အလုပ္ေတြ ကံေတြ ေရွာင္ၾကဥ္သြားမယ္ဆုိရင္ ဒီဘ၀လဲ ေကာင္း၊ ေနာက္ဘ၀အတြက္လဲ အေထာက္အပံ့ျဖစ္လို႔ နိဗၺာန္ရည္မွန္းလုပ္ရင္ နိဗၺာန္ရသည့္တုိင္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳသြားႏုိင္ပါတယ္။
လက္ရွိဘ၀ဆုိတာ ႏွစ္ေတြနဲ႔ ပုိင္းျခားၾကည့္လုိက္ေတာ့ ခဏတာေလးပါ။ အတိတ္ဘ၀ေတြကလဲ မေရမတြက္ႏုိင္၊ ေနာက္ဘ၀ေတြလဲ ဘယ္ေလာက္ထိ ဆက္လက္ ျဖစ္ေနဦးမယ္မသိရ။ ခဏတာေလးေနရတဲ့ လက္ရွိဘ၀မွာ အေကာင္းဆံုးေနသြားမယ္ဆုိရင္ အေကာင္းဆံုးကံေတြ ျဖစ္လာၿပီး ဒီေကာင္းတဲ့ကံေတြကပဲ ဘ၀ေတြရဲ႕ခ်ဳပ္ဆံုးရာ နိဗၺာန္ေရာက္ေအာင္ အက်ိဳးျပဳပါတယ္။ ကံမေကာင္းလို႔ တိရစၧာန္မ်ား ျဖစ္သြားရင္ သူမ်ားစားဖတ္ ၀ါးဖတ္အေနနဲ႔ ေသၾကရမွာျဖစ္ၿပီး ကုသုိလ္လဲ လုပ္ခြင့္မသာ၊ တရားဆုိတာလဲ အားထုတ္ခြင့္မရ၊ အလြန္အင္မတန္မွ နစ္နာဆံုး႐ံႈးရမယ့္ သူေတာ္ေကာင္းတရားနဲ႔ ေသြဖီဆန္႔က်င္သြားမယ့္ ဘ၀ဆိုးေတြမွာ ဘယ္လုိမွ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း အားထုတ္လုိ႔မရဘူး။ နိဗၺာန္ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ဘ၀ကုိ ရမယ့္ကံေတြလုပ္ထားရင္ ဒီဘ၀နဲ႔ နိဗၺာန္မရေသာ္လဲ ပူစရာမလုိပါဘူး။ ေနာက္ဘ၀ေတြအတြက္ အေထာက္အပံ့ကံေတြ လုပ္ထားၿပီပဲ။ ဒီလုိ ေကာင္းတဲ့ကံေတြ လုပ္ဖန္မ်ားလာရင္ ကုိယ့္သ႑ာန္မွာ ဓာတ္ခံေကာင္းေတြ စုလာတယ္။ ဒီဓာတ္ခံေကာင္းေတြကုိ ဒီဘ၀က ေလ့က်င့္ေပးလုိက္တာနဲ႔ ေနာက္ဘ၀ေတြမွာပါ အေလ့အက်င့္အျဖစ္ ပါသြားၿပီး ပါရမီေျမာက္တဲ့ ဓာတ္ခံေတြျဖစ္လို႔ ဒီေကာင္းတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းဓာတ္ေတြကပဲ နိဗၺာန္ေရာက္ေအာင္ ပုိ႔ေဆာင္ေပးမယ္ဆုိတာ နားလည္လုိက္ပါ။
ဒါဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာမွာ ဘ၀ကို လက္ခံယံုၾကည္မႈ ဘယ္ေလာက္အေရးပါတယ္ဆုိတာ အေတာ္အသင့္ ရိပ္မိေလာက္ၿပီေပါ့။ ဒီလို ဘ၀ယံုၾကည္မႈကေနၿပီး လက္ရွိဘ၀မွာ အေကာင္းဆံုးေနထိုင္ က်င့္သံုးသြားျခင္းျဖင့္ ဗုဒၶအလုိက် ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၄)
မေန႔က ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ ဘ၀ကို လက္ခံယံုၾကည္ဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ ဘ၀ကို အေရးႀကီးတယ္လုိ႔ လက္ခံယံုၾကည္ၿပီး ဘ၀ကို ဘယ္လုိ တန္ဖိုးရွိေအာင္ အသံုးခ်မလဲဆုိတာလဲ သိဖို႔လုိအပ္ ေသးတယ္။ ဘ၀ကုိေတာ့ လက္ခံပါရဲ႕။ တန္ဖုိးရွိရွိ အသံုးခ်ပံု ခ်နည္းမသိတဲ့အခါက်ေတာ့ ကုိယ္မွန္တယ္ထင္ရာေတြ လုပ္ရင္းနဲ႔ အမွားလမ္းေပၚ ေမ်ာသြားရင္လဲ မေကာင္းဘူး။ ကုိယ္မွန္တယ္ထင္တာက တကယ္မွန္ေနရင္ေတာ့ မဆုိးဘူး။ တကယ္တမ္း ဘာသာေရး႐ႈေထာင့္က ၾကည့္လုိ႔ မွားယြင္းေနတယ္ဆိုရင္ နစ္နာဆံုး႐ႈံးမႈက အလြန္ႀကီးမား ပါတယ္။
ဒီဘ၀ ေကာင္းစားရင္ ၿပီးေရာ ေနာက္ဘ၀ဆုိတာ ေနာင္မွလာမွာပဲ ဆုိၿပီး ဇြတ္မွိတ္၍ မုိက္မဲေနတာေတြလဲ ေလာကမွာရွိတတ္တယ္။ ဒါဆုိ ဘ၀ကိုေတာ့ လက္ခံတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဘ၀အတြက္ ထည့္မတြက္တဲ့သေဘာပဲ။ ဒီဘ၀ မွားခဲ့တဲ့ အမွားေၾကြးေတြကုိ ေနာက္ဘ၀ေတြမွာ တန္ဖုိးျဖတ္သတ္မွတ္လို႔ေတာင္ မရႏုိင္ေလာက္ေအာင္ အတုိးခ်ေပးဆပ္ရမွာကို ႀကိဳသိနားလည္ထားရမယ္ေလ။ မွားခဲ့တာက တစ္ဘ၀တာ၊ ေပးဆပ္ရမွာက ဘ၀မ်ားစြာေပါ့။ ဒီေတာ့ ဘ၀ကုိ လက္ခံယံုနဲ႔မၿပီးေသးဘူး၊ ကုိယ့္ဘ၀ကုိယ္လဲ ျမတ္ႏုိးရတယ္၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ခ်စ္ရတယ္။ ဒီလုိေျပာေတာ့ ၀ိပႆနာအျမင္နဲ႔ဆိုရင္ ဒိ႒ိသံနဲ႔ေေျပာေနတယ္လို႔ အျပစ္တင္စရာ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ ဘ၀ကို စြဲဖို႔ေျပာေနသလုိ ျဖစ္ေနတာကုိး။
၀ိပႆနာသေဘာအရ ေျပာရရင္ေတာ့ ဘ၀ဆုိတာ နာမ္နဲ႔ ႐ုပ္ပါပဲ။ အတိတ္ဘ၀ နာမ္႐ုပ္က ဒီဘ၀အထိ လုိက္လာတာမဟုတ္ေတာ့ အတိတ္ဘ၀ နာမ္႐ုပ္ဟာ အခုလက္ရွိ နာမ္႐ုပ္မဟုတ္ပါဘူး။ အတိတ္မွာပဲ က်န္ေနခဲ့ၿပီ။ အခု လက္ရွိ နာမ္႐ုပ္ဆိုတာလဲ ေနာင္ဘ၀ ရမယ့္ နာမ္႐ုပ္မွ မဟုတ္ဘဲ။ အခုေပၚတဲ့ နာမ္႐ုပ္က အခုေပ်ာက္သြားတာကုိး။ မ်က္စိတစ္မွိတ္ မ်က္ေတာင္တစ္ခတ္ေတာင္မွ မၾကာဘူး။ ဒါဆို အရင္ဘ၀ကလဲ နာမ္႐ုပ္ အစဥ္အတန္းတစ္ခုပဲ။ အခုဘ၀လဲ နာမ္႐ုပ္ အစဥ္အတန္းတစ္ခုပဲ။ ဒီဘ၀မွာ နာမ္႐ုပ္သိမ္းတဲ့ နိဗၺာန္ မရဘူးဆုိရင္ ေနာင္လဲ နာမ္႐ုပ္ အစဥ္အတန္းက ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚဦးမယ္။ ဒါျဖင့္ အတိတ္ဘ၀က နာမ္႐ုပ္နဲ႔ လက္ရွိဘ၀ နာမ္႐ုပ္ ဘာမွမဆုိင္ဘူးလားဆုိေတာ့ ဒီလုိလဲမဟုတ္ဘူး။ အေၾကာင္း အက်ိဳးအေနနဲ႔ေတာ့ ဆက္တယ္။ ပ်က္ေတာ့ ပ်က္သြားတယ္။ ျပတ္မသြားဘူး လုိ႔ယူဆလိုက္ပါ။
ဒါဆုိရင္ အတိတ္နာမ္႐ုပ္က အတိတ္ဘ၀တစ္ပုိင္း၊ ယခုလက္ရွိ နာမ္႐ုပ္က ယခုဘ၀တစ္ပုိင္း၊ ေနာင္လာမယ့္ဘ၀မွာ ျဖစ္မယ့္ နာမ္႐ုပ္က ေနာက္ဘ၀ေပါ့။ ဒီလုိ အပုိင္းပုိင္း ျဖစ္ၿပီးပ်က္ေနတဲ့ နာမ္သေဘာ ႐ုပ္သေဘာေတြကုိ (တကယ္ေတာ့ အခ်ိန္မေရြး စကၠန္႔မလပ္ ျဖစ္ၿပီးပ်က္ေနၾကတာပါ) ငါပဲ ငါ့ဘ၀ပဲလုိ႔ေတာ့ ဒီလုိ စြဲေနစရာမလိုဘူးေပါ့။ ဒီလုိမစြဲရဘူးဆုိေပမယ့္ သံသရာလည္ရမယ့္ နာမ္႐ုပ္ေခၚတဲ့ ဘ၀ေတြအတြက္ ဘယ္လုိလုပ္မလဲ။ ငါမဟုတ္ နာမ္နဲ႔႐ုပ္ဆုိၿပီးေတာ့ ထင္ရာေတြလုပ္ၾကရမွာလား။ ကုိယ္လုပ္သမွ်ေတြထဲမွာ ပါတဲ့ ကုသုိလ္ေစတနာ၊ အကုသုိလ္ ေစတနာ ဆိုတဲ့ ကံတရားေတြက ျဖစ္ၿပီးပ်က္ ေပၚၿပီးေပ်ာက္ေနရစ္ခဲ့ေပမယ့္ ေနာင္အလ်ဥ္းသင့္ရင္ သင့္သလုိ အက်ိဳးေပးဖုိ႔အတြက္ အေၾကာင္းတရားေတြအျဖစ္နဲ႔ ခ်ဳပ္ေနခဲ့တာ။ လံုး၀ ျပတ္ေတာက္သြားတာမဟုတ္ဘူး။ နာမ္႐ုပ္အစဥ္ မခ်ဳပ္ဆံုးေသးသေရြ႕၊ နိဗၺာန္မရေသးသေရြ႕ အေၾကာင္းတုိက္ဆုိင္ရင္ အက်ိဳးေတြ ျပန္လည္ေပၚ လာမယ္။ ေကာင္းတဲ့ကံေတြက ေကာင္းက်ိဳးေတြ ျပန္ေပၚၿပီး ဆုိးတဲ့ကံေတြက ဆုိးက်ိဳးေတြ ျပန္ေပၚလာမယ္။ အဲဒီေတာ့ ဘာမွမဆုိင္တဲ့ အျခားနာမ္႐ုပ္ေတြဆီ ေက်ာ္လြန္ၿပီးေတာ့ အက်ိဳးေပးမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒီအေၾကာင္းအက်ိဳး ကြင္းဆက္မိမိနဲ႔ ျဖစ္ၿပီးပ်က္လာခဲ့တဲ့ နာမ္႐ုပ္အစဥ္မွာပဲ အက်ိဳးေတြလာ ေပၚမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားနားလည္လြယ္တဲ့ စကားနဲ႔ေျပာရင္ ကုိယ့္နာမ္႐ုပ္ျဖစ္စဥ္ဟာ ကုိယ့္ဘ၀ပဲ။ သူ႔နာမ္႐ုပ္ျဖစ္စဥ္ဟာ သူ႔ဘ၀ပဲ။ ကုိယ္လုပ္တဲ့ ကံေတြက သူမ်ားထံ သြားၿပီး အက်ိဳးမေပးဘူး။ အရွိန္႐ုိက္ခတ္တာေလာက္ေတာ့ ျဖစ္တတ္တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ အမ်ားနားလည္တဲ့စကား ဘုရားလဲ ေဟာတဲ့စကားနဲ႔ ပညတ္တင္ၿပီး ကုိယ့္ဘ၀ကိုယ္ ျမတ္ႏုိးရမယ္ လို႔ေျပာလုိက္တာပါ။
ကုိယ့္ဘ၀ကိုယ္ ျမတ္ႏုိး၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကို ခ်စ္တတ္ဖို႔လုိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ပဲ ဘုရားကလဲ သတၱ၀ါေတြဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကိုသာ အခ်စ္ဆံုးဆိုၿပီး ေကာသလမင္းကုိ ေဟာခဲ့တယ္ေလ။ သားကုိခ်စ္တယ္၊ သမီးကုိခ်စ္တယ္၊ မိဘကုိခ်စ္တယ္၊ ဇနီးကိုခ်စ္တယ္၊ ခင္ပြန္းကုိခ်စ္တယ္ ဘယ္လုိပင္ေျပာေနပါေစ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိထက္ေတာ့ ဘယ္သူမွ ပုိမခ်စ္ၾကပါဘူး။ ကုိယ္မခ်ိ အမိေသာ္လဲ သားေတာ္ခဲဆုိသလုိေပါ့။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ခ်စ္တာေတာ့ ဟုတ္တယ္၊ ဘယ္လုိခ်စ္ရမလဲ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ခ်စ္တယ္ဆုိရင္ ကုသုိလ္ေတြ မ်ားမ်ားလုပ္၊ အကုသုိလ္ေတြ မျဖစ္ေအာင္ေနေပါ့။ အကုသုိလ္တရားေတြ ေရွာင္ၾကဥ္၊ အဆုိးလမ္းေတြေရွာင္ၿပီး အေကာင္းလမ္းက ေလွ်ာက္လွမ္းေနရမယ္။ ဒါဆို ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ခ်စ္ရာေရာက္မွာပါ။ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး စသည္ ဘယ္အေရးမွာမွ မတရားမလုပ္နဲ႔။ သမာသမတ္ က်က်စဥ္းစား၊ သမာသမတ္က်က် လုပ္၊ သမာသမတ္က်က် ေျပာ။ ဘ၀ကုိထိခုိက္မဲ့ အမွားမ်ိဳးေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဆင္ျခင္၊ ေျပာဆုိ၊ လုပ္ကိုင္၍ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္းနဲ႔ လက္ရွိဘ၀မွာ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ေနတာပါ။ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ကယ္တင္ေနတာပါ။ ပထမအရြယ္၊ ဒုတိယအရြယ္ေတြမွာ တရားအားမထုတ္ ႏုိင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ တတိယအရြယ္ေရာက္ရင္ေတာ့ တရားဘာ၀နာအားထုတ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစား၊ ဒါဆို ဗုဒၶအလုိက် ဘ၀ေနနည္းပါပဲ။ ဘုရားက ေဗာဓိရာဇကုမာရကုိ ဒီအတုိင္းပဲေဟာခဲ့တာ။ (အတၱာနံ ေစ ပိယံ ဇညာ၊ ရေကၡယ် နံ သုရကၡိတံ။ တိဏၰမညတရံ ယာမံ၊ ပဋိဇေဂၢယ် ပ႑ိေတာ။)
ဒီလုိ ဘ၀ကုိ ျမတ္ႏုိး ဘ၀ကုိ တန္ဖုိးထားတတ္လာၿပီဆုိရင္ ကုိယ့္ဘ၀ဟာ ေတာက္ေျပာင္သထက္ ေတာက္ေျပာင္၊ ျမင့္ျမတ္သထက္ ျမင့္ျမတ္လာမယ္။ ကုိယ့္ဘ၀ကုိယ္ ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ ႀကိဳးစားလာမယ္။ ကုိယ့္ဘ၀ ေကာင္းမြန္ျမင့္ျမတ္လာရင္ ကုိယ့္၀န္းက်င္၊ ကုိယ့္ေလာကအတြက္လဲ ေကာင္းက်ိဳးေတြျဖစ္၊ ေကာင္းဂုဏ္ေတြတက္လို႔ ဗုဒၶအလုိက် ဘ၀ပုိင္ရွင္တစ္ေယာက္ျဖစ္လာမွာပါ။
ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၅)
ေဆာင္းပါးေလးေတြ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးဖတ္လုိ႔ရေအာင္ ေန႔စဥ္ေရးၿပီး တင္ျပေနတာက ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ႏုိင္ေအာင္၊ နားလည္တဲ့အတုိင္း ကုိယ္တတ္ႏုိင္တဲ့ဘက္က က်င့္သံုးႏုိင္ေအာင္၊ လမ္းမွားမေရာက္ေအာင္၊ အစြန္းမေရာက္ေအာင္ ေျပာျပခ်င္လို႔ပါ။ ဒီလုိမွ ေျပာျပမယ့္သူမရွိရင္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ေဘာင္က်ဥ္းက်ဥ္းနဲ႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ထားတာေတြခ်ည္း ေတြ႔ျမင္ၾကားသိ နားလည္ေနၾကေတာ့ ဗုဒၶတရားေတြက ေကာင္းတယ္၊ ဒို႔က မလုိက္နာႏုိင္လို႔သာဆုိၿပီး ဆင္ေျခေတြနဲ႔ပဲ အခ်ိန္ကုန္သြားၾကတယ္။ တကယ္လုိက္နာဖို႔ အခက္အခဲေတြရွိေနတတ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘုရားေဟာတဲ့ တရားေတာ္ေတြကို ကုိယ္လုိက္နာႏုိင္သမွ် လုိက္နာ၊ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေတြ ရရွိခံစားရမွာ မလြဲဘူးဆိုတာေလး သိထားေစခ်င္တာပါ။
တစ္ခ်ိဳ႕က ကုိယ္လုိရာကို တစ္ဖက္စြန္းေရာက္ ေျပာၿပီး ဒီလုိမွမဟုတ္ရင္ မွတ္ပံုတင္ထဲက ဗုဒၶဘာသာ၊ မိဘေတြက ဗုဒၶဘာသာမို႔ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္လာတာ၊ မိ႐ုိးဖလာ ဗုဒၶဘာသာ စသည္ျဖင့္ အျပစ္ျပေျပာဆုိၿပီး ေ၀ဖန္ေထာက္ျပ ေနၾကေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အထိနာလြန္းတယ္။ ဒါကို ဒုိ႔ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြက ကုိယ့္ထိလို႔ထိမွန္းမသိဘဲ အေျပာေကာင္းသူက ေျပာသြားတာဆိုေတာ့ `ဟုတ္တယ္´ လုိ႔ေခါင္းညိတ္ ေထာက္ခံၿပီး အားရေက်နပ္ေနၾကတယ္။ ဒီေတာ့ အေျပာေကာင္းသူေနာက္ကို ေယာင္ယမ္းေခါင္းညိတ္လိုက္ေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကတာေပါ့။ ဒီလုိ ေဘာင္က်ဥ္းက်ဥ္းေလးအတြင္းမွာ ပံုစံအခ်ခံထားရတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဘ၀က လြတ္ေျမာက္ၿပီး လြတ္လပ္ေပါ့ပါးစြာနဲ႔ပဲ ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြကုိ လုိက္နာက်င့္သံုးႏုိင္ရင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္လုိ႔ ေခၚထိုက္တာပါပဲ။
ဘုရားေဟာတဲ့ ဂါထာေလးတစ္ပုဒ္ကုိ နားလည္လုိ႔ အဲဒီဂါထာေလးတစ္ပုဒ္အတုိင္း လုိက္နာက်င့္သံုးေနရင္လဲ ဗုဒၶဘာသာပဲေပါ့။ ဥပမာ- မေကာင္းမႈမလုပ္နဲ႔၊ ေကာင္းမႈေတြဆုိရင္ လုပ္၊ စိတ္ကုိ ျဖဴစင္ေအာင္ထား ဆုိတဲ့ (သဗၺပါပႆ အကရဏံ၊ ကုသလႆူပသမၸဒါ။ သစိတၱပရိေယာဒပနံ၊ ဧတံ ဗုဒၶါနသာသနံ။) တရားေလးပဲ က်က်နန အဓိပၸါယ္နားလည္တယ္၊ သိတယ္။ က်န္တဲ့ တရားေတြမသိဘူး။ ဒါေလးပဲ သိလို႔ ဒီတရားေတာ္ေလးကုိပဲ လုိက္နာေနတယ္၊ က်င့္သံုးေနတယ္ဆုိရင္ ဘာမ်ား မွားယြင္းစရာရွိဦးမွာလဲ။ ေနာက္ ဥပမာတစ္ခုအေနနဲ႔ မေကာင္းမႈျပဳသူဟာ ဒီဘ၀လဲ ပူပန္ရ ဆင္းရဲရ ေနာင္ဘ၀လဲ ပူပန္ရ ဆင္းရဲရ၊ ခုေရာေနာင္ပါ ပူပန္ဆင္းရဲရတယ္။ အပါယ္ေရာက္ရင္ ပုိလုိ႔ ဆင္းရဲရမယ္။ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈျပဳသူဟာ ခုဘ၀လဲ ေက်နပ္စရာ၊ ေနာက္ဘ၀လဲ ေက်နပ္စရာ၊ ခုေရာေနာင္ပါ ေက်နပ္စရာ၊ သုဂတိေရာက္ရင္ ပုိလို ေက်နပ္စရာေကာင္းတယ္။ (ဣဒ တပၸတိ ေပစၥ တပၸတိ၊ ပါပကာရီ ဥဘယတၳ တပၸတိ စသည္) ဒီလုိ ေဟာထားတဲ့ တရားအတုိအစေလးေတြကုိသာ သိနားလည္တယ္။ သိနားလည္ထားတဲ့အတုိင္း လုိက္နာက်င့္သံုးေနတယ္ဆိုရင္ သူ႔အတြက္ ဘာမွ အက်ိဳးယုတ္စရာမရွိဘူး။ ဒီအတုိင္း ဘုရားေဟာထားတာကို သိနားလည္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ခုဘ၀ ေနာက္ဘ၀ ပူပန္စရာေတြသာ ႀကံဳေတြ႔ရမယ့္ အကုသိုလ္ေတြ ေရွာင္ၾကဥ္ၿပီး အခုေရာ ေနာင္ပါ ကိုယ္စိတ္ခ်မ္းသာမႈကုိ ေပးစြမ္းမယ့္ ကုသုိလ္လုပ္ငန္း ေကာင္းမြန္ျမင့္ျမတ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အျပစ္ကင္းစင္တဲ့လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ေနထုိင္မယ္ဆိုရင္ ဗုဒၶအလုိက် ေနထုိင္ က်င့္သံုးေနတာပဲ။ ဒါကိုမွ ဗုဒၶဘာသာလုိ႔ မေျပာႏုိင္ဘူးဆိုရင္ ဘယ္လုိလူမ်ိဳးကုိ ဗုဒၶဘာသာလို႔ ေခၚရမွာလဲ။ စဥ္းစားၾကပါ။
ဘုရားကေတာ့ တရားေတြကုိ ေန႔မနား ညမနား ေဟာခဲ့တာပဲ။ ဒါေတြအားလံုးကုိ သိေအာင္လုပ္ေနဖုိ႔ လူေတြမွာ အခ်ိန္မရွိဘူးေလ။ ဘုရားကလဲ ပုဂၢိဳလ္အလိုက္ ထုိက္တန္တဲ့ တရားပဲ ေရြးေဟာတာပါ။ စိတ္ညစ္ေနတဲ့သူကို စိတ္ညစ္ေပ်ာက္ေအာင္၊ ပူပင္ေသာကေရာက္ေနတဲ့သူကုိ ပူပင္ေသာကေတြ ၿငိမ္းေအာင္၊ စိတ္တုိေနတဲ့သူကုိ စိတ္တုိတာ မေကာင္းဘူး၊ စိတ္ရွည္ရွည္ထားတတ္ေအာင္ စသည္ျဖင့္ ပုဂၢိဳလ္နဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့ တရားေတြခ်ည္း ေဟာခဲ့တာပဲ။ ပဋာစာရီကုိ ေဟာတဲ့တရားနဲ႔ နႏၵိယဥပါသကာကုိ ေဟာတဲ့တရား ဘယ္တူပါ့မလဲ။ ခံစားမႈခ်င္း မတူၾကဘူးေလ။ လူသာမန္ေတြကုိ ေဟာတဲ့တရားနဲ႔ ပရိဗုိဇ္ေတြ၊ ပုဏၰားပညာရွိေတြကုိ ေဟာတဲ့တရားမတူဘူး။ အသိဉာဏ္ခ်င္းမတူၾကလုိ႔ေပါ့။ လူေတြကုိေဟာတဲ့တရားနဲ႔ ရဟန္းေတြကုိေဟာတဲ့တရား ဘယ္တူႏုိင္ပါ့မလဲ။ ပညာခ်င္းမတူၾကဘူး။ အသိဉာဏ္ အႏုအရင့္၊ ပညာရည္ အနိမ့္ အျမင့္လုိက္ၿပီး ဘုရားက ေဟာခဲ့တာျဖစ္ေတာ့ ပညာရွိေတြကုိ ေဟာတဲ့တရားေတြကုိ အေျခခံ ပညာရည္နိမ့္ေနေသးတဲ့ ဒုိ႔ဒီေန႔ ဗုဒၶဘာသာေတြက လုိက္လုိ႔မမီႏုိင္ပါဘူး။
ဒီေတာ့ ဘုရားေဟာတရားေတာ္ေတြကုိ သိေအာင္ေတာ့ တတ္ႏုိင္ေလာက္ႀကိဳးစားေပါ့။ ႀကိဳးစားၿပီး ကုိယ့္စ႐ုိက္နဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့တရားကို လက္ေတြ႔က်က် လုိက္နာက်င့္သံုးလုိက္ပါ။ ဘုရားေဟာတရား တစ္ပုိင္းတစ္စေလး သိတယ္၊ နားလည္တယ္၊ အဲဒီ တစ္ပုိင္းတစ္စေလးကို လုိက္နာက်င့္သံုး၊ မ်ားမ်ားသိရင္ မ်ားမ်ားလုိက္နာက်င့္သံုး။ အမ်ားႀကီး မက်င့္သံုးႏုိင္ဘူးဆိုရင္ ကုိယ္နဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့ ကုိႏွစ္သက္တဲ့ တရားေတာ္ေလးေတြ ေရြးခ်ယ္က်င့္သံုးပါ။ က်င့္သံုးသေလာက္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိတယ္ဆုိတာ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးမွ ကုိယ္တုိင္သိမွာ။
ဘုရားေဟာတရားေတာ္ေတြကုိ ကုိယ္ဉာဏ္မီသေလာက္ လုိက္နာက်င့္သံုးခြင့္ရွိပါတယ္။ ကုိယ့္ဉာဏ္က လုိက္မမီလုိ႔ မက်င့္သံုးေတာ့ဘူးဆုိၿပီး မလုပ္လုိက္ပါနဲ႔။ ဉာဏ္ရည္ျမင့္မားတဲ့သူေတြ က်င့္သံုးေနတဲ့တရားေတြကုိ ငါေတာ့ မလုိက္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူးဆုိၿပီးလဲ လက္မိႈင္မခ်လုိက္ပါနဲ႔။ ကုိယ့္အဆင့္နဲ႔ကုိယ္ အလုိက္သင့္ က်င့္သံုးသြားရင္ ဗုဒၶတရား ေတြကုိ က်င့္သံုးေနတာျဖစ္လုိ႔ ငါ ဗုဒၶဘာသာပဲလုိ႔ ရဲရဲရင့္ရင့္ ယံုၾကည္လုိက္စမ္းပါ။
ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၆)
ဗုဒၶဘာသာကုိ ၀ါဒအမည္ေတြ ေပးၿပီးေတာ့ တင္ျပလုိ႔ အားလံုးကို ၿခံဳငံုမိမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အခ်ိဳ႕က ကမၼ၀ါဒလို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကတယ္၊ အခ်ိဳ႕က ၀ိဘဇၨ၀ါဒလို႔ ေျပာၾကတယ္။ မွားသလားဆုိေတာ့ မမွားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၿခံဳငံုမိေအာင္ေတာ့ မမွန္ဘူး။
ကမၼ၀ါဒလုိ႔ေျပာရင္ ကံကို လက္ခံတဲ့၀ါဒ၊ ယံုၾကည္တဲ့၀ါဒေပါ့။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ကံအယူအဆ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘုရားက ကံအေၾကာင္းကုိသာ ေဇာင္းေပးေဟာခဲ့တာလားဆုိေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ကံအေၾကာင္းလဲ ေဟာတယ္၊ ဉာဏ္အေၾကာင္းလဲ ေဟာတယ္၊ ၀ီရိယအေၾကာင္းလဲ ေဟာတယ္၊ အလ်ဥ္းသင့္ရင္ သင့္သလို သဒၶါအေၾကာင္း၊ သတိအေၾကာင္း၊ ဟိရိအေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ အေျခအေနေပၚ မူတည္ၿပီး ေဟာေလ့ရွိပါတယ္။ ကံဟာ အေရးပါတဲ့ က႑တစ္ရပ္အေနနဲ႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ျငင္းပယ္လုိ႔ မရႏုိင္ပါဘူး။
ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ အဓိက အျမင့္ျမတ္ဆံုး ပန္းတုိင္ကေတာ့ နိဗၺာန္ေပါ့။ နိဗၺာန္ရဖို႔အတြက္ ကံယံုၾကည္႐ံုနဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ ကံယံုၾကည္လက္ခံထားျခင္းေလာက္နဲ႔ နိဗၺာန္မေရာက္ႏုိင္ဘူးေပါ့။ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာတုိင္း သိေနတာပဲ။ ဒါဆိုရင္ ကံယံုၾကည္ခ်က္က ဘယ္ေနရာေတြမွာ အသံုးက်လဲ၊ ဘာအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိလဲ ဆုိတဲ့ ျပႆနာမွာ သံသရာလည္ရာမွာ ကံယံုၾကည္ခ်က္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တယ္။ မယံုၾကည္ရင္ မယံုၾကည္သေလာက္ သံသရာမွာ ေအာက္က်ေနာက္က် ျဖစ္ၾကရ၊ ၾကင္လည္ၾကရမွာျဖစ္ၿပီး ယံုၾကည္ရင္ ယံုၾကည္သေလာက္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မ်ားစြာရွိတယ္။
ကံမယံုၾကည္မႈက ဆုိးက်ိဳးကိုျဖစ္ေစတယ္၊ ယံုၾကည္မႈက ေကာင္းက်ိဳးကိုျဖစ္ေစတယ္ေလ။ ယံုၾကည္မႈ မယံုၾကည္မႈ ေတြနဲ႔ ေကာင္းက်ိဳး ဆုိက်ိဳးေတြ ဘယ္လုိပတ္သက္ေနတာလဲ ဆုိရင္ေတာ့ သေဘာတရားက ရွင္းရွင္းေလးပါ။ ကံယံုၾကည္မႈရွိထားသူမွာ မေကာင္းတဲ့ ကံေတြကုိ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ေရွာင္ၾကဥ္ေစာင့္ထိန္းေလ့ရွိတယ္။ ဒါဆုိရင္ သူ႔အက်ိဳးေပးကုိက ရွင္းေနၿပီ။ မေကာင္းကံနဲပါး အေကာင္းကံေတြမ်ားေနေအာင္ ဘ၀ကုိ ထိန္းသိမ္းေနထုိင္သြားတဲ့ အေလ့အက်င့္ ျဖစ္လာမယ္။ ဒါဆို သံသရာမွာ မေကာင္းက်ိဳးထက္ ေကာင္းက်ိဳးခံစားရဖို႔ အခြင့္အလမ္းသာေနတာေပါ့။ ဒါဟာ ကံယံုၾကည္ထားသူအတြက္ အားသာခ်က္ပဲ။
ကံမယံုၾကည္သူမွာ ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈ ခြဲျခားခ်က္မရွိေတာ့ဘူး။ သူ႔ဆႏၵအတုိင္း သူလုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ေတာ့မယ္။ လူေတြဟာ ကုိလုပ္ခ်င္ရာသာ လုပ္ၾကမယ္ဆုိရင္ ေကာင္းမႈနဲ႔ မေကာင္းမႈထဲက မေကာင္းမႈလုပ္မိတာပဲ မ်ားပါတယ္။ ေကာင္းမႈလုပ္မိဖို႔က အလြန္ရွားပါးပါတယ္။ မေကာင္းမႈအလုပ္မ်ားသူမွာ အဆုိးကံေတြ မ်ားေနမယ္၊ အဆုိးကံေတြ မ်ားေနရင္ သံသရာမွာ ဆုိးက်ိဳးေတြ ခံစားရဖုိ႔ အခြင့္သာသြားမယ္။ ၿပီးေတာ့ ကံမယံုၾကည္သူဟာ အေျခခံ ကမၼႆကတာဉာဏ္ကင္းလို႔ မိစၧာဒိ႒ိလဲ ျဖစ္တယ္။ မိစၧာဒိ႒ိတုိ႔ရဲ႕ သြားရာလမ္းက ငရဲလမ္းပဲ။ သံသရာႏြံနစ္လို႔ သံသရာေအာက္တမ္းက်ဖုိ႔ အခြင့္အလမ္းေတြ သာသြားတယ္ေလ။ ဒါဟာ ကံမယံုၾကည္သူအတြက္ အားနဲခ်က္၊ ဆုိးက်ိဳးပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ကံယံုၾကည္ခ်က္ရွိ၊ မရွိဟာ သံသရာလည္ရာမွာ မ်ားစြာအေရးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နိဗၺာန္ကုိေတာ့ ကံက တုိက္႐ိုက္ေရာက္ေအာင္ မပုိ႔ေဆာင္ႏုိင္ဘူး။ ဉာဏ္ကမွ ပုိ႔ေဆာင္ႏုိင္တယ္။ ကံက သြယ္၀ုိက္ေသာအားျဖင့္ အေထာက္အပံ့ေတာ့ ေပးႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာကုိ ကမၼ၀ါဒလုိ႔ေျပာ႐ံုနဲ႔ လံုေလာက္ျပည့္စံုမႈမရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဗုဒၶဘာသာဟာ ကမၼ၀ါဒအေပၚ အေျခခံ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဘာသာလို႔ ေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္ပါ။
ဗုဒၶဘာသာကို နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၇)
မေန႔ကေဆြးေႏြးခ်က္ေလး မျပတ္ေသးတာ ဆက္လက္တင္ျပရဦးမယ္။ ကမၼ၀ါဒလုိ႔ ဗုဒၶဘာသာကုိ ၿခံဳငံုေျပာမယ္ဆုိရင္ မွန္ေတာ့မွန္တယ္၊ အျပည့္အ၀မွန္သလားဆုိေတာ့ အဲေလာက္ေတာ့ မမွန္ဘူးဆုိတာ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္ေလ။ အဂၤလိပ္လုိဆုိရင္ေတာ့ half-truth ေပါ့။ ဒီအတုိင္းပဲ ဗုဒၶဘာသာဟာ ၀ိဘဇၨ၀ါဒပဲဆုိၿပီး ေျပာေနၾကျပန္တယ္။ ၀ိဘဇၨ၀ါဒ ဆုိတာ အေ၀ဖန္ အဆန္းစစ္ခံတဲ့၀ါဒေပါ့။ ၀ိဘဇၨ၀ါဒဆုိၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာမွာ ဂုိဏ္းတစ္ခု သီးသန္႔ေထာင္ထား တာေတာင္ ရွိပါတယ္။
ဒီ ၀ိဘဇၨ၀ါဒအယူအဆဟာလဲ တစ္စိပ္တစ္ပုိင္းေလာက္ေတာ့ မွန္ပါတယ္။ အျပည့္အ၀ေတာ့မ မမွန္ေသးဘူး။ ဘာလို႔လဲ ဆုိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဟာ အလြန္က်ယ္ျပန္႔တဲ့ နက္နဲတဲ့ဘာသာ၊ အလြန္အထက္တန္းက်တဲ့ဘာသာ၊ ပညာရပ္ဆန္တဲ့ဘာသာ ျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာကုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္က ေလ့လာလုိက္စားမယ္ဆုိရင္ ပညာတတ္ေလ ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြကုိ ပုိမုိနက္႐ိႈင္းစြာ နားလည္သေဘာေပါက္လာေလ၊ ပုိမုိနားလည္ေလ ပုိမုိသက္၀င္ယံုၾကည္လာေလျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶဘာသာမွာ သိမ္ေမြ႔တဲ့ အယူအဆ၊ ခက္ခဲတဲ့အယူအဆ၊ နက္နဲတဲ့ အယူအဆ၊ တုိက္႐ုိက္မဟုတ္ဘဲ သြယ္၀ုိက္တဲ့အယူအဆ စသည္ျဖင့္ မ်ားစြာရွိရာ အယူအဆေတြကုိ တိတိက်က် ျပတ္ျပတ္သားသား သိနားလည္ဖုိ႔ဆုိရင္ ပညာအေျခခံ ေကာင္းဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကို ေလ့လာခ်ဥ္းကပ္ ရာမွာ ပညာမတတ္သူ နားလည္ပံုကတစ္မ်ိဳး၊ မူလတန္းေအာင္အဆင့္နဲ႔ နားလည္ပံုကတစ္မ်ိဳး၊ အလယ္တန္းေအာင္ အဆင့္နဲ႔ နားလည္ပံုက တစ္မ်ိဳး၊ အထက္တန္းေအာင္အဆင့္နဲ႔ နားလည္ပံုက တစ္မ်ိဳး၊ ဘြဲ႕ရ ပညာတတ္ေတြ နားလည္ပံုကတစ္မ်ိဳး၊ သာမန္ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ နားလည္မႈကတစ္မ်ိဳး၊ တရားအားထုတ္ဆဲ ေယာဂီေတြနားလည္မႈ ကတစ္မ်ိဳး၊ တရားရၿပီးတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ နားလည္မႈကတစ္မ်ိဳး။ နားလည္မႈ အဆင့္ကြာျခားခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။ ပညာရည္ျမင့္ေလ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ နားလည္မႈက ပုိမုိ ျမင့္လာေလ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ကုိယ္ေတြ႕မ်က္ျမင္ ရွိၾကမွာပါ။
ဒါေပမယ့္ အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ တိကနိပါတ္၊ ေကသမုတၱိသုတ္မွာ ကာလာမရြာသားေတြကို ျမတ္စြာဘုရား ေဟာထားတဲ့ တရားတစ္ပုဒ္ရွိတယ္။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ေျပာသံၾကား တစ္ဆင့္စကားနဲ႔လဲ မယံုနဲ႔၊ မ်ိဳး႐ိုးစဥ္ဆက္စကားနဲ႔လဲ မယံုနဲ႔၊ ဒီလုိျဖစ္ခဲ့ဘူးတယ္ဆုိၿပီးလဲ မယံုနဲ႔၊ ပိဋကတ္စာေပနဲ႔ ညီၫြတ္တယ္ဆုိၿပီးလဲ မယံုနဲ႔၊ ေတြးေတာႀကံဆ၍လဲ မယံုနဲ႔၊ နည္းမွီၿပီးလဲ မယံုနဲ႔၊ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုခုကို ႀကံဆ၍လဲ မယံုနဲ႔၊ ငါႀကံထားတာနဲ႔ တစ္ထပ္တည္း က်တယ္ဆုိၿပီးလဲ မယံုနဲ႔၊ ဒုိ႔ၾကည္ၫိုတဲ့ ရဟန္းကေဟာတာပဲ ဆုိၿပီးလဲ မယံုနဲ႔။ မေကာင္းတဲ့တရားကုိ မေကာင္းတဲ့တရားမွန္း ကုိယ္တုိင္သိရင္ ပယ္လုိက္၊ ေကာင္းတဲ့တရားကို ေကာင္းတဲ့တရားမွန္း ကိုယ္တုိင္သိရင္ လုိက္စား။ ဒီသုတၱန္ကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ အမ်ားစုက ဗုဒၶဘာသာဟာ ၀ိဘဇၨ၀ါဒဆုိၿပီး ေကာက္ခ်က္ခ်ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီသုတၱန္ကုိ ဘုရားက ဘယ္လိုလူေတြကုိ ေဟာတာလဲဆုိေတာ့ အေတြးအေခၚ ပညာနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ ဗဟုသုတၾကြယ္၀တဲ့ ကာလာမမ်ိဳးႏြယ္ေတြကို ေဟာတာ။ ၀ိဘဇၨလုပ္ႏုိင္တဲ့ အရည္အခ်င္းရွိသူေတြမုိ႔ ေဟာတာပါပဲ။ အဲလုိ အရည္အခ်င္းမ်ိဳး မရွိတဲ့သူေတြကို ဘုရားက ေ၀ဖန္ဖို႔ ဖြင့္မေပးခဲ့ပါဘူး။
ဗုဒၶဘာသာဟာ ပညာရပ္ဆန္တဲ့ဘာသာျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ၿပီေလ။ ပညာရပ္ဆန္တဲ့ ဘာသာ အယူ၀ါဒေတြကို ပညာရွိမွ ၀ိဘဇၨလုပ္လုိ႔ ရပါမယ္။ ပညာမရွိဘဲ ၀ိဘဇၨလုပ္လုိ႔ အမွားအယြင္းေတြခ်ည္း ျဖစ္ကုန္ေတာ့မွာေပါ့။ ဒီေဒသနာေတာ္ကုိ လက္ကုိင္ထားၿပီး ဒီေန႔ေခတ္မွာ ၀ိဘဇၨလုပ္ႏုိင္ေလာက္ေအာင္ ပညာမရွိတဲ့သူ မတတ္တဲ့ သူေတြက ၀ိဘဇၨ ထ လုပ္ေနၾကတဲ့အခါက်ေတာ့ အလြဲလြဲ အမွားမွားေတြျဖစ္ၿပီး ဘုရားရွင္ရဲ႕အလုိေတာ္နဲ႔ ကြာဟသြားတဲ့ အယူအဆေတြ ေပၚေပါက္လာတာ အဖတ္တင္က်န္ရစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာဟာ ၀ိဘဇၨ၀ါဒ လုိ႔ ဟစ္ေအာ္ၿပီး ထင္ရာျမင္ရာ ေ၀ဖန္ရမယ့္ဘာသာ မဟုတ္ဘူး၊ အက်ိဳးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ ေ၀ဖန္ခ်င့္ခ်ိန္ႏုိင္တဲ့ ပညာရွိေတြသာ ေ၀ဖန္ဖုိ႔ သင့္ေတာ္တယ္လို႔ ျဖည့္စြက္နားလည္လုိက္ပါ။ ေ၀ဖန္ခ်င္တယ္ဆုိရင္ အရင္ဆံုး ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ သိေအာင္လုပ္ၿပီးမွ ေ၀ဖန္တာ ေဆြးေႏြးတာမ်ိဳးပဲ ျဖစ္သင့္တယ္လုိ႔ အႀကံေပးလုိက္ပါတယ္။ ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြကို အထူးသျဖင့္ ေ၀ဖန္ေန႐ံုနဲ႔ မၿပီးဘူး၊ လက္ေတြ႕က်က် လုိက္နာမွ က်င့္သံုးမွ ကုိယ့္အတြက္တန္ဖုိးရွိမွာ ျဖစ္လို႔ ေ၀ဖန္ေရး၀ါဒဆုိၿပီး ေ၀ဖန္ေန ၾကမယ့္အစား ကုိယ္နားလည္သေလာက္ လုိက္နာက်င့္သံုးျခင္းဟာ အေကာင္းဆံုးပဲလုိ႔သာ ေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္ပါ။
ဗုဒၶဘာသာကုိ နားလည္ၾကည့္ျခင္း (၁၈)
ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ယခုလက္ရွိဘ၀ ႀကီးပြားခ်မ္းသာေအာင္ အေကာင္းဆံုး ေနထုိင္က်င့္သံုးနည္း အျဖစ္ ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီး ေဟာခဲ့တာေလးကုိ ႏွစ္သစ္ကူး အထူးလက္ေဆာင္အေနနဲ႔ ဒီေန႔တင္ျပမယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဘုရားရွင္က ဒီဃဇာဏု အမည္ရွိတဲ့ (ဗ်ဂၣပဇၨသတုိ႔သားလုိ႔လဲေခၚတယ္) ေကာလိယ မင္းသားကို ေဟာထားတဲ့ ပစၥဳပၸန္ သံသရာ ႏွစ္ျဖာေကာင္းစားေရးတရားေတာ္ေတြထဲက ေကာက္ႏုတ္တင္ျပမွာပါ။
ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ၿမတ္ႀကီးက ပစၥဳပၸန္ဘ၀မွာ ႀကီးပြားခ်မ္းသာခ်င္ရင္ ဒီအခ်က္(၄)ခ်က္နဲ႔ ျပည့္စံုရမယ္ဆုိၿပီး ဒီဃဇာဏုေခၚ ဗ်ဂၣပဇၨသတုိ႔သားကို ေဟာခဲ့ပါတယ္။
(၁) ဥ႒ာနသမၸဒါ - လံု႔လ၀ီရိယႏွင့္ျပည့္စံုရမယ္။ ကုိယ္တတ္ကၽြမ္းတဲ့ ပညာတစ္ခုခုနဲ႔ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းလုပ္ငန္း လုပ္ကုိင္ရာမွာ ကုိယ့္အလုပ္ကို ကၽြမ္းက်င္ရမယ္၊ မပ်င္းရဘူး၊ ကုိယ့္အလုပ္အေၾကာင္း ကုိယ္သိေအာင္ လုပ္ထား ရမယ္၊ စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္စြမ္း ဦးေဆာင္ဦးရြက္လုပ္ႏုိင္စြမ္းရွိထားရမယ္။ အခုေခတ္လိုဆုိရင္ေတာ့ management ပညာေပါ့။ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ၀င္ေငြေကာင္းေအာင္ ကုိယ္တတ္တဲ့ပညာနဲ႔ တရားသျဖင့္ ႀကိဳးစားရွာေဖြတာဟာ ဘုရားအလုိက် ဥ႒ာနသမၸဒါ ပါပဲ။ စီးပြားရွာႏုိင္စြမ္းရွိရမယ္လို႔ မွတ္လုိက္ပါ။
(၂) အာရကၡသမၸဒါ - ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ျပည့္စံုရမယ္။ တရားသျဖင့္ ႀကိဳးစားရွာေဖြလုိ႔ ရရွိထားတဲ့ စီးပြား ဥစၥာတု႔ိကုိ ေပ်ာက္ပ်က္ျခင္း၊ ဆံုး႐ံႈးျခင္း၊ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါးတုိ႔ေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးျခင္း မရွိေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ ႏုိင္စြမ္း၊ ထိန္းသိမ္းႏုိင္စြမ္းရွိျခင္းဟာ အာရကၡသမၸဒါပါ။ စုေဆာင္ႏုိင္စြမ္းရွိရမယ္လို႔ မွတ္လုိက္ပါ။
(၃) ကလ်ာဏမိတၱတာ - မိတ္ေဆြေကာင္းနဲ႔ ေပါင္းေဖာ္ရမယ္။ အေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္ျခင္း၊ သဒၶါ၊ သီလ၊ စာဂ၊ ပညာနဲ႔ ျပည့္စံုျခင္းရွိတဲ့ သူကို မိတ္ေဆြေကာင္းလုိ႔ ဒီသုတၱန္မွာသတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ဒီလုိပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ ေပါင္းသင္းရင္ အတုျမင္အတတ္သင္ဆုိသလုိ သူတို႔က ကုိယ္က်င့္တရားေကာင္းေတာ့ သူတို႔ထံက ေကာင္းတဲ့အက်င့္ ေတြ ကုိယ့္ထံကူးစက္လားမယ္။ သူတုိ႔ထံမွာ သဒၶါ၊ သီလ၊ စာဂ၊ ပညာေတြ ျပည့္စံုေနတာေတြ႔ရေတာ့ ကုိယ္လဲ အတုလုိက္ၿပီး သဒၶါအားေတြေကာင္းလာမယ္၊ သီလအားေတြ၊ စြန္႔ႀကဲေပးကမ္းမႈ စာဂတရားေတြ ေကာင္းလာမယ္။ သူတို႔တတ္တဲ့ပညာေတြ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ကုိယ္လဲ တတ္ကၽြမ္းလာမယ္။ ဒါဟာ ကလ်ာဏမိတၱရဲ႕ ေက်းဇူးေတြပါပဲ။ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း ရွိရမယ္လုိ႔မွတ္လိုက္ပါ။
(၄) သမဇီ၀ိတာ - မွ်တစြာ အသက္ေမြးတတ္ရမယ္။ ၀င္ေငြထြက္ေငြ မွ်တေအာင္သံုးစြဲတတ္ရမယ္။ ၀င္ေငြထြက္ေငြ မခ်ိန္ဆတတ္ရင္ေတာ့ အိတ္ေပါက္နဲ႔ ဖားေကာက္သလုိပါပဲ။ ဖားေတြ တစ္ေကာင္ၿပီးတစ္ေကာင္ ႐ိုက္ၿပီး အိတ္ထဲ ထည့္ေသာ္လည္း အိတ္က အေပါက္ဆိုေတာ့ ထည့္လုိက္တဲ့ဖား၊ အေပါက္က ထြက္က်သြား၊ တစ္ညလံုးသာ မနားတမ္း႐ုိက္ေနရတယ္၊ အိတ္ထဲၾကည့္ေတာ့ တစ္ေကာင္မွမရွိ။ ဒီအတုိင္းပဲ ၀င္ေငြက နည္း၊ သံုးေငြက မ်ားလြန္းေနရင္ အေၾကြးနာလံမထူးေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ၀င္ေငြ ထြက္ေငြ ခ်ိန္ဆၿပီး သံုးစြဲတတ္မယ္ဆုိရင္ သမဇီ၀ိတ ဆုိတဲ့ အခ်က္နဲ႔ ျပည့္စံုသြားပါၿပီ။ ၀င္ေငြထြက္ေငြ ခ်ိန္ဆႏုိင္ဖို႔ စာရင္း၊ ဇယားႏုိင္ရမယ္လို႔မွတ္လုိက္ပါ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေငြေရးေၾကးေရး စည္းကမ္းရွိရမယ္လို႔လဲ ျဖည့္စြက္နားလည္လုိက္ပါ။
ဒီအခ်က္(၄)ခ်က္သာ ျပည့္စံုညီၫြတ္မယ္ဆုိရင္ မည္သူမဆို ႀကီးပြားခ်မ္းသာမွာပါပဲ။ ဒီ(၄)ခ်က္ထဲက တစ္ခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္းေနလုိ႔သာ မႀကီးပြားၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ နံပါတ္(၁)အခ်က္ျဖစ္တဲ့ စီးပြားရွာႏုိင္စြမ္းမရွိဘူးဆုိရင္ေတာ့ ႀကီးပြားဖုိ႔ဆိုတာ စိတ္ကူးယဥ္႐ံုေလာက္သာ ျဖစ္မွာပါ။ စီးပြားရွာႏုိင္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ ႀကီးပြားဖုိ႔အခြင့္အလမ္းေတြ သာလာပါၿပီ။ အေပါင္းအသင္းမမွားဖုိ႔၊ စုေဆာင္းတတ္ဖုိ႔၊ ၀င္ေငြထြက္ေငြ ခ်ိန္ဆႏုိင္ေအာင္ စာရင္းဇယားႏုိင္နင္းဖို႔ ဒီအခ်က္ေလးေတြသာ သတိထားလုိက္ပါ။ အေပါင္းအသင္းမေကာင္းေတာ့ အေပါင္းအသင္းေၾကာင့္ ေငြကုန္ေၾကးက် မ်ားၿပီး စီးပြားမျဖစ္တာေတြလဲ ေလာကမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မစုတတ္မေဆာင္းတတ္နဲ႔ ေယာက္်ားကရွာ မိန္းမကျဖဳန္း၊ မိန္းမကရွာ ေယာက္်ားကျဖဳန္း၊ မိဘေတြကရွာ သားသမီးေတြကျဖဳန္းစသည္ျဖင့္ အသံုးအျဖဳန္းႀကီးလုိ႔ စီးပြားမတက္ တာေတြလဲရွိတယ္။ ၀င္ေငြထြက္ေငြ မခ်ိန္ဆတတ္လို႔ စာရင္းဇယားမႏုိင္လို႔ မခ်မ္းသာတာေတြလဲ ရွိတယ္။
ဒီ(၄)ခ်က္လံုးဟာ ေန႔စဥ္ဘ၀မွာ အေရးႀကီးတာေတြခ်ည္းပါပဲ။ အေရးအႀကီးဆံုးကေတာ့ နံပါတ္(၁)ျဖစ္တဲ့ စီးပြား ရွာႏုိင္စြမ္းရွိဖုိ႔ပါပဲ။ နံပါတ္ (၂၊ ၃၊ ၄) တုိ႔ကုိ ေပါင္းၾကည့္လုိက္ရင္ သံုးျဖဳန္းျခင္းဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ထဲ ပါ၀င္သြား ပါတယ္။ လုိအပ္တဲ့အတုိင္းအတာအရဆုိရင္ သံုးတာ၊ အတုိင္းထက္အလြန္ဆိုရင္ ျဖဳန္းတာလို႔ခြဲခ်င္လဲ ခြဲလုိက္ပါ။ ေငြမရွာတတ္တဲ့သူေတာ့ ရွိတယ္၊ ဒါေပမယ့္ မသံုးတတ္ မျဖဳန္းတတ္တဲ့သူဆုိတာ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ မသံုးတတ္ မျဖဳန္းတတ္မွာေတာ့ မပူနဲ႔။ ေငြရွာတတ္ဖုိ႔သာ ပဓာန။ ေငြရွာတတ္ၿပီဆိုရင္ သံုးေတာ့သံုးပါ၊ မျဖဳန္းလုိက္ပါနဲ႔။ ဒါဆုိ ဗုဒၶေဒသနာေတာ္အရ သင့္ဘ၀အတြက္ တက္လမ္းပဲ။